Interpelacja nr 322
do ministra zdrowia
w sprawie bardzo trudnej sytuacji materialnej pielęgniarek i położnych
Zwracam się do ministra zdrowia o zainteresowanie się i podjecie działań w celu poprawienia sytuacji materialnej środowisk pielęgniarek i położnych. Szczególnie należy zwrócić uwagę na pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej.
Proszę o udzielenie informacji, jakie działania planuje podjąć ministerstwo, aby poprawić sytuację materialną powyższych środowisk. Czy bez gruntownej reformy systemu opieki medycznej pielęgniarki i położne mogą liczyć na zgłaszane przez to środowisko oczekiwania płacowe:
1) co najmniej 1,5 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłaty nagród dla pielęgniarki/położnej nieposiadającej specjalizacji,
2) co najmniej 1,75 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw – dla pielęgniarki/położnej posiadającej kurs kwalifikacyjny,
3) co najmniej 2,0 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw – dla pielęgniarki/położnej posiadającej specjalizację lub tytuł magistra pielęgniarstwa/położnictwa,
4) co najmniej 2,5 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw – dla pielęgniarki/położnej z tytułem magistra pielęgniarstwa /położnictwa oraz specjalizacją?
Jakie działania zostały podjęte przez ministerstwo w ostatnich dwóch latach, aby poprawić sytuację materialną pielęgniarek i położnych?
Z poważaniem
Poseł Grzegorz Raniewicz
Chełm, dnia 13 grudnia 2007 r.
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia – z upoważnienia ministra –
na interpelację nr 322
w sprawie bardzo trudnej sytuacji materialnej pielęgniarek i położnych
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację Pana Grzegorza Raniewicza, posła na Sejm RP, z dnia 4 stycznia 2008 r. Nr SPS-023-322/08 w sprawie warunków płacowych pielęgniarek i położnych, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.
Możliwości wpływania ministra zdrowia na wysokość wynagrodzeń pielęgniarek i położnych jest zróżnicowana ze względu na status organizacyjno-prawny zatrudniających je podmiotów.
Bezpośrednia możliwość oddziaływania ministra zdrowia na wysokość wynagrodzeń pracowników sektora ochrony zdrowia ograniczona jest do stosunkowo niewielkiej grupy pracowników zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej działających w formie zakładów i jednostek budżetowych oraz do osób, których wynagrodzenia lub ich część finansowane są z budżetu państwa (np. lekarze stażyści i rezydenci). W przypadku większości pracowników medycznych zatrudnionych w innych niż ww. rodzajach zakładów opieki zdrowotnej decyzję o wysokości wynagrodzeń poszczególnych pracowników oraz ich grup podejmuje kierownik zakładu. Ustalając wynagrodzenia, kierownicy zobowiązani są do przestrzegania ogólnych zasad prawa pracy oraz muszą brać pod uwagę kondycję finansową zarządzanych przez siebie zakładów, w szczególności wysokość kontraktów z NFZ oraz ewentualne zadłużenie zakładu.
W związku z powyższym podejmowane przez Ministerstwo Zdrowia działania mające w efekcie skutkować podwyższeniem wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia, w tym pielęgniarek i położnych, przebiegać muszą dwutorowo. W przypadku pracowników zakładów opieki zdrowotnej działających w formie zakładów lub jednostek budżetowych w roku bieżącym zaplanowana jest nowelizacja rozporządzenia ministra zdrowia z dnia z dnia 8 czerwca 1999 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 52, poz. 543, z późn. zm.) zawierającego tabele stawek wynagrodzenia zasadniczego poszczególnych grup personelu. Przygotowywana zmiana rozporządzenia pozwoli na podwyższenie stawek wynagrodzeń zasadniczych ww. pracowników w stopniu porównywalnym do wzrostu wynagrodzeń dokonanego wobec pracowników zakładów opieki zdrowotnej kontraktujących świadczenia z Narodowym Funduszem Zdrowia pozwalającym podnieść płace pracowników objętych zakresem regulacji rozporządzenia w stopniu odpowiadającym wzrostom wynagrodzeń dokonanym na mocy tzw. ustawy podwyżkowej (ustawa z dnia 22 lipca 2006 r. o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń).
W odniesieniu do pielęgniarek i położnych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej ich status określają przepisy szczególne, tj.: ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1593, z późn. zm.) oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie Rady Ministrów z 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. nr 146, poz. 1222, z późn. zm.). Finansowanie wydatków na wynagrodzenia pracowników samorządowych następuje w ramach środków przewidzianych na ten cel w budżetach własnych jednostek samorządu terytorialnego, dlatego też przepisy ww. rozporządzenia Rady Ministrów umożliwiają dostosowanie wysokości najniższego wynagrodzenia zasadniczego i wartości jednego punktu w złotych do możliwości finansowych poszczególnych pracodawców.
Wejście w życie reformy ochrony zdrowia z dniem 1 stycznia 1999 r. zmieniło warunki funkcjonowania domów pomocy społecznej w zakresie świadczenia usług zdrowotnych. Domy pomocy społecznej nie posiadają tytułu do świadczenia usług zdrowotnych, a jedynie mają umożliwić mieszkańcom domów korzystanie z tych usług. Zapis art. 2 ust. 2 a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r., nr 17, poz. 89) stworzył możliwość, aby zakład opieki zdrowotnej w ramach swojej struktury organizacyjnej wydzielił jednostkę organizacyjną w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów pomocy społecznej. Powyższe rozwiązanie jest jednym z możliwych sposobów poprawy dostępności świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów opieki społecznej, jest też przejawem realizacji postulatów pielęgniarek świadczących usługi o charakterze opiekuńczym, dotyczących możliwości realizowania świadczeń opieki zdrowotnej, a jednocześnie umożliwia finansowanie ze środków NFZ wynagrodzeń pracowników świadczących usługi zdrowotne.
W odniesieniu do działań podjętych przez Ministerstwo Zdrowia w celu poprawy sytuacji materialnej pielęgniarek i położnych w ostatnich dwóch latach informuję, iż została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń oraz o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Przywołana regulacja gwarantuje dalsze utrzymanie przekazywania przez Narodowy Fundusz Zdrowia środków finansowych świadczeniodawcom na finansowanie wzrostu wynagrodzeń w roku 2008 i latach następnych oraz, zgodnie z postulatem strony społecznej, zobowiązuje pracodawców do włączenia podwyżek do wynagrodzenia zasadniczego, pod warunkiem że ogólna kwota przeznaczona na wzrost wynagrodzeń z pochodnymi nie przekroczy kwoty uzyskanej od NFZ, a przeznaczonej na wynagrodzenia.
Ponadto uchylenie przepisu art. 5 ust. 10 ustawy z 22 lipca 2006 r. spowodowało zniesienie od 1 października 2007 r. dotychczas obowiązującego maksymalnego pułapu podwyżki na poziomie 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia danej osoby w drugim kwartale 2006 r., a dodany art. 59a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej gwarantuje od momentu wejścia w życie ustawy przekazanie 40% kwoty wzrostu zobowiązania Narodowego Funduszu Zdrowia na podwyższenie wynagrodzeń pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w tym także pielęgniarek i położnych. W uzgodnieniu z prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia podjęta została również decyzja o uruchomieniu większych środków na lecznictwo szpitalne w roku 2008, co umożliwi zwiększenie wyceny punktu w procedurze medycznej do poziomu 12 zł (średnio w skali kraju). Działanie takie spowoduje wzrost wartości kontraktów zawieranych przez świadczeniodawców z Narodowym Funduszem Zdrowia i zgodnie z tym artykułem przełoży się na wzrost wynagrodzeń zatrudnianych przez nich osób.
Podnoszona przez pielęgniarki i położne kwestia uregulowania minimalnej płacy dla tej grupy zawodowej na poziomie nie niższym niż 1,5 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w sektorze przedsiębiorstw budzi wiele kontrowersji. Dlatego też wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia pracowników ochrony zdrowia w kwestiach ekonomicznych muszą uwzględniać możliwości budżetu państwa, Narodowego Funduszu Zdrowia, pracodawców i nie powinny odbywać się kosztem dalszego zadłużenia pracodawców.
Należy nadmienić, iż szczegółowe uregulowania zasad wynagradzania, m. in. poprzez ustanowienie płacy minimalnej dla pracowników ochrony zdrowia, w tym również minimalnej płacy pielęgniarki, położnej, nie zostały rozstrzygnięte w ramach prac Międzyresortowego Zespołu do Spraw Opracowania Zasad Zatrudniania i Wynagradzania w Ochronie Zdrowia, który działał w latach 2006-2007. Mając powyższe na względzie, dalsze działania zmierzające do opracowania zasad wynagradzania pracowników ochrony zdrowia kontynuowane będą w ramach działań rozpoczętych przez premiera publiczną debatą o naprawie systemu ochrony zdrowia, tzw. białym szczytem.
Z możliwością wzrostu wynagrodzeń łączy się kwestia awansowania pielęgniarek i położnych zależnie od posiadanych kwalifikacji zawodowych. Uprzejmie informuję, że planowane jest ponowne rozpoczęcie prac nad dwoma podstawowymi aktami prawnym regulującymi całość zagadnień z dziedziny pielęgniarstwa i położnictwa, tj. ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawą o samorządzie pielęgniarek i położnych.
Uchwalenie nowych ustaw ma na celu uporządkowanie dotychczasowych przepisów oraz zaproponowanie nowych, bowiem obowiązujące ustawy były wielokrotnie nowelizowane, dlatego należy wyeliminować istniejące niejasności oraz doprecyzować rozwiązania merytoryczne, zgodne z licznymi postulatami przedstawianymi ze strony samorządu pielęgniarek i położnych, w celu stworzenia jednoznacznej podstawy normatywnej dla wykonywania działalności zawodowej w sferze pielęgniarstwa i położnictwa.
W powyższych ustawach oraz wydanych na ich podstawie aktach wykonawczych m. in. mają zostać unormowane zagadnienia dotyczące kształcenia przed- i podyplomowego w zawodach pielęgniarki i położnej oraz rodzaj i zakres świadczeń medycznych możliwych do samodzielnej realizacji przez pielęgniarkę, położną. Naczelnym założeniem ustawodawcy jest bowiem powiązanie możliwości awansowania i rozwoju zawodowego pielęgniarki, położnej z nabywaniem kompetencji do realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w trakcie doskonalenia zawodowego.
Zgodnie z planem prac legislacyjnych Rady Ministrów projekty ustaw o zawodach pielęgniarki i położnej oraz o samorządzie pielęgniarek i położnych mają zostać rozpatrzone w II półroczu 2008 r.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Marek Twardowski
Warszawa, dnia 5 lutego 2008 r.
Zobacz także:
Aktulności według działów – pielęgniarka DPS
Aktualności według działów – Pielęgniarka w szpitalu 'Spółka’
Aktualności według działów – wynagrodzenia pielęgniarek / protesty
Obowiązujące regulacje prawne według działów – wynagrodzenia pielęgniarek
-
siatka płac,
-
tabela zaszeregowania stanowisk pracy,
-
dodatki funkcyjne,
-
nagrody jubileuszowe, odprawy oraz dodatku za wysługę lat,
-
dodatek za pracę w porze nocnej, niedziele, święta, dni wolne od pracy,
-
dodatek za pracę w zespole wyjazdowym pogotowia ratunkowego,
