Szkolenia dla pielęgniarek powinny mieć na celu przełamanie niechęci personelu medycznego do podejmowania działań ze względu na brak wiedzy lub uprzedzenia…
Poniżej przytaczamy fragment interpelacji poselskiej w sprawie zapewnienia równego dostępu do aborcji i opieki zdrowotnej dla osób transpłciowych z kwietnia 2025 roku.
Szanowna Pani Minister Zdrowia,
zwracam się do Pani z pilną prośbą o natychmiastowe działania w związku z przypadkiem transpłciowego mężczyzny, któremu w trzech różnych ośrodkach medycznych odmówiono wykonania legalnej aborcji. W każdym z tych ośrodków podano odmienne przyczyny odmowy, takie jak brak odpowiedniego personelu, niejasności prawne oraz powołanie się na klauzulę sumienia. Takie zróżnicowanie powodów odmowy ujawnia głęboko zakorzenione problemy strukturalne w polskiej służbie zdrowia, które wymagają pilnej interwencji.
Przypadek ten został szczegółowo opisany przez prof. Macieja Sochę, kierownika Oddziału Położniczo-Ginekologicznego Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku, w programie „Tak jest“ emitowanym na antenie TVN24.
Prof. Socha opisał sytuację transpłciowego 23-letniego mężczyzny, który padł ofiarą brutalnego gwałtu, w wyniku czego zaszedł w ciążę. Pomimo wystawionego przez psychiatrę zaświadczenia, że kontynuacja ciąży zagraża zdrowiu i życiu pacjenta, w trzech placówkach medycznych na Śląsku odmówiono wykonania aborcji. Taka sytuacja jest nie tylko rażącym naruszeniem zasad etycznych i moralnych, ale również pogwałceniem obowiązującego prawa, w tym art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, który zobowiązuje do udzielania świadczeń zdrowotnych w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia, oraz art. 68 Konstytucji RP, który gwarantuje każdemu prawo do ochrony zdrowia. Odmowa przeprowadzenia aborcji w takim przypadku stanowi również naruszenie podstawowych praw człowieka, które powinny być respektowane przez wszystkie instytucje medyczne. (…)
Przedmiotowy przypadek uwidacznia szerokie, strukturalne problemy związane z dostępem osób transpłciowych do opieki zdrowotnej w Polsce. Osoby transpłciowe często napotykają wielowarstwowe bariery w dostępie do usług zdrowotnych, zarówno w kontekście opieki związanej z ich tożsamością płciową, jak i w przypadku standardowych procedur medycznych. Przykładem takich barier jest odmowa dostępu do terapii hormonalnej, trudności w uzyskaniu skierowania na specjalistyczne badania, a także…
Niechęć personelu medycznego do podejmowania działań ze względu na brak wiedzy lub uprzedzenia.
Systemowa dyskryminacja, brak odpowiedniego przeszkolenia personelu medycznego oraz uprzedzenia przyczyniają się do wykluczania osób transpłciowych z dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej. (…)
W związku z powyższym apeluję do Ministerstwa Zdrowia o podjęcie działań mających na celu wyeliminowanie wszelkich form dyskryminacji oraz zapewnienie, że każda osoba potrzebująca pomocy medycznej będzie miała równy dostęp do opieki zdrowotnej, niezależnie od jej tożsamości płciowej. Proponuję wprowadzenie następujących środków:
(…) Specjalistyczne szkolenia dla personelu medycznego, które pozwolą na zrozumienie specyfiki opieki nad osobami transpłciowymi oraz podniesienie kompetencji w zakresie świadczenia usług medycznych dla tej grupy pacjentów.
(…) Konieczne jest wdrożenie odpowiednich szkoleń, które przygotują personel medyczny do właściwego podejścia do pacjentów transpłciowych oraz pomogą w radzeniu sobie z sytuacjami wymagającymi szczególnej wrażliwości i profesjonalizmu. Medycy muszą być świadomi specyfiki opieki nad osobami transpłciowymi, a także ich praw, aby móc oferować adekwatną i niedyskryminującą opiekę. Edukacja w tej dziedzinie jest kluczowa, aby zmniejszyć dysproporcje w dostępie do usług zdrowotnych oraz poprawić jakość opieki zdrowotnej dla wszystkich obywateli naszego kraju.
(…) Jakie działania podejmie ministerstwo, aby zapewnić odpowiednie szkolenia dla personelu medycznego w zakresie świadczenia usług aborcyjnych, szczególnie w kontekście osób transpłciowych?
Z poważaniem
Marta Stożek
Posłanka na Sejm RP
