Materiał roboczy dla Trójstronnego Zespołu do Spraw Ochrony Zdrowia
Ustawa
z dnia ………………….
w sprawie minimalnego wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych
Art. 1. Ustawa określa sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiocie leczniczym, uwzględniający rodzaj wykonywanej pracy oraz kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu, oraz tryb dochodzenia do tego wynagrodzenia.
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
-
minimalne wynagrodzenie – minimalne miesięczne wynagrodzenie zasadnicze przysługujące pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy w podmiocie leczniczym, obliczone w sposób określony w art. 3-5;
-
podmiot leczniczy – podmioty lecznicze, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.1));
-
pracownik – osoba zatrudniona w ramach stosunku pracy w podmiocie leczniczym.
Art. 3. Minimalne wynagrodzenie ustala się jako iloczyn kwoty przeciętnego wynagrodzenia w rozumieniu art. 1 pkt 3a ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r., poz. 2008) w roku poprzedzającym ustalenie i współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy.
Art. 4. Godzinową stawkę minimalnego wynagrodzenia ustala się dzieląc stawkę minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu.
Art. 5. Pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy przysługuje minimalne wynagrodzenie w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy określonego w umowie
o pracę, biorąc za podstawę minimalne wynagrodzenie ustalone w sposób określony w art. 3.
Art. 6.1. Do dnia 31 grudnia 2021 r. minimalne wynagrodzenie ustala się jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty 3900 zł brutto.
2. Do dnia, o którym mowa w ust. 1, pracodawca dokonuje podwyższania wynagrodzenia pracownika, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od minimalnego wynagrodzenia, w terminie do dnia 1 lipca każdego roku, z uwzględnieniem następujących warunków:
-
sposób podwyższania wynagrodzenia ustalają, w drodze porozumienia, strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy, zwanego dalej „porozumieniem”;
-
podmiot leczniczy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, zawiera porozumienie z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów;
-
porozumienie zawiera się corocznie w terminie do dnia 31 maja;
-
jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte w terminie określonym w pkt 3, sposób podwyższenia wynagrodzenia ustala kierownik podmiotu leczniczego, w drodze zarządzenia, zwanego dalej „zarządzeniem”, nie później niż w okresie miesiąca od dnia upływu tego terminu;
-
ustalony w drodze porozumienia albo zarządzenia sposób podwyższenia wynagrodzenia uwzględnia sytuację i możliwości finansowe podmiotu leczniczego oraz zapewnia proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia, przy czym:
a) do dnia 1 lipca 2018 r. wynagrodzenie pracowników zostaje podwyższone co najmniej o 20 % kwoty stanowiącej różnicę między minimalnym wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem zasadniczym pracownika,
b) w kolejnych latach wynagrodzenie pracownika jest podwyższane każdorazowo co najmniej o 20 % kwoty stanowiącej różnicę między minimalnym wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem zasadniczym pracownika, aż do osiągnięcia minimalnego wynagrodzenia.
Art.7. Kontrolę wykonywania obowiązku, o którym mowa w art. 6, przeprowadza:
-
podmiot tworzący w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r.
o działalności leczniczej; -
Państwowa Inspekcja Pracy na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 640 i 1240).
Art. 8. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Załącznik do ustawy
Współczynniki pracy
|
Grupy zawodowe |
Współczynnik pracy |
|
|
1. |
2. |
3. |
|
Pracownicy wykonujący zawody medyczne / pracownicy zatrudnieni w ramach realizacji działalności podstawowej |
Lekarz / lekarz dentysta ze specjalizacją |
1,23 |
|
Lekarz / lekarz dentysta z I stopniem specjalizacji |
1,13 |
|
|
Lekarz / lekarz dentysta bez specjalizacji |
1,02 |
|
|
Inne zawody o zastosowaniu w ochronie zdrowia, wymagające wyższego wykształcenia i specjalizacji |
0,82 |
|
|
Inne zawody o zastosowaniu w ochronie zdrowia, wymagające wyższego wykształcenia – bez specjalizacji |
0,71 |
|
|
Pielęgniarka / położna z tytułem magistra ze specjalizacją |
0,82 |
|
|
Pielęgniarka / położna ze specjalizacją |
0,71 |
|
|
Pielęgniarka / położna bez specjalizacji |
0,62 |
|
|
Technicy medyczni i pokrewni |
0,62 |
|
|
Inne stanowiska wymagające średniego wykształcenia |
0,54 |
|
|
Stanowiska wymagające wykształcenia podstawowego |
0,51 |
|
Uzasadnienie
Celem niniejszego projektu ustawy w sprawie minimalnego wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych jest określenie minimalnego wynagrodzenia za pracę poszczególnych grup zawodowych pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiocie leczniczym, sposobu jego ustalania oraz trybu i harmonogramu dochodzenia do tego wynagrodzenia.
W odróżnieniu od ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r., poz. 2008) – projektowana ustawa określa minimalny poziom miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, to znaczy podstawowego wynagrodzenia brutto, określonego
w umowie o pracę, bez dodatkowych składników (dodatków) do wynagrodzenia oraz innych świadczeń związanych z pracą. Pełne wynagrodzenie pracownika, wykonującego zawód medyczny zatrudnionego w podmiocie leczniczym obejmujące także ewentualne dodatki do wynagrodzenia (np. z tytułu pełnienia dyżurów medycznych), nie będzie się zatem ograniczać do kwoty minimalnego wynagrodzenia ustalonego zgodnie z projektowaną ustawą i może być od niego wyższe nawet jeśli wynagrodzenie zasadnicze pracownika będzie odpowiadało wysokości określonej w projektowanej ustawie.
Zgodnie z projektowaną ustawą minimalne wynagrodzenie zasadnicze będzie stanowiło iloczyn kwoty bazowej i współczynnika określonego w załączniku do ustawy. W okresie dostosowawczym (przejściowym) tj. do dnia 31 grudnia 2021 r. kwota bazowa została ustalona na poziomie 3900 złotych brutto (kwota ta odpowiada wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2015 r. ogłoszonego w komunikacie Prezesa GUS z 9 lutego 2016 r.). Docelowo kwotę bazową, począwszy od dnia 1 stycznia 2022 r. stanowić będzie przeciętne wynagrodzenie miesięczne w rozumieniu art. 1 pkt 3a ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r., poz. 2008) w poprzednim roku.
Minimalne wynagrodzenie będzie przysługiwało pracownikowi wykonującemu zawód medyczny zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracownikowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy minimalne wynagrodzenie będzie przysługiwało w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy określonego w umowie o pracę.
Projektowana ustawa ma stanowić systemowe rozwiązanie prawne zmierzające do stopniowego niwelowania dysproporcji w zakresie poziomu wynagrodzeń grup pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Zgodnie z projektem ustawy, wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego przysługującego pracownikom wykonującym zawód medyczny zatrudnionym na poszczególnych kategoriach stanowisk pracy, będzie uzależniona od rodzaju wykonywanej pracy oraz kwalifikacji wymaganych przy jej wykonywaniu. Określenie w projekcie ustawy docelowej wysokości minimalnych wynagrodzeń oraz wzajemnych relacji pomiędzy wynagrodzeniami dla poszczególnych kategorii zawodowych, w żadnym miejscu nie wyłącza ogólnych przepisów prawa pracy normujących zasady ustalania wynagrodzenia za pracę, w tym zakłada możliwość różnicowania wysokości wynagrodzeń poszczególnych pracowników w zależności od posiadanego doświadczenia zawodowego, stażu pracy, dodatkowych kwalifikacji itp.
Zgodnie z przyjętymi założeniami projektowana ustawa obejmowałaby swoim zakresem wyłącznie osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w ramach stosunku pracy w podmiotach leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 – 6 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 618, z późn. zm.).
Projekt ustawy zakłada podział pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych na 11 grup zawodowych, które określone zostały w oparciu o kryterium poziomu wykształcenia wymaganego od danego pracownika oraz dodatkowo posiadanej przez niego specjalizacji, w następujący sposób:
-
lekarze / lekarze dentyści ze specjalizacją,
-
lekarze / lekarze dentyści z I stopniem specjalizacji,
-
lekarze / lekarze dentyści bez specjalizacji,
-
inne zawody o zastosowaniu w ochronie zdrowia wymagające wyższego wykształcenia i specjalizacji,
-
inne zawody o zastosowaniu w ochronie zdrowia, wymagające wyższego wykształcenia – bez specjalizacji,
-
pielęgniarki / położne z tytułem magistra ze specjalizacją,
-
pielęgniarki / położne ze specjalizacją,
-
pielęgniarki / położne bez specjalizacji,
-
technicy medyczni i pokrewni,
-
inne stanowiska wymagające średniego wykształcenia,
-
stanowiska wymagające wykształcenia podstawowego.
Projekt ustawy zakłada, że docelowa wysokość wynagrodzenia minimalnego miałaby zostać osiągnięta dopiero po upływie wskazanego w ustawie okresu przejściowego. W okresie przejściowym (tj. do dnia 31 grudnia 2021 r.) pracodawcy – podmioty lecznicze, w wyniku corocznych rozmów będą ustalać ze związkami zawodowymi wysokość stopniowego wzrostu wynagrodzeń. Ustalony w toku negocjacji sposób podwyższenia wynagrodzenia będzie uwzględniał sytuację i możliwości finansowe podmiotu leczniczego oraz zapewniał proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia. Ponadto wynagrodzenie pracownika corocznie, począwszy od 2018 roku, będzie podwyższane co najmniej o 20 % kwoty stanowiącej różnicę między minimalnym wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem zasadniczym pracownika, aż do osiągnięcia przez pracownika minimalnego wynagrodzenia.
Zgodnie z projektem ustawy docelowy zakładany minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego, miałby zostać osiągnięty do dnia 31 grudnia 2021 r.
W okresie od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy, na pracodawcy zatrudniającym pracownika wykonującego zawód medyczny, którego wysokość wynagrodzenia zasadniczego byłaby niższa od przysługującego mu wynagrodzenia minimalnego, ciążyłby obowiązek podwyższenia jego wynagrodzenia do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Sposób podwyższenia wynagrodzenia byłby ustalany nie w drodze indywidualnych negocjacji pomiędzy pracownikiem i pracodawcą, ale w drodze porozumienia stron uprawnionych w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy. Podmiot leczniczy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, zawierałby porozumienie z osobą reprezentującą pracowników, wybraną przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów. Porozumienie byłoby zawierane corocznie w terminie do dnia 31 maja. Zgodnie z projektem ustawy w razie nie zawarcia porozumienia, sposób podwyższenia wynagrodzenia byłby ustalany w drodze zarządzenia przez kierownika podmiotu leczniczego.
Uprawnienie do przeprowadzenia kontroli wykonania ww. obowiązku zostało przyznane Państwowej Inspekcji Pracy oraz podmiotowi tworzącemu.
Określone w projekcie ustawy docelowe poziomy minimalnych wynagrodzeń, co do zasady ustalone zostały na poziomie średnich wynagrodzeń zasadniczych wypłacanych obecnie w działających w Polsce podmiotach leczniczych. Wysokości minimalnych wynagrodzeń zasadniczych zostały dodatkowo skorygowane w ten sposób, aby odzwierciedlać postulowaną przez partnerów społecznych proporcję pomiędzy wynagrodzeniami poszczególnych grup zawodowych zatrudnionych w sektorze ochrony zdrowia.
Docelowe minimalne wynagrodzenia zasadnicze przy założeniu współczynników pracy określonych w projekcie ustawy kształtowałyby się następująco:
