KIEROWNICZE STANOWISKA W PIELĘGNIARSTWIE
Na Portalu oraz w Gazecie Pielęgniarek i Położnych sprawą dotyczącą braku stanowisk kierowniczych w pielęgniarstwie w projekcie nowej ustawy o zakładach opieki zdrowotnej zajmowaliśmy się od sierpnia br.
Artykuł w Gazecie pt. "Likwidują kierownicze stanowiska w pielęgniarstwie!" przedstawił stanowisko rządu i ministerstwa zdrowia w przedmiotowej sprawe, które zostało zaprezentowane na posiedzeniu sejmowej komisji zdrowia w dniu 16 lipca 2008 roku:
Poseł Jarosław Katulski (PO):
Z mojego punktu widzenia ten przepis nie budzi żadnych wątpliwości. Być może należałoby go nieco lepiej napisać pod względem językowym. Generalnie chciałbym, żeby zwrócili państwo uwagę na to, że tworzymy tu katalog otwarty. W tym katalogu zostały umieszczone stanowiska, które są według nas konieczne i wymagane. Nie oznacza to jednak wcale, że nie mogą być tworzone inne tego typu stanowiska. Uwagę tę kieruję do tych osób, które zgłaszają wątpliwości, że w tym katalogu nie umieszczono stanowiska kierownika apteki, czy kierownika sterylizacji i innych tego typu stanowisk.
Takie stanowisko rządu spotkało się z krytyką niektórych posłów:
Poseł Marek Balicki (SDPL-NL):
(…) Chciałbym także zgłosić drugą poprawkę, w której dodawany jest punkt, w którym wymieniane są takie stanowiska, jak: zastępca kierownika zakładu do spraw pielęgniarskich, naczelna pielęgniarka, przełożona pielęgniarek, pielęgniarka oddziałowa (…). Nie może być tak, że doprowadzili państwo do tego, iż dostrzegany jest tylko jeden zawód medyczny. Tym zawodem jest lekarz. Nie mówię już w tej chwili o fizykach lub biofizykach, których także pominęliście. Jednak pominęli państwo pielęgniarki, jeśli chodzi o stanowiska kierownicze. Tendencja jest taka, że coraz więcej stanowisk kierowniczych jest obejmowanych przez pielęgniarki. Obejmują one coraz bardziej kluczowe stanowiska. Taka jest tendencja, która występuje w światowych systemach opieki zdrowotnej. Tak archaicznego podejścia do tej sprawy, jakie proponują państwo w art. 10c w odniesieniu do zawodów medycznych, nie widziałem od dawna. Dlatego zgłaszam te poprawki.
Poprawka polegająca na dodaniu zapisów do katalogu tworzonych kierowniczych medycznych stanowisk pracy w zoz, w brzmieniu: „zastępca kierownika zakładu do spraw pielęgniarskich”, „naczelnej pielęgniarki”, „przełożonej pielęgniarek”, „pielęgniarki oddziałowej”, została przez komisję odrzucona, przy 12 głosach za wnioskiem, 19 głosach przeciwnych.
Wobec powyższej sytuacji, z regulacji prawnej która jest konstytucją funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej w Polsce, posłowie usunęli zapisy dotyczace takich kierowniczych stanowisk jak: naczelnej pielęgniarki, przełożonej pielęgniarek zakładu, pielęgniarki oddziałowej, które funkcjonowały w dotychczas obowiązującej ustawie o zoz.
Następnie ustawa została skierowana do senatu.
Senat katalog tworzonych w zoz kierowniczych medycznych stanowisk pracy zmodyfikował, poprzez dodanie kierowniczych pielęgniarskich stanowisk pracy.
Zapisy dotyczące kierowniczych stanowisk pracy po poprawkach senackich, trafiły ponownie do sejmu, tym razem w brzmieniu:
Art. 15.
1. W zakładach opieki zdrowotnej tworzy się kierownicze medyczne stanowiska pracy, w szczególności:
1) zastępcy kierownika zakładu do spraw medycznych w zakładzie, w którym kierownik nie jest lekarzem albo magistrem pielęgniarstwa w przypadku stacjonarnych zakładów opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2 i 3;
2) zastępcy kierownika do spraw pielęgniarstwa albo naczelnej pielęgniarki, w przypadku szpitali posiadających powyżej 300 łóżek;
3) ordynatora, ordynatora – kierownika kliniki, w przypadku szpitali, oraz ordynatora – kierownika oddziału klinicznego;
4) konsultanta, w przypadku szpitali, w których nie powołuje się ordynatorów;
5) przełożonej pielęgniarek, w przypadku stacjonarnych zakładów opieki zdrowotnej posiadających od 50 do 300 łóżek albo posiadających powyżej 500 łóżek;
6) pielęgniarki albo położnej oddziałowej zakładu, w przypadku oddziału, którym kieruje ordynator;
7) kierownika do spraw opieki pielęgniarskiej, w przypadku szpitali posiadających powyżej 50 łóżek, w których powołuje się konsultanta, o którym mowa w pkt 4;
8) kierownika apteki szpitalnej – w przypadku szpitali posiadających powyżej 150 łóżek.
2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do spółek, o których mowa w art. 45 ust. 1.
3. Osoby zatrudnione w zakładzie opieki zdrowotnej, o którym mowa w art. 57, oraz w zakładzie opieki zdrowotnej prowadzonym przez spółkę, o której mowa w art. 45 ust. 1, są obowiązane posiadać kwalifikacje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 4.
4. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Naczelnej Rady Aptekarskiej oraz Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, kwalifikacje wymagane od osób zatrudnionych na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w zakładach opieki zdrowotnej, o których mowa w art. 57, oraz w zakładach opieki zdrowotnej prowadzonych przez spółki, o których mowa w art. 45 ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów.
Zobacz cały tekst ustawy . . .
Redakcja Gazety i Portalu w dniu 27 października w aktualnościach zamieściła informację pt. Czas bić na ALARM!!! Kierownicze stanowiska w pielęgniarstwie w nowej ustawie o zoz. Przeczytaj i skomentuj!
Następnie w dniu 3 listopada redakcja zamieściła Wystąpienie redakcji Gazety i Portalu do samorządu i związku zawodowego w sprawie potencjalnej groźby likwidacji w zoz stanowiska pielęgniarki, położnej oddziałowej. W tym wystąpieniu zaprezentowalismy pogląd, że zapis z art. 15 cytowanej wyżej Ustawy: kierownik do spraw opieki pielęgniarskiej, w przypadku szpitali posiadających powyżej 50 łóżek, w których powołuje się konsultanta, jest nieprecyzyjny i nie wiadomo czy odnosi się do sytuacji, w której w poszczególnym zakładzie opieki zdrowotnej będzie jeden kierownik do spraw opieki pielęgniarskiej, czy też takie stanowisko będzie funkcjonowało w każdym poszczególnym oddziale szpitalnym? Ponadto podkreślaliśmy, że w sytuacji wprowadzania na szeroką skalę w zakładach opieki zdrowotnej rozwiązania organizacyjnego polegającego na kierowaniu oddziałami szpitala przez konsultanta, a nie przez ordynatora, powyższe zapisy doprowadzą w krótkiej perspektywie czasowej do likwidacji stanowiska pielęgniarki, położnej oddziałowej!
Na stronie internetowej Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych w dniu 30 października 2008 roku zamieszczono „Informację o działaniach podjętych przez NRPiP w sprawie wprowadzenia zmian do pakietu projektów ustaw w ochronie zdrowia”, również w odniesieniu do kierowniczych medycznych stanowisk pracy, w której zawarto określenie: jak więc widać dzięki staraniom przedstawicieli NRPiP zostały wprowadzone korzystne dla środowiska pielęgniarek i położnych zmiany. Takie stanowisko samorządu zawodowego ponad dwustutysięcznej korporacji budzi nasze zdziwienie.
Na powyższe wystąpienie od jego adresatów nie otrzymaliśmy pisemnego stanowiska.
W dniu 4 listopada sejmowa komisja zdrowia rozpatrywała poprawki senatu. Poniżej przedstawiam przebieg dyskusji w przedmiotowej sprawie.
Senator Zbigniew Pawłowicz:
Poprawki Senatu wniesione w dniu 21 października do ustawy o zakładach opieki zdrowotnej mają charakter niezbędnych uzupełnień i uściśleń. Spośród nich chciałbym zwrócić uwagę na poprawki, które dotyczą: rozszerzenia katalogu kierowniczych stanowisk medycznych w zakładach opieki zdrowotnej zawarty w ustawie w sposób bardziej adekwatny do realiów działania zakładów – jest to poprawka nr 1; (…)
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
W związku z tym przystępujemy do procedowania poprawki nr 1.
Państwo mają druk przed sobą. Przypomnę tylko, że dotyczy to art. 15 ust. 1, gdzie jest zawarty katalog kierowniczych medycznych stanowisk pracy.
Czy są uwagi dotyczące tego katalogu ze strony pań i panów posłów lub zaproszonych gości?
Proszę bardzo, pani poseł Zdzisława Janowska.
Poseł Zdzisława Janowska (SDPL-NL):
Ponieważ była to poprawka zgłaszana przez nas, dotycząca potrzeby uwzględnienia stanowisk kierowniczych, a szczególnie pielęgniarskich, dlatego mam pytanie do środowiska pielęgniarskiego, które nas upoważniało do działania, czy tego rodzaju zmiana, która została wprowadzona w Senacie, jest zadowalająca, ponieważ od kilku dni mówi się o tym, że Senat uwzględnił potrzeby środowiska pielęgniarskiego i medycznego. Dlatego gorąco proszę o umożliwienie udzielenia odpowiedzi środowisku pielęgniarskiemu.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Dziękuję bardzo. Zanim udzielę głosu, powiem, pani poseł, że to jest poprawka Senatu. Z tego co wiem, zgłaszały ją dwa kluby, ale jej tekst różni się od poprawek, które były składane w Sejmie.
Proszę bardzo, oddaję głos paniom pielęgniarkom. Przepraszam, pan przewodniczący Zdzisław Bujas.
Wiceprzewodniczący Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych Zdzisław Bujas:
Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie. Niestety – zwracam się do pani poseł – powyższe poprawki senackie nie zawierają elementu merytorycznego, który przekazywaliśmy. One nadal są połowiczne, nie wprowadzają całości zapisu i sprowadzają się właściwie do krótkiego okresu – momentu przekształcenia. Tak więc definitywne stanowisko naszej organizacji jest takie, że nie jest to odzwierciedleniem tego, co zostało ustalone na „białym szczycie” i zostało państwu przekazane jako informacja merytoryczna.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Oczywiście zapytam o stanowisko rządu, ale w nagłówku ust. 1 jest mowa o zakładach opieki zdrowotnej, a z tego, co wiem, po przekształceniu zostaną tyko zakłady opieki zdrowotnej. Nie będzie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Rozumiem więc, że po przekształceniu te kategorie „w szczególności kierowniczych stanowisk pracy” powinny być uwzględnione.
Proszę o stanowisko rządu w tej sprawie i o ewentualne wyjaśnienia.
Podsekretarz stanu w MZ Marek Haber:
Panie przewodniczący, dokładnie tak jak pan stwierdził, te stanowiska dotyczą zakładów opieki zdrowotnej, a więc wszystkich zakładów opieki zdrowotnej, również po przekształceniu i tworzonych przez spółki. W naszym przekonaniu te zapisy są pewnego rodzaju daleko idącym kompromisem, który z jednej strony pozwoli zakładom funkcjonować, a równocześnie zabezpieczy stanowiska kierownicze kadry pielęgniarskiej.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Czy są jeszcze chętni do zabrania głosy w jest prawie? Nikt się nie zgłasza.
Chciałbym nawiązać do pkt 2 i 5. Rozumiem, że we wszystkich szpitalach albo zakładach opieki zdrowotnej, które mają powyżej 300 łóżek, będzie zastępca kierownika do spraw pielęgniarstwa albo naczelna pielęgniarka. Czy tak? Natomiast w przypadku do 300 łóżek, mamy do czynienia tylko z pielęgniarką, a powyżej 500 łóżek, poza naczelną pielęgniarką lub kierownikiem może być również przełożona pielęgniarek. Czy dobrze rozumiem?
Podsekretarz stanu w MZ Marek Haber:
Tak, panie przewodniczący.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze jakieś wątpliwości? Nie ma. W związku z tym proszę o stanowisko rządu w sprawie tej poprawki.
Podsekretarz stanu w MZ Marek Haber:
Panie przewodniczący, popieramy tę poprawkę.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Proszę o opinię legislatorów.
Legislator Radosław Radosławski:
Nie zgłaszamy zastrzeżeń.
Przewodniczący poseł Bolesław Piecha (PiS):
Dziękuję bardzo. W związku z tym przystępujemy do głosowania.
Powyższy tekst kursywą pochodzi z internetowego Biuletynu sejmowej komisji zdrowa opublikowanego na stronach internetowych sejmu.
Sejmowa komisja zdrowia, która w dniu 16 lipca 2008 roku stosunkiem głosów 19 do 12 odrzuciła zapisy dotyczace kierowniczych stanowisk w pielęgniarstwie, w dniu 4 listopada przy 16 głosach za, 11 przeciw i 1 wstrzymujących się pozytywnie opinuje katalog zawirający przedmiotowe stanowiska.
Powyższe regulacje prawne prezydent RP zawetował w dniu 26 listopada 2008 roku.
Redakcja Gazety i Portalu
Pielęgniarek i Położnych
Mariusz Mielcarek
22 listopada 2008 roku
