…………………………………………

Stanowisko w sprawie zatrudniania pielęgniarek w oddziałach ginekologicznych

 

Nieprawidłowością stwierdzaną w wielu podmiotach leczniczych jest zatrudnianie w oddziałach ginekologicznych i ginekologii onkologicznej pielęgniarek, w których rozpiętość realizowanych specjalistycznych świadczeń jest bardzo duża. Mając na uwadze fakt, że w oddziale ginekologicznym hospitalizowane są kobiety przygotowywane do zabiegów chirurgicznych i operowane, ciężarne w pierwszym trymestrze ciąży , kobiety z niepłodnością, niepowodzeniami położniczymi itp., opieka ta powinna być realizowana przez osoby posiadające specjalistyczne kwalifikacje i kompetencje, zapewniając tym samym kompleksową opiekę i bezpieczeństwo pacjentki.

Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr. 174, poz.1039 ze zm.) wskazuje w art.5, że osobą upoważnioną do zapobiegania chorobom kobiecym i sprawowania opieki położniczo-ginekologicznej nad kobietą, jest położna.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa (Dz. U. z 2012r.poz. 631) – standardy kształcenia dla kierunku Położnictwo, położna po realizacji programu studiów pierwszego stopnia, jest przygotowana do wykonywania świadczeń zdrowotnych wobec: kobiety i jej rodziny, kobiety ciężarnej, rodzącej, położnicy i noworodka oraz kobiety chorej ginekologicznie w zakresie promocji zdrowia, profilaktyki i świadczenia profesjonalnej opiekipołożniczo-ginekologicznej.

W świetle obowiązującego prawa pielęgniarki nie posiadają dostatecznych kwalifikacji do świadczenia specjalistycznej, kompleksowej opieki nad kobietami chorymi ginekologicznie, ani nie mogą podnosić swoich kwalifikacji zawodowych w ramach kształcenia podyplomowego w zakresie pielęgniarstwa ginekologicznego. Ta dziedzina pielęgniarstwa, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2003r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne oraz ramowych programów specjalizacji dla pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr.197, poz.1922 ze zm.), przeznaczona jest tylko dla położnych.

Należy również zwrócić uwagę na fakt, ze pielęgniarka zatrudniona w oddziale ginekologicznym nie podlega rotacji (organizacja pracy wielu szpitali I i II poziomu referencyjnego), problem przesunięcia na inne stanowisko pracy niesprawiedliwie dotyka tylko położne, wykluczając pielęgniarki.

Mając na uwadze powyższe stwierdzam, że zatrudnianie pielęgniarek w oddziałach ginekologicznych i ginekologii onkologicznej jest niezgodne z obowiązującym prawem i odsuwa z rynku świadczeń zdrowotnych położne, posiadające specjalistyczne kwalifikacje i kompetencje, do sprawowania wielokierunkowej opieki nad kobietą w każdym okresie życia i profilaktyki chorób kobiecych.

Konsultant Krajowy
w dziedzinie pielęgniarstwa
ginekologicznego i położniczego
(-)Leokadia Jędrzejewska

————————————————————————————

.

Stanowisko w sprawie rodzajów oddziałów szpitalnych na których powinna
pracować położna

Ustawa z 5.07.1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. 2001 Nr 57 poz. 602) reguluje zasady i warunki wykonywania zawodu położnej. Zgodnie z art.5 Ustawy wykonywanie zawodu położnej polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych,
diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia w zakresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarną, rodzącą i położnicą oraz noworodkiem.

Udzielanie świadczeń, o których mowa wyżej położna wykonuje poprzez: prowadzenie działalności edukacyjno-zdrowotnej w zakresie przygotowania do życia w rodzinie, metod planowania rodziny oraz ochrony macierzyństwa i ojcostwa, rozpoznawanie ciąży i sprawowanie opieki nad kobietą w przebiegu ciąży fizjologicznej oraz przeprowadzenie badań niezbędnych w monitorowaniu ciąży fizjologicznej, kierowanie na badania konieczne do jak najwcześniejszego rozpoznania ciąży wysokiego ryzyka, prowadzenie porodu fizjologicznego oraz monitorowanie płodu z wykorzystaniem aparatury medycznej, przyjmowanie porodu siłami natury wraz z nacięciem i szyciem naciętego krocza, podejmowanie koniecznych działań w sytuacjach nagłych, do czasu przybycia lekarza, w tym przyjęcie porodu z położenia miednicowego oraz ręczne wydobycie łożyska, sprawowanie opieki nad matką i monitorowanie przebiegu okresu poporodowego, badanie noworodków i opiekę nad nimi, realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji, samodzielne udzielania w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, profilaktykę chorób kobiecych i patologii położniczych.

Każdy wyżej opisany rodzaj świadczeń zdrowotnych udzielanych przez położną zdeterminowany jest przez zasadę główną wynikającą z art.5 ust.1 Ustawy tj. udzielanie świadczeń zdrowotnych na rzecz kobiet, kobiet ciężarnych, rodzących, położnic i noworodków/niemowląt do 42 dnia życia.

Mając na uwadze powyższe stwierdzam, że położna powinna być zatrudniona w oddziałach położniczo-ginekologicznych o różnych systemach organizacyjnych, realizujących opiekę nad kobietami, noworodkami, zdrowymi, chorymi, wymagającymi intensywnej opieki, w tym w szczególności: sali porodowej oraz oddziałach położniczych, noworodkowych, ginekologicznych, patologii ciąży i onkologii ginekologicznej, w oddziale intensywnej terapii położniczej i neonatologicznej, izbie przyjęć położniczoginekologicznej (czy innej, realizującej zadania w tym zakresie) i bloku operacyjnym.

Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że nie ma przeszkód prawnych aby położna wykonywała swój zawód w innych rodzajach oddziałów szpitalnych w takim zakresie, o jakim mowa w cytowanym powyżej przepisie art. 5 ust. 1-3 Ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej oraz § 4-6 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 02.09.97r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych jeżeli przełożeni uznają, że jej kwalifikacje są wystarczające.

Krajowy Konsultant w Dziedzinie Pielęgniarstwa
Ginekologiczno-Położniczego
mgr Leokadia Jędrzejewska

————————————————————————————

 

Pobieżna analiza treści powyższych dwóch opinii wydanych przez jednego konsultanta krajowego wzbudza zaskoczenie!

Opinie dotyczą dwóch spraw. Pierwsza pracy pielęgniarek na oddziałach ginekologicznych. Druga wykazu oddziałów, na  których może pracować położna.

W pierwszym przypadku opinia stwierdza: "jest niezgodne z obowiązującym prawem"!

W drugim – "nie ma przeszkód prawnych"!

W pierwszym przypadku opinia jest bardzo kategoryczna. Natomiast w drugim przypadku zawiera elementy obiektywizmu.

Jakże inną wartość miałaby pierwsza opinia gdyby jej konkluzja brzmiałaby w poniżej zaproponowaną przeze mnie (na wzór konkluzji z drugiej opinii) treść:

"Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że nie ma przeszkód prawnych aby pielęgniarka wykonywała swój zawód w innych rodzajach oddziałów szpitalnych w takim zakresie, o jakim mowa w cytowanym powyżej przepisie art.4 ust. 1- Ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej oraz §1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 02.09.97r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych jeżeli przełożeni uznają, że jej kwalifikacje są wystarczające".

Podsumujmy: na podstawie powyższych opinii można wysnuć wniosek, że pielęgniarka na oddziale ginekologicznym to "niezgodne z obowiązującym prawem", natomiast położna na "innym" oddziale szpitalnym to – "nie ma przeszkód prawnych" …. "jeżeli przełożeni uznają, że jej kwalifikacje są wystarczające".

Rozumiem emocje związane z "obroną miejsc pracy położnych", ale opinie konsultanta krajowego nie mogą pozostawiać cienia wątpliwości, że przy ich tworzeniu kierowano się zasadą – "jak Kali ukraść komuś krowa to być dobrze, a jeśli Kalemu ktoś ukraść krowa to być źle"! W przeciwnym przypadku opinie te stają się bezwartościowe.

Mariusz Mielcarek

.

Zobacz komentarze na Facebooku

.