PROJEKT
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia ……………………….2009 r.
w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne i oznakowania jednostek tego systemu oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego
Na podstawie art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.), zarządza się, co następuje:
§ 1.
Rozporządzenie określa:
1) wzór graficzny systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, zwanego dalej „systemem”, będący jego oznaczeniem;
2) sposób oznakowania: a) jednostek systemu,
b) lekarza koordynatora ratownictwa medycznego,
c) kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych,
d) osób wykonujących medyczne czynności ratunkowe,
e) ratowników z jednostek współpracujących z systemem, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, zwanej dalej ,,ustawą”;
3) wymagania w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego.
§ 2.
Wzór graficzny systemu, będący jego oznaczeniem, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 3.
Sposób oznakowania jednostek systemu określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 4.
1. Lekarz koordynator ratownictwa medycznego posiada kamizelkę ostrzegawczą zgodną z PN-EN 471 + A1:2008 o barwie fluorescencyjnej żółtej, z pasami z materiału odblaskowego co najmniej klasy 1, zgodnie z PN-EN 471 + A1:2008 tablica 5, z nadrukiem koloru czarnego lub granatowego na plecach i z przodu o treści: „LEKARZ KOORDYNATOR”.
2. Kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych posiada kamizelkę ostrzegawczą zgodną z PN-EN 471 + A1:2008 o barwie fluorescencyjnej żółtej, z pasami z materiału odblaskowego co najmniej klasy 1, zgodnie z PN-EN 471 + A1:2008 tablica 5, z nadrukiem koloru czarnego lub granatowego na plecach i z przodu o treści: „KIERUJĄCY AKCJĄ MEDYCZNĄ”.
3. Wysokość nadruków, o których mowa w ust. 1 i 2, wynosi:
1) z przodu 5 cm;
2) na plecach 15 cm.
§ 5.
1. Osoby wykonujące medyczne czynności ratunkowe, z wyłączeniem osób wykonujących medyczne czynności ratunkowe w lotniczych zespołach ratownictwa medycznego, są oznakowane, w zależności od pełnionej funkcji, poprzez umieszczenie na umundurowaniu naszywki z przodu oraz nadruku koloru czarnego lub granatowego na plecach na materiale odblaskowym albo na taśmie samosczepnej:
1) ,,LEKARZ”;
2) ,,PIELĘGNIARKA” lub ,,PIELĘGNIARZ”;
3) ,,RATOWNIK MEDYCZNY”.
2. Wysokość naszywki, o której mowa w ust. 1, wynosi 5 cm.
3. Wysokość nadruku, o którym mowa w ust. 1, wynosi 15 cm.
§ 6.
Ratownicy z jednostek współpracujących z systemem, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, są oznakowani poprzez umieszczenie na umundurowaniu naszywki o wysokości 5 cm:
1) z napisem „RATOWNIK”;
2) z nazwą jednostki współpracującej z systemem.
§ 7.
1. Wymagania w zakresie umundurowania członków:
1) zespołu ratownictwa medycznego określa załącznik nr 3 do rozporządzenia;
2) lotniczego zespołu ratownictwa medycznego określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
2. Umundurowanie, o którym mowa w ust. 1, spełnia także wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
§ 8
1. Ubiory niespełniające wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu, w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego i lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, mogą być używane nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2013 r.
2. Specjalistyczne środki transportu sanitarnego niespełniające wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu, w zakresie oznakowania zespołów ratownictwa medycznego i lotniczych zespołów ratownictwa medycznego, mogą być używane nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2011 r.
§ 9.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
MINISTER ZDROWIA
Uzasadnienie
Rozporządzenie stanowi realizację upoważnienia ustawowego zawartego w art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172, z 2008 r. Nr 17, poz. 101 i Nr 237, poz.1653, oraz z 2009 r. Nr 11, poz. 59 i Nr 122, poz. 1007).
Rozporządzenie określa wzór graficzny systemu, sposób oznakowania jednostek systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne (dalej: PRM), lekarzy koordynatorów ratownictwa medycznego, kierującego akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, osób wykonujących medyczne czynności ratunkowe oraz ratowników z jednostek współpracujących z systemem, a także wymagania w zakresie umundurowania członków zespołu ratownictwa medycznego.
Wprowadzenie jednolitego oznakowania i umundurowania umożliwi lepszą niż dotychczas identyfikację członków zespołu ratownictwa medycznego, niezależnie od warunków pogodowych i wpłynie na polepszenie bezpieczeństwa pracy zespołów.
Dla umundurowania letniego i zimowego członków zespołów ratownictwa medycznego przyjęto, że odzież wierzchnia (kurtka, spodnie) powinna być wykonana z materiału o barwie fluorescencyjnej czerwonej, spełniającej wymagania PN-EN 471 + A1:2008, natomiast odzież noszona pod odzieżą wierzchnią (koszula, koszulka, bluza) powinna mieć barwę czerwoną, zgodnie z PN-EN 471 + A1:2008.
Dla umundurowania członków lotniczego zespołu ratownictwa medycznego przyjęto, że odzież wierzchnia (kombinezon, kurtka, spodnie) powinna być wykonana z materiału o barwie fluorescencyjnej czerwonej, spełniającej wymagania PN-EN 471 + A1:2008, natomiast odzież noszona pod odzieżą wierzchnią (koszulka, bluza) powinna mieć barwę czerwoną, zgodnie z PN-EN 471 + A1:2008.
Również właściwe oznakowanie ambulansów (folia odblaskowa typu 3) przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy, poprzez poprawę widoczności ambulansu w warunkach używania świateł drogowych (w nocy). Proponowane regulacje wpłyną dodatnio na komfort i bezpieczeństwo pracy członków zespołów ratownictwa medycznego.
Jednolite oznakowanie lekarzy koordynatorów ratownictwa medycznego oraz szpitalnych oddziałów ratunkowych ułatwi zidentyfikowanie placówki odpowiednio: koordynującej lub realizującej medyczne czynności ratunkowe. Elementy graficzne opisane w rozporządzeniu mają charakter uniwersalny i wzorowane są na oznakowaniach używanych przez podmioty ratownicze w krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych. To samo dotyczy wymagań dla umundurowania osób uczestniczących w akcji prowadzenia medycznych czynności ratunkowych. Wymogi dotyczące bezpieczeństwa użytkowanej odzieży m. in. odporność na ścieranie, ogień, czynniki atmosferyczne, i inne właściwości zostały zaczerpnięte z Polskich Norm odnoszących się do odzieży ochronnej. Konieczność spełnienia minimalnych wymagań przez wszystkie elementy umundurowania zagwarantuje utrzymanie dostatecznego poziomu parametrów użytkowych całości zestawu odzieżowego wchodzącego w skład umundurowania oraz spełnienie wymagań w zakresie ergonomii ubioru. W związku z powyższym należy je traktować jako odzież ochronną zaliczaną do środków ochrony indywidualnej.
Wymagania dotyczące umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego stosować się będzie do umundurowania nabywanego po dniu wejścia w życie rozporządzenia, przy czym ustalono maksymalny termin używania dotychczasowego umundurowania na dzień 31 grudnia 2013 r. (zgodnie z § 8 ust.1 rozporządzenia). Odstąpienie od przepisu przejściowego wiązałoby się z koniecznością wymiany całości odzieży ochronnej użytkowanej obecnie w systemie ratownictwa medycznego,
co spowodowałoby z jednej strony duże nakłady po stronie dysponentów jednostek systemu, zaś z drugiej kłopoty w zapewnieniu dostaw kilkudziesięciu tysięcy kompletów nowego umundurowania, odpowiadającego warunkom określonym w rozporządzeniu. Przepis przejściowy umożliwi wymianę odzieży na nową w miarę jej zużywania. Należy zaznaczyć, iż obecnie nabywane przez dysponentów jednostek ubrania winny spełniać warunki określone w Polskich Normach przenoszących europejskie normy zharmonizowane – zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.). Projekt zawiera również przepis przejściowy umożliwiający używanie środków transportu sanitarnego, które zostały zarejestrowane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, w dotychczasowym oznakowaniu do dnia 31 grudnia 2011 r. Nałożenie bowiem bezwzględnego obowiązku dostosowania obecnie funkcjonujących ambulansów do wymagań określonych w rozporządzeniu z dniem jego wejścia w życie wiązałaby się ze znacznymi kosztami dla dysponentów jednostek i mogłoby spowodować wyeliminowanie części zespołów ratownictwa medycznego z wykonywania swych zadań na czas koniecznych prac mających na celu dostosowanie do tych wymagań, a w konsekwencji doprowadzić do braku właściwego zabezpieczenia gotowości systemu.
Projekt był przedmiotem uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych dwukrotnie. Po zakończeniu procedury uzgodnień zewnętrznych przesłano do projektu uwagi, w wyniku których projekt uległ znacznej modyfikacji. W tej sytuacji dokonano stosownych zmian w projekcie. Ponadto uwagi zgłoszone przez podmioty w ramach uzgodnień zewnętrznych dotyczyły znaku graficznego systemu. Ministerstwo Zdrowia wystąpiło do Ambasadorów Państw Unii Europejskiej z prośbą o informację dotyczącą funkcjonowania znaku ratownictwa medycznego w poszczególnych państwach.
Z otrzymanych informacji wynika, iż nie ma jednolitego znaku, którym jest oznakowany system w tych państwach. Natomiast zaproponowany wzór graficzny istnieje np. w Danii, Grecji, Holandii, Słowacji i Finlandii.
Ze względu na fakt, że projekt wprowadza określone wymagania, w tym specyfikacje techniczne, podlegał on notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
W trakcie notyfikacji zostały zgłoszone zastrzeżenia przez Francję, co wymagało zmiany w treści załącznika w zakresie wymagań dotyczących umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego. W uwagach został podniesiony zarzut, iż wskazanie jednego rodzaju materiału może stanowić barierę techniczną handlu. Ponadto wskazano, iż umundurowanie podlega przepisom dyrektywy 89/686/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do wyposażenia ochrony osobistej.
Wprowadzone, w wyniku uwag Francji, zmiany dotyczą umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego i lotniczych zespołów ratownictwa medycznego.
W związku z powyższym zasadne jest podanie wymagań dla materiałów i wyrobów odzieżowych zamiast ich charakterystyki (załącznik nr 3 i 4 projektu rozporządzenia), przywołując normy europejskie zharmonizowane z Dyrektywą 89/686/EWG. W celu scharakteryzowania poziomu właściwości ochronnych i użytkowanych materiałów i odzieży należy przywołać konkretne klasy ochrony.
W projekcie rozporządzenia nie ma natomiast konieczności podawania konkretnych wartości liczbowych dla właściwości ochronnych środków ochrony indywidualnej, gdyż wynikają one z klas ochrony. Nie wydaje się również zasadne podawanie w rozporządzeniu składu surowcowego materiałów, gdyż wystarczy określić, jakie parametry higieniczne i biofizyczne dany wyrób ma spełniać.
Przedstawienie w rozporządzeniu specyfikacji środków ochrony indywidualnej nie dotyczy wprowadzenia wyrobów do obrotu na terenie Unii Europejskiej, a jedynie ujednolicenia umundurowania członków zespołu ratownictwa medycznego. Powyższe działania zostały podjęte w celu poprawy bezpieczeństwa członków zespołów ratownictwa medycznego, poprzez zagwarantowanie wysokiej, jednolitej, na terenie całego kraju, jakości umundurowania, a także ułatwienia przeprowadzenia akcji ratowniczych.
Ponadto wydaje się zasadne podjęcie działań zmierzających do podniesienia poziomu bezpieczeństwa i zdrowia członków zespołów ratownictwa medycznego, czego wyrazem jest m. in. określenie poziomu właściwości ochronnych umundurowania stosowanego podczas prowadzenia akcji medycznych czynności ratunkowych.
Jest to zgodne z postanowieniami dyrektywy 89/686/EWG (rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej – Dz. U. Nr 259, poz. 2173) i dyrektywy 89/656/EWG (rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 11 czerwca 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – Dz. U. Nr 91, poz. 811) dotyczącej zapewnienia bezpieczeństwa stosowania środków ochrony indywidualnej w miejscu pracy.
Na skutek zmian wprowadzonych do projektu w wyniku notyfikacji projekt został ponownie przekazany zainteresowanym podmiotom.
Ponadto w porównaniu do poprzedniej wersji projekt uległ zmianie w zakresie centrum powiadamiania ratunkowego na skutek zmiany treści przepisu upoważniającego do wydania rozporządzenia, dokonanej ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 59).
Wobec przedłużających się prac legislacyjnych nad projektem konieczne było wydłużenie okresu przejściowego, w celu dostosowania umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego niespełniających wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu, do dnia 31 grudnia 2013 r. (pierwotna wersja wskazywała 31 grudzień 2011 r.). Zmiany tej dokonano już po notyfikacji projektu. Nie spełnia ona jednak przesłanek określonych w § 12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597) i z tego względu projekt nie będzie wymagał ponownej notyfikacji.
W związku z wprowadzonymi zmianami projekt został natomiast ponownie przesłany do członków Rady Ministrów oraz zainteresowanych podmiotów społecznych.
Projekt nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu celem uzyskania opinii, dokonania konsultacji albo uzgodnienia.
Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.
Informacja pochodzi ze strony internetowej MZ