Interpelacja do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, ministra zdrowia w sprawie wynagrodzeń dla pielęgniarek pracujących w domach pomocy społecznej
Szanowna Pani Minister, Szanowny Panie Ministrze,
zgłaszają się do mnie pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej, które nie zostały objęte porozumieniem regulującym podwyżkę wynagrodzeń dla pielęgniarek i położnych zatrudnionych w podmiotach posiadających umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej są pracownikami samorządowymi, wynagradzanymi ze środków samorządowych. Pomimo, że domy pomocy społecznej nie świadczą usług zdrowotnych, to faktycznie pielęgniarki pracujące w nich wykonują zadania określone w ustawie o zawodzie pielęgniarki i położnej. Opiekując się mieszkańcami domów pomocy społecznej wykonują takie same czynności pielęgnacyjne co pielęgniarki pracujące w szpitalach – również odpowiadają za życie i zdrowie pacjentów.
W związku z powyższym zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie informacji czy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej a także Ministerstwo Zdrowia rozważa możliwość przedstawienia propozycji podwyżek dla w/w grupy zawodowej?
Z wyrazami szacunku,
Krystyna Pawłowicz
Poseł na Sejm
28-02-2017
Zobacz także:
Aktualności według działów – tzw. podwyżki dla pielęgniarek i położnych
Poniżej publikuję treść interpelacji złożonej przez obecną panią wiceminister zdrowia (z wykształcenia pielęgniarkę), którą złożyła jako posłanka w 2016 roku. Z niecierpliwością czekamy na odpowiedź pani wiceminister.
Mariusz Mielcarek
Interpelacja do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie podjęcia działań w zakresie wzmocnienia pozycji pielęgniarek zatrudnianych w domach pomocy społecznej
Szanowna Pani Minister!
Status prawny pielęgniarek i położnych regulują przepisy szczególne, w tym m. in. ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1638) oraz ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1251) zwanej dalej ustawą o „zawodach”.
Otwarty katalog świadczeń zdrowotnych udzielanych przez pielęgniarkę w ramach wykonywania zawodu pielęgniarki został określony w art. 4 ust. 1 ustawy o zawodach. Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 9 ustawy o zawodach za wykonywanie zawodu pielęgniarki również uważa się zatrudnienie w domach pomocy społecznej określonych w przepisach o pomocy społecznej, z uwzględnieniem uprawnień zawodowych pielęgniarki określonych w ustawie o „zawodach”.
Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o „zawodach” w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, pielęgniarka i położna posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo oraz pielęgniarka i położna posiadające tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa mają prawo samodzielnie:
1) ordynować leki zawierające określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty,
2) ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie zlecenia albo recepty – jeżeli ukończyły kurs specjalistyczny w tym zakresie.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 86) pkt 3 część I załącznika nr 2 pn: ”Wykaz świadczeń gwarantowanych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji” świadczenia pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej realizowane w domu świadczeniobiorcy, w tym również w domu pomocy społecznej, odbywają się zgodnie z ustalonym dla świadczeniobiorcy indywidualnym planem opieki.
Niezależnie od powyższego przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 964) pozwalają na zatrudnianie pielęgniarek w domach pomocy społecznej.
Zgodnie z ar. 55 ustawy o pomocy społecznej dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających, zwanych "mieszkańcami domu". Organizacja domu pomocy społecznej, zakres i poziom usług świadczonych przez dom ma uwzględniać w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności.
Zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia strukturę organizacyjną i szczegółowy zakres zadań poszczególnych typów domów określa opracowany przez dyrektora domu regulamin organizacyjny, przyjęty przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego, a w przypadku domu gminnego – przez wójta, burmistrza lub prezydenta. Idąc dalej zgodnie z § 5 ust.1 pkt 2 lit. b tego rozporządzenia dom pomocy społecznej świadczy usługi pielęgnacji.
Stosownie do art. 58 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930, z późn. zm.) obowiązkiem domu pomocy społecznej jest również zapewnienie pomocy w korzystaniu ze świadczeń zdrowotnych przysługujących mieszkańcom na podstawie odrębnych przepisów, w szczególności ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Osobom tym przysługuje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej, których celami są: zachowanie zdrowia, zapobieganie chorobom i urazom, wczesne wykrywanie chorób, leczenie, pielęgnacja oraz zapobieganie niepełnosprawności i jej ograniczanie. W szczególności należy tu wymienić: dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej; świadczenia stomatologiczne; świadczenia wysokospecjalistyczne; świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze, w tym opiekę paliatywno-hospicyjną; pielęgnację niepełnosprawnych i opiekę nad nimi; zaopatrzenie w produkty lecznicze, wyroby medyczne i środki pomocnicze, transport sanitarny.
Dom pomocy społecznej ponosi wydatki związane z korzystaniem ze świadczeń zdrowotnych w wysokości określonej w przepisach odrębnych. Dodatkowo zgodnie z art. 58 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej może pokrywać koszty świadczeń wykraczających poza finansowanie ze środków publicznych, ale dotyczy to jedynie niezbędnych usług pielęgnacyjnych.
Aby wzmocnić pozycję pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej należałoby dokonać zmian w przepisach prawa tj. w art. 58 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej poprzez zmianę wyrazu „pielęgnacyjne” na wyraz „pielęgniarskie”. Powyższe zakończyłoby problem niejasnej sytuacji dotyczącej uprawnień pielęgniarek zatrudnionych w pomocy społecznej, a konkretnie w domach pomocy społecznej.
Trzeba podkreślić, iż zatrudnianie pielęgniarek w domach pomocy społecznej jest zjawiskiem powszechnym, bo mimo to, iż mieszkańcy są pod opieką pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej, pomoc tych pielęgniarek jest niewystarczająca, zważywszy na fakt, iż w większości mieszkańcami domów są osoby wymagające czynności pielęgniarskich.
Zwrócić również należy uwagę, że zatrudnianie pielęgniarek, tak jak w przypadku domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych wynika z przepisów prawa tj. ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2016 r., poz. 546 z późn. zm.)
Proponowane wyżej zmiany w przepisach ustawy o pomocy społecznej wzmocniłoby status pielęgniarek zatrudnianych w domach pomocy społecznej i doprowadziłoby do pożądanej przez środowisko pomocy społecznej sytuacji w tym zakresie.
Zważyć należy, iż pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej posiadają zaświadczenia uprawniające do wykonywania zawodu, podnoszą swoje kwalifikacje poprzez studia, szkolenia, kursy. Wydaje się, że nie ma żadnych przeciwwskazań, aby pielęgniarka zatrudniona w domach pomocy społecznej mogła realizować zlecenia lekarza podstawowej opieki. Odciążyłoby to pielęgniarki środowiskowe, które mają przypisanych ok. 2 tysiące osób w środowisku objętych opieką z podstawowej opieki zdrowotnej i nie są w stanie poświęcić wystarczająco dużo czasu mieszkańcom domów pomocy społecznej. Ponadto pozwoliłoby to na uniknięcie konieczności opłacania stawek kapitacyjnych pielęgniarkom środowiskowym za mieszkańców z domów pomocy społecznej zadeklarowanych pod ich opieką. Odpowiedzialność za wykonywane czynności pielęgniarskie przez pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej byłaby identyczna, jak w przypadku pielęgniarki środowiskowej w podstawowej opiece zdrowotnej.
W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie:
czy resort Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przewiduje zmiany przepisów prawa w zakresie wzmocnienia pozycji pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej?
Poseł na Sejm RP
Józefa Szczurek- Żelazko
Poseł na Sejm RP
05-11-2016
