Sąd Najwyższy: izba pielęgniarek w tej sprawie zaniechała wykonywanie zadań, dla których została utworzona…

W dniu wczorajszym redakcja Ogólnopolskiego Portalu Pielęgniarek i Położnych w artykule pt. Pielęgniarka pozwała izby pielęgniarek, opublikowała pierwszą część uzasadnienia do wyroku Sądu Najwyższego. Sprawa dotyczy pielęgniarki, której izba odmówiła… Dlatego przed lekturą poniższego fragmentu orzeczenia Sądu Najwyższego zapraszamy do lektury powyższego artykułu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje: W pierwszej kolejności rozważenia wymaga powołana przez izbę pielęgniarek podstawa kasacyjna z art. 393(1) pkt 2 k.p.c., gdyż zarzut naruszenia prawa materialnego może podlegać ocenie dopiero wtedy, gdy stan faktyczny sprawy ustalony został w sposób niewadliwy. W ramach tej podstawy izba wskazała na naruszenie przepisów art. 368 § 1 pkt 3 i § 2 k.p.c., polegające, jej zdaniem, na rozpoznaniu apelacji nieodpowiadającej przewidzianym w tych przepisach wymaganiom formalnym. W apelacji od wyroku Sądu Okręgowego powódka istotnie nie oznaczyła wartości przedmiotu zaskarżenia, lecz zakres zaskarżenia nie budził wątpliwości, skoro w apelacji zgłoszony został wniosek o zmianę, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości. Niewyegzekwowanie przez Sąd Apelacyjny wymagania formalnego przewidzianego w art. 368 § 2 k.p.c. nie miało zatem wpływu na wynik sprawy.

Izba, która w kasacji zaprezentowała odmienne stanowisko, w toku postępowania przed Sądem Apelacyjnym nie wskazywała na braki formalne apelacji, wnosząc jedynie o jej oddalenie. Dotyczy to także wymagania określonego w art. 368 § 1 pkt 3 k.p.c., które notabene zostało spełnione w zakresie niezbędnym do właściwego rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji. Podstawa kasacyjna z art. 393(1) pkt 2 k.p.c. nie została zatem przez skarżącą wykazana.

W ramach powołanej podstawy z art. 393(1) pkt 1 k.p.c. izba wskazała na naruszenie przepisów Konwencji nr 149 i ustaw o samorządzie oraz o zawodach pielęgniarki i położnej, zarzucając, że Sąd Apelacyjny w wyniku błędnej wykładni tych przepisów nałożył na nią „nieistniejące obowiązki”.

Sąd Apelacyjny przyjął za podstawę odpowiedzialności pozwanej przepisy o czynach niedozwolonych, uznając, że zaniechanie przez organ samorządu pielęgniarek udzielenia członkowi tego samorządu pomocy, polegającej na wskazaniu podmiotów, które w oznaczonym miejscu i czasie przeprowadziłyby celowe szkolenie, umożliwiające podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki po pięcioletniej przerwie, jest zaniechaniem bezprawnym.

Izba zakwestionowała stanowisko Sądu Apelacyjnego co do przyjętych znamion niewłaściwości jej postępowania od strony przedmiotowej, zmierza bowiem do wykazania, że jej zachowanie było zgodne z obowiązującymi zasadami porządku prawnego. Nie ulega wątpliwości, że bezprawność zaniechania ma miejsce wówczas, gdy bezczynność jest sprzeczna z nakazem działania wynikającym z ustawy. Izba– prezentując pogląd, że opracowanie programu przeszkolenia, jako warunku sine qua non podjęcia wykonywania zawodu pielęgniarki po przerwie, jest równoznaczne z wypełnieniem wszelkich ustawowych obowiązków w stosunku do pielęgniarki zamierzającej podjąć wykonywanie zawodu po przerwie – pojmuje obowiązki organów samorządu w sposób zwężający.

Z przepisu art. 1 ust. 1 ustawy o samorządzie wynika, że samorząd pielęgniarek i położnych został utworzony dla reprezentowania zawodowych, społecznych i gospodarczych interesów tych zawodów. Artykuł 4 z kolei, określa jedynie przykładowy katalog zadań samorządu, o czym świadczy w sposób jednoznaczny użyty w treści przepisu ustawowy zwrot „w szczególności”. Już z katalogu tylko tych zadań wynika, że ustawodawca nałożył na organy samorządu różnorodne, ważne obowiązki, a w dalszych przepisach ustawy określił w sposób przykładowy formy ich realizacji. W art. 24 ust. 1 pkt 8 jest mowa m.in. o tym, że okręgowa rada, jako organ izby pielęgniarek i położnych, współpracuje z organami administracji rządowej oraz z samorządem terytorialnym. Do kompetencji okręgowej rady pielęgniarek należy też wydawanie zaświadczeń o prawie wykonywania zawodu albo ograniczonym prawie wykonywania zawodu, podejmowanie uchwał o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych (por. art. 12 i 16 ustawy o samorządzie).

Jak trafnie zauważył Sąd Apelacyjny, przepisy ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej uzależniają podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki po przerwie od odbycia przeszkolenia, którego program i sposób określa okręgowa rada pielęgniarek, przewidują odpowiedzialność karną za udzielanie świadczeń zdrowotnych przez osoby nieuprawnione, lecz nie wskazują podmiotu uprawnionego do skierowania pielęgniarki na celowe przeszkolenie.

W braku odmiennej regulacji tej kwestii w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej należy przyjąć, że ustawodawca pozostawił rozwiązanie problemu, o którym mowa, organom samorządu, zadanie to mieści się bowiem w pojęciu dbałości o zawodowe, społeczne i gospodarcze interesy pielęgniarek, a dbałość o te interesy pozostaje w gestii samorządu.

Nie chodzi przy tym o skierowanie pielęgniarki na przeszkolenie połączone z poniesieniem kosztów związanych ze szkoleniem, lecz o podjęcie inicjatywy zmierzającej do stworzenia, w porozumieniu z organami administracji rządowej oraz z samorządem terytorialnym, rozwiązań praktycznych, umożliwiających wykonanie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej.

Za minimum obowiązków organu samorządu pielęgniarskiego należy uznać wskazanie członkowi samorządu podmiotu, który w oznaczonym czasie i miejscu przeprowadziłby szkolenie umożliwiające podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki. Uchylanie się przez okręgową radę pozwanej Izby od tej powinności jest praktycznie równoznaczne z zaniechaniem dbałości o interesy zawodowe, społeczne i gospodarcze środowiska zawodowego pielęgniarek, a więc z zaniechaniem wykonywania zadań, dla których samorząd został utworzony.

Dlatego Sąd Apelacyjny niewadliwie ocenił, że zaniechanie udzielenia pielęgniarce pomocy nosi znamiona czynu niedozwolonego. Pozwana Izba jest zatem obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu (art. 416 k.c.). Okoliczność, że majątek samorządu powstaje m.in. ze składek członkowskich (por. art. 57 ustawy o samorządzie), nie jest dostatecznym argumentem mającym świadczyć o sprzeczności przyznanego zaskarżonym wyrokiem odszkodowania z art. 5 k.c.

Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 393(12) k.p.c. Oddalił kasację jako pozbawioną uzasadnionych podstaw.

źródło: sn.pl

źródło: pielegniarki.info.pl