Odpowiedź na interpelację w sprawie dodatku 500+
dla młodych pielęgniarek i położnych
Szanowny Panie Marszałku,
odpowiadając na interpelację nr 22657 Pani Anny Białkowskiej – Posłanki na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie „dodatku 500+ dla młodych pielęgniarek i położnych”, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.
W dniu 30.05.2018 roku Ministerstwo Zdrowia ogłosiło konkurs pn. Pielęgniarskie kompetencje zamawiane o nr POWR.05.05.00-IP.05-00-001/18. Założeniem realizowanego konkursu jest dążenie do uatrakcyjnienia kształcenia przy jednoczesnym zachowaniu motywacyjnego charakteru działań planowanych w projektach oraz elementu lojalnościowego, odnoszącego się do konieczności dalszej kontynuacji edukacji i podjęcia zatrudnienia w podmiocie leczniczym na terenie Polski. Zakres działań koniecznych do realizacji w ramach projektów, które będą składane w konkursie dotyczy przygotowania i wdrożenia programu rozwojowego, podnoszącego jakość kształcenia danej uczelni, która przełoży się na zwiększenie zainteresowania studiami na kierunku pielęgniarstwo i/lub położnictwo oraz przygotowania i realizacji programu rozwoju absolwenta kierunku pielęgniarstwo i/lub położnictwo, przyczyniającego się do podniesienia kwalifikacji i kompetencji kadr medycznych. Liczba osób objętych wsparciem w wyniku przeprowadzenia konkursu, będzie zależała od zakresu działań zaplanowanych przez uczelnie wyższe, które otrzymają dofinansowanie. Każdy z wnioskodawców musi w ramach planowanego projektu opracować i wdrożyć uczelniany program stypendialny dla studentów kierunku pielęgniarstwa i/lub położnictwa zgodnie z poniższymi warunkami:
• program stypendialny musi posiadać charakter motywacyjny, oparty o zasadę, że student może otrzymać stypendium najwcześniej po drugim semestrze kształcenia,
• może z niego korzystać maksymalnie 75% studentów na danym roku kształcenia (uczestników projektu), którzy w poprzednim roku kształcenia otrzymali najlepsze wyniki w nauce,
• wysokość stypendium wynosi 800,00 PLN brutto,
• okres pobierania stypendium powinien trwać dwa lata,
• student otrzymujący stypendium będzie zobowiązany do przystąpienia do programu rozwoju absolwenta.
Program stypendialny ma stanowić jeden z elementów realizowanego przez uczelnie programu rozwojowego. Do katalogu innych działań możliwych do sfinansowania w ramach projektu należą:
– dostosowanie jakości warunków i zasad odbywania obowiązkowych praktyk zawodowych do wymogów Europejskiej Ramy Jakości Praktyk i Staży, w tym m.in.:
– finansowanie wynagrodzenia opiekuna praktyk obowiązkowych po stronie uczelni w wysokości max. 40% jego podstawowego wynagrodzenia,
– finansowanie wynagrodzenia (stypendium) dla studentów w związku z realizacją obowiązkowych praktyk;
– finansowanie zajęć dodatkowych wykraczających poza standardowy program kształcenia zgodnych z profilem kształcenia;
– finansowanie ponadprogramowych, płatnych praktyk zawodowych;
– realizacja wizyt studyjnych w podmiotach leczniczych krajowych i zagranicznych.
Ponadto, każdy wnioskodawca powinien założyć realizację programu rozwoju absolwenta a planowane przez niego działania muszą dotyczyć co najmniej:
– wsparcia w znalezieniu zatrudnienia na stanowisku pielęgniarki i położnej w podmiocie leczniczym działającym na terenie Polski;
– realizacji cyklu medycznych szkoleń zawodowych dla absolwenta pielęgniarstwa i położnictwa w zakresie potrzeb epidemiologiczno- demograficznych;
– wypłaty stypendium szkoleniowego na czas trwania cyklu szkoleń zawodowych (wartość stypendium może wynieść max. 1000 PLN brutto, wypłacane co miesiąc przez okres 24 miesięcy pod warunkiem, że absolwent pielęgniarstwa lub/i położnictwa zatrudniony jest na cały etat w podmiocie leczniczym na terenie Polski);
– wynagrodzenie opiekuna (tutora) absolwenta pielęgniarstwa/położnictwa w podmiocie leczniczym, w którym absolwent podejmuje zatrudnienie w wysokości nieprzekraczającej 40% podstawowego wynagrodzenia pielęgniarki.
Udział w programie rozwoju absolwenta jest dedykowany wyłącznie dla studentów, którzy w trakcie kształcenia na kierunku pielęgniarstwo i/lub położnictwo pobierali stypendium motywacyjne przez okres dwóch lat. Udział ww. studentów w tym programie jest obligatoryjny.
Należy podkreślić wymierne korzyści jakie otrzymuje student podejmujący kształcenie na kierunku pielęgniarstwo/położnictwo na uczelni realizującej projekt: dodatkowe stypendium motywacyjne, atrakcyjne formy kształcenia, płatne praktyki, możliwość wyjazdu na wizyty studyjne, pomoc w znalezieniu zatrudnienia, bezpłatny udział w kursach podyplomowych, dodatkowe stypendium szkoleniowe.
Realizacja działań w tym zakresie wpłynie na zachęcenie młodych ludzi do podejmowania studiów na kierunku pielęgniarstwo/położnictwo oraz podjęcia przez nich zatrudnienia w zawodzie na terenie Polski.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że nastąpiło zwiększenie dotacji dydaktycznej w ustawie budżetowej na 2018 r. dla uczelni nadzorowanych przez Ministra Zdrowia na kształcenie na studiach licencjackich na kierunku pielęgniarstwo rozpoczynających się w roku 2018/2019 (zwiększenie o 521 miejsc – 28 % w stosunku do roku ubiegłego). Na rok 2018 została zabezpieczona dodatkowa kwota w wysokości 3 200 000 zł, która zostanie podzielona pomiędzy te uczelnie medyczne, które deklarowały i zrealizowały zwiększenie liczby przyjęć na kierunku pielęgniarstwo stacjonarnych studiów pierwszego stopnia. Środki te będą podzielone po zakończeniu rekrutacji pomiędzy poszczególne uczelnie wg rzeczywistego zwiększenia liczby przyjętych na ww. kierunek w stosunku do liczby przyjętych w roku ubiegłym.
Ponadto mając na uwadze problemy występujące w polskim pielęgniarstwie i położnictwie, w tym m.in. zmniejszającą się liczbę pielęgniarek i położnych w systemie opieki zdrowotnej Minister Zdrowia 21 kwietnia 2017 r. powołał Zespół, który w grudniu 2017 r. opracował dokument pn. Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce. Dokument ten określa ustalone wspólnie ze środowiskiem pielęgniarek i położnych kierunki działań i zmian jakie należy podjąć, aby zapewnić wysoką jakość, bezpieczeństwo i dostęp do opieki pielęgniarskiej dla pacjentów. Minister Zdrowia podejmując decyzje dotyczące organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia – w szczególności w obszarze pielęgniarstwa i położnictwa – będzie uwzględniał propozycje działań Zespołu określone w Strategii, mając na uwadze możliwości i zasoby (m.in. finansowe) budżetu państwa oraz systemu ochrony zdrowia. Strategia będzie jednym z ważnych narzędzi w realizacji polityki zdrowotnej Ministra Zdrowia w najbliższej perspektywie czasowej. Zakres Strategii obejmuje 5 obszarów:
Obszar I. Kształcenie przed i podyplomowe pielęgniarek i położnych.
Obszar II. Rola, kompetencje pielęgniarek i położnych w systemie ochrony zdrowia.
Obszar III. Normy zatrudnienia – określenie liczby pielęgniarek i położnych oraz ich kwalifikacji w poszczególnych zakresach świadczeń (rozporządzenia „koszykowe”).
Obszar IV. Warunki pracy, wynagrodzenia i prestiż zawodów pielęgniarek i położnych.
Obszar V. Nowy zawód medyczny, jako zawód pomocniczy dla zawodu pielęgniarki w systemie opieki zdrowotnej.
Jednym z ważnych działań wynikających z ww. Strategii, którego realizację już rozpoczęto, będzie implementowanie do obowiązującego porządku prawnego rozwiązań dot. norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w celu poprawy jakości opieki pielęgniarskiej nad pacjentami i warunków pracy pielęgniarek. Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego został poddany opiniowaniu i konsultacjom publicznym i zakłada wprowadzenie wskaźników zatrudnienia pielęgniarek i położnych w wymiarze 0,6 etatu na łóżko (dla oddziałów o profilu zachowawczym) i 0,7 (dla oddziałów o profilu zabiegowym) oraz wymagania kwalifikacyjne w wymiarze – równoważnik co najmniej 2 etatów pielęgniarek lub położnych o odpowiednich kwalifikacjach.
Należy zaznaczyć, że istotną część ww. Strategii stanowią zaplanowane działania mające na celu wprowadzenie i upowszechnienie w systemie opieki zdrowotnej zawodu pomocniczego dla zawodów pielęgniarki i położnej. Aktualnie w resorcie trwają prace dot. uwzględnienia w części normatywnej projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, regulacji prawnej dopuszczającej możliwość zatrudniania opiekuna medycznego, posiadającego kwalifikacje do wykonywania czynności w zakresie podstawowej pielęgnacji osób chorych i niesamodzielnych. Zadaniem opiekuna medycznego jest pomoc osobie chorej i niesamodzielnej w zaspakajaniu podstawowych potrzeb biologicznych, pomoc w utrzymaniu aktywności społecznej oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów higieniczno-opiekuńczych pacjenta, co w związku ze zmniejszającą się liczbą pielęgniarek będzie stanowiło istotne wsparcie dla zabezpieczenia właściwej opieki osobom niesamodzielnym.
Z poważaniem,
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
SEKRETARZ STANU
Józefa Szczurek-Żelazko
26 czerwca 2018 roku
