Ostatnia aktualizacja 6 grudnia 2008 roku
Studia pomostowe dla pielęgniarek i położnych można rozpatrywać w dwóch aspektach, jako przekleństwo lub dobrodziejstwo. W pierwszym przypadku traktujemy je jako skutek zapisów traktatu akcesyjnego, w którym rząd polski dopuścił do nie uznania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek, absolwentek liceum medycznego. Na otarcie łez wprowadzono studia pomostowe. Również jako dobrodziejstwo, gdyż umożliwiają zdobycie wyższego wykształcenia osobom posiadającym tylko dyplom ukończenia średniej szkoły, w krótszym okresie czasu niż trzyletnie studia licencjackie.
Zobacz ile osób ukończyło studia pomostowe.
OSOBY UPRAWNIONE DO ODBYWANIA STUDIÓW POMOSTOWYCH
Warunkiem przyjęcia na studia pomostowe jest posiadanie świadectwa dojrzałości (matury!) oraz dyplomu pielęgniarki lub położnej uzyskanego po ukończeniu szkoły medycznej.
W przypadku pielęgniarki:
a) pięcioletniego liceum medycznego lub
b) dwuletniej medycznej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie pielęgniarki lub
c) dwuipółletniej medycznej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie pielęgniarki lub
d) trzyletniej medycznej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie pielęgniarki;
W przypadku położnej:
a) dwuletniej medycznej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie położnej lub
b) dwuipółletniej medycznej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie położnej.
W KTÓRYM ROKU BĄDZIE OSTATNI NABÓR NA STUDIA POMOSTOWE?
Ustawa nadal określa, że będzie to rok akademicki 2010/11.
CZAS KSZTAŁCENIA NA STUDIACH POMOSTOWYCH
Czas kształcenia na studiach pomostowych uzależniony jest od typu ukończonej średniej szkoły medycznej, a w przypadku absolwentek liceum medycznego, także od roku rozpoczęcia nauki.
Zgodnie z rozporządzeniem czas kształcenia na studiach pomostowych nie może być krótszy niż:
1) w przypadku pielęgniarek absolwentów:
· pięcioletnich liceów medycznych, którzy rozpoczęli naukę w roku szkolnym 1980/81 lub później – trzy semestry lub 1.633 godziny,
· pięcioletnich liceów medycznych, którzy rozpoczęli naukę wcześniej niż w roku szkolnym 1980/81 – pięć semestrów lub 3.000 godzin,
· dwuletnich medycznych szkół zawodowych – trzy semestry lub 2.410 godzin,
· dwuipółletnich medycznych szkół zawodowych – dwa semestry lub 1.984 godziny,
· trzyletnich medycznych szkół zawodowych – dwa semestry
2) w przypadku położnych absolwentów:
a) dwuletnich medycznych szkół zawodowych – trzy semestry lub 1.479 godzin,
b) dwuipółletnich medycznych szkół zawodowych – dwa semestry lub 1.086 godzin.
Podane powyżej okresy kształcenia to minimum wymagane przez regulacje prawne. Poszczególne uczelnie mogą zwiększyć liczbę wymaganych godzin/semestrów. Regulacje prawne dotyczące studiów pomostowych dają uczelniom dowolność w zakresie wydłużenia czasu kształcenia, co przekłada się na koszty ponoszone przez studentów. Wątpliwości budzi uzależnienie liczby godzin nauczania od roku rozpoczęcia nauki w średniej szkole medycznej.
Warto zwrócić uwagę na informację, że rząd polski czyni starania o skrócenie wymiaru czasu trwania studiów pomostowych.
Poseł do MZ: czy podjęto starania o skrócenie czasu kształcenia na studiach pomostowych.
Czas kształcenia na studiach pomostowych zostanie skrócony?
PROGRAM NAUCZANIA NA STUDIACH POMOSTOWYCH
Program nauczania na studiach zawodowych uczelnia ustala indywidualnie dla każdego studenta, uwzględniając różnice pomiędzy obecnie obowiązującymi standardami nauczania dla studiów licencjackich na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, a programem kształcenia zrealizowanym w szkole, której absolwentem jest student. W ten sposób ustalony program nauczania powinien obejmować część teoretyczną stanowiącą nie mniej niż 33 % całości programu i praktyczną stanowiącą nie mniej niż 50 % całości programu nauczania.
ZALICZANIE ZAJĄĆ PRAKTYCZNYCH I PRAKTYK ZAWODOWYCH
Na wniosek studenta, przewidziane w programie nauczania zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe, jednak nie więcej niż 50 % wymiaru tych zajęć i praktyk, mogą zostać zaliczone przez uczelnię na podstawie udokumentowanego doświadczenia zawodowego, w szczególności długości stażu pracy oraz zakresu wykonywanych czynności. Zaliczenie części wymaganych zajęć praktycznych i praktyk zawodowych może nastąpić pod warunkiem, że zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe w ramach studiów pomostowych będą trwały nie krócej niż:
W przypadku pielęgniarek –
· 410 godzin – w przypadku absolwentów pięcioletnich liceów medycznych, którzy rozpoczęli naukę w roku szkolnym 1980/81 lub później;
· 750 godzin – w przypadku absolwentów pięcioletnich liceów medycznych, którzy rozpoczęli naukę wcześniej niż w roku szkolnym 1980/81,
· 603 godziny – w przypadku absolwentów dwuletnich medycznych szkół zawodowych,
· 496 godzin – w przypadku absolwentów dwuipółletnich medycznych szkół zawodowych,
· 165 godzin – w przypadku absolwentów trzyletnich medycznych szkół zawodowych.
W przypadku położnych –
· 3 70 godzin – w przypadku absolwentów dwuletnich medycznych szkół zawodowych,
· 272 godziny – w przypadku absolwentów dwuipółletnich medycznych szkół zawodowych.
Zaliczenie wymaganych zajęć praktycznych i praktyk zawodowych odbywa się także, na podstawie odbytych kursów kwalifikacyjnych lub specjalizacji w dziedzinach pielęgniarstwa lub położnictwa.
· Uchwała Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego z dnia 18 listopada 2004 r. w sprawie zasad zaliczania zajęć praktycznych i praktyk zawodowych na studiach zawodowych na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, które mogą trwać krócej niż 6 semestrów (Uchwała nr 24/04).
Aktualności według działów – Studia pomostowe – fikcyjne praktyki
LICZBA MIEJSC NA STUDIACH POMOSTOWYCH
Limity przyjęć na studia pomostowe w roku akademickim 2008/2009 pielęgniarstwo – położnictwo
Ogólnopolska baza uczelni posiadających akredytację, prowadzących kształcenie na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
Limity przyjęć na studia pomostowe – interpelacja poselska oraz stanowisko izby warszawskiej.
WYSOKOŚĆ CZESNEGO NA STUDIACH POMOSTOWYCH
Koszt studiów pomostowych wynosi do 1600 zł do 2500zł za semestr w zależności od uczelni. Zdecydowanie droższe są studia na Akademiach (Uniwersytetach) Medycznych, niższe w Państwowych Wyższych Szkołach Zawodowych. W roku akademickim 2008/2009 studia pomostowe na kierunku pielęgniarstwo prowadzić będzie 54 uczelnie, natomiast na kierunku położnictwo 16. Koszt studiów można obniżyć poprzez otrzymanie stypendium socjalnego lub za wyniki w nauce oraz refundację z izby pielęgniarek i położnych.
DOFINANSOWANIE DZIENNYCH STUDIÓW POMOSTOWYCH Z BUDŻETU PAŃSTWA
Ministerstwo Zdrowia w poprzednich latach odmawiało dofinansowania zaocznych studiów pomostowych z budżetu państwa argumentując swoje stanowisko brakiem podstaw prawnych dofinansowania studiów zaocznych. Również uczelnie nie zgłaszały zainteresowania uruchomienia dziennych studiów pomostowych. Takie studia zostaną uruchomione w roku akademickim 2008/2009. Na kierunku pielęgniarstwo prowadzić je będzie 3 uczelnie, na kierunku położnictwo także 3.
Dofinansowanie studiów pomostowych ze środków UE
Raport Portalu i Gazety Pielęgniarek i Położnych – Dofinansowne studia pomostowe 2008/2009.
STUDIA POMOSTOWE – REGULACJE PRAWNE
· Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 92, poz. 885);
· Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 maja 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia studiów zawodowych na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo przeznaczonych dla pielęgniarek i położnych posiadających świadectwo dojrzałości i będących absolwentami liceów medycznych oraz medycznych szkół zawodowych kształcących w zawodzie pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 110, poz. 1170);
· Uchwała Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkolnictwa Medycznego z dnia 18 listopada 2004 r. w sprawie zasad zaliczania zajęć praktycznych i praktyk zawodowych na studiach zawodowych na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo, które mogą trwać krócej niż 6 semestrów (Uchwała nr 24/04).
STUDIA POMOSTOWE – UZNAWANIE KWALIFIKACJI W UE
Dyrektywa 2005/36WE z 2005 roku stwierdza, że Państwa członkowskie uznają na zasadzie praw nabytych dokumenty wskazujące na posiadanie kwalifikacji pielęgniarki/położnej, potwierdzone uzyskaniem tytułu "licencjata", jeżeli zostały one uzyskane na podstawie specjalnego programu kształcenia „studia pomostowe”.
STUDIA POMOSTOWE A STUDIA MAGISTERSKIE
Uzyskanie tytułu licencjata na studiach pomostowych upoważnia do podjęcia studiów magisterskich, także na kierunku pielęgniarstwo / położnictwo.
STUDIA POMOSTOWE – PRZYDATNE DOKUMENTY
Przewodnik studenta studiów pomostowych.
Ogólnopolska baza uczelni posiadających akredytację, prowadzących kształcenie na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
KOMENTARZ REDAKCYJNY
Obecnie pielęgniarką lub położną można zostać tylko po ukończeniu szkoły wyższej i uzyskaniu tytułu licencjata lub magistra. Zlikwidowano licea medyczne i studium. Pielęgniarki i położne, które uzyskały kwalifikacje zawodowe po ukończeniu średnich szkół medycznych (liceum, studium) mają możliwość uzyskania tytułu licencjata poprzez odbycie trzyletnich studiów licencjackich lub studiów zawodowych tzw. pomostowych, które są pomostem pomiędzy starym a nowym systemem kształcenia pielęgniarek i położnych. Studia te nie są obowiązkowe. Żadne regulacje prawne nie zobowiązują pielęgniarek i położnych posiadających dyplom ukończenia tylko średniej szkoły medycznej do uzupełnienia wykształcenia. Mimo to uczelnie wyższe prowadzące studia pomostowe w ogłoszeniach o rekrutacji piszą wprost lub sugerują, że nie ukończenie studiów pomostowych spowoduje w przyszłości utratę prawa wykonywania zawodu i degradację do roli pomocy pielegniarskiej.
Ministerstwo zdrowia zainterweniowało w tym zakresie. Szkoda, że tak późno. Taki proceder uczelnie prowadzą od 2004 roku. Uczelnie wprowadzją swoich przyszłych "klientów" w błąd. Jest to nieuczciwa reklama "produktu", który zamierza się "sprzedać".
Warto zauważyć, że instytucja studiów pomostowych istniała w innych krajach europejskich, które przystępowały do UE. Sprawę studiów pomostowych należy rozważać w kontekście uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek i położnych w krajach UE. Te zagadnienia regulują dyrektywy europejskie, które najkrócej przedstawiając nie zawierają pojęcia „pielęgniarka absolwentka liceum medycznego”. Dyrektywy nie określają, że pielęgniarka po liceum medycznym nie ma wymaganych kwalifikacji zawodowych. Po prostu dyrektywa takich osób nie wymienia, wymieniając tylko pielęgniarki i położne, które ukończyły studium lub uzyskały tytuł licencjata lub magistra. Można w tej sytuacji stwierdzić, że ponad 60% polskich pielęgniarek wyparowało z unijnych statystyk. Absolwentów liceum medycznego upokorzono. Okazało się, że na przykład osoba po przepracowaniu 20-30 lat pracy w zawodzie pielęgniarki dla polskiego rządu i urzędników w Brukseli nie jest pielęgniarką! Na otarcie łez wprowadzono studia pomostowe. Unia Europejska dofinansowywała te studia z programu Phare i ZPORR. Zasady dofinansowania były takie, że absolwentki liceum medycznego upokorzono po raz drugi. Okazało się, że dofinansowanie nie obejmowało studentów – absolwentów liceum medycznego. Upokorzone po raz drugi licealistki nie powinny mieć żalu do unijnych urzędników. Przecież nie można dofinansowywać kogoś kogo nie ma. Dofinansowanie z programu Phare zakończono. Obecnie dofinansowanie studiów pomostowych możliwe będzie z ZPORR, które przewiduje, że absolwentki liceum medycznego również mogą otrzymać dofinansowanie.
Regulacje prawne dotyczące studiów pomostowych dają uczelniom dowolność w zakresie wydłużenia czasu kształcenia, co przekłada się na koszty ponoszone przez studentów. Wątpliwości budzi uzależnienie liczby godzin nauczania od roku rozpoczęcia nauki w średniej szkole medycznej. Praktyczny egzamin końcowy w sytuacji, kiedy egzaminowani to pielęgniarki i położne posiadające prawo wykonywania zawodu to kolejny absurd.
Opracowane:
Redakcja Gazety i Portalu
Pielęgniarek i Położnych
Mariusz Mielcarek
Z
