Uprawnienia pielęgniarki a kompetencje zawodowe opiekuna medycznego

Posiedzenie sejmowej komisji zdrowia w dniu 1 października 2021 roku.

Poseł Elżbieta Gelert:

(..) W tej chwili opiekun medyczny… Przede wszystkim zwracam się tutaj do izb pielęgniarskich, czy wiedzą i czy były z nimi prowadzone rozmowy, jaki jest w tej chwili program szkolenia opiekunów medycznych. Jeżeli było to ustalane z państwem i państwo uważacie, że tak powinno być, że teraz opiekun medyczny będzie mógł wykonywać zastrzyki, pobierać krew, no to albo nazwijmy ten zwód inaczej – nie opiekun, tylko młodsza pielęgniarka i przyjrzyjmy się, w jaki sposób mają być te szkolenia.

Powiem państwu, że my rozmawiamy o dużych rzeczach, a obok wychodzą zarządzenia i rozporządzenia ministra zdrowia, o których nikt nie wie, a które raptownie się pokazują i właściwie od nowego roku szkolnego będzie można kształcić opiekunów medycznych właśnie według tych nowych, narzuconych wytycznych szkoleniowych.

Dyrektor Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych Beata Guzak:

(…) Odniosę się jeszcze troszeczkę do opiekuna medycznego, ponieważ tak, zmienia się podstawa programowa. Ja w swojej historii zawodowej dziesięć lat kształciłam opiekunów medycznych, pracowałam w opiece długoterminowej, niesamowicie doceniam ten zwód. Czy poszedł w dobrym kierunku? Nie wiem. Na pewno należało im dać większe kompetencje. Też myślę, że to powinno być zrobione w kształceniu modułowym.

Czyli zakres podstawowy opiekuna medycznego, który jest wykorzystywany w każdym oddziale szpitalnym. Powinien być wykorzystywany – z takim naciskiem – w każdym ddziale szpitalnym, ponieważ oni z reguły zajmują się całym zakresem pielęgnacji podstawowej, do czego pielęgniarek, po pierwsze, brakuje, nie mają na to czasu i powinny zająć się zupełnie innym obszarem w opiece nad pacjentem i interdyscyplinarnością w reakcji na kolegów lekarzy czy fizjoterapeutów.

Zakres kompetencji opiekuna medycznego zmieni pielęgniarstwo

To powinno być już teraz zupełnie inne pielęgniarstwo, proszę państwa. Skończyło się pielęgniarstwo przy tak zwanej toalecie i łóżku pacjenta. Od tego właśnie mamy zawody pomocnicze i powinniśmy – dziękuję za ten głos, pani poseł – położyć duży nacisk na dobre kształcenie opiekunów medycznych, którzy będą partnerami dla pielęgniarek, które muszą wejść na inny poziom kompetencji. I tym głosem może…

Poseł Elżbieta Gelert:

Będą pobierać krew i robić iniekcje…

Dyrektor CKPPiP Beata Guzak:

To znaczy, z tego co wiem, to prawdopodobnie są tylko iniekcje śródskórne, czyli podawanie insuliny i leków przeciwzakrzepowych, co i tak pacjent sam robi w domu, jeśli go przeszkolimy. Natomiast z tym pobieraniem krwi troszeczkę bym podyskutowała, bo to potem jest kwestia wykorzystywania tych kompetencji opiekuna w podmiocie leczniczym, ale to może już na inny etap dyskusji.

Sekretarz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Joanna Walewander:

Ja dziękuję pani poseł za to pytanie, które pani tutaj wywołała, jeżeli chodzi o kształcenie opiekunów medycznych, ponieważ, proszę państwa, w 2020 r. praktycznie cały rok rozmawialiśmy z Ministerstwem Zdrowia na temat poszerzenia kompetencji. To znaczy my chcieliśmy rozmawiać, bo Ministerstwo Zdrowia z nami nie bardzo w tym zakresie.

Ten zakres poszerzenia kompetencji opiekuna medycznego był bardzo duży. Właśnie dzięki tym rozmowom z Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych, w jakich ramach ma on być poszerzony, udało się go ograniczyć. Tak jak moja przedmówczyni wskazała, do czynności typowo pielęgnacyjnych, opiekuńczych, higienicznych jak najbardziej powinien być przygotowany i w tym kierunku kształcony z uwagi na to, że jest duże zapotrzebowanie na opiekę pielęgnacyjną. Dzisiaj pacjent trafiający do hospitalizacji wymaga właśnie szerszego zaopiekowania się nim.

Proszę państwa, propozycje były daleko idące. Asystent podczas zabiegów operacyjnych, na bloku operacyjnym to był szerszy zakres – do rehabilitacji, również do opieki nad pacjentem wentylowanym mechanicznie i do opieki nad pacjentami psychiatrycznymi.

Izba pielęgniarek: nie zgodzimy się na to

Po tym, jak udało się nam powstrzymać pewien zapęd Ministerstwa Zdrowia do poszerzania tej podstawy programowej kształcenia opiekuna medycznego, zostało to ograniczone, niemniej jednak, jak zostało wskazane przed chwileczką, ta podstawa została poszerzona o zakres wykonywania iniekcji niektórych leków podskórnych, jak i pobierania badań.

Odnośnie do pobierania badań nie zgodzimy się, proszę państwa, z uwagi na to, że to pielęgniarki i położne pracujące w oddziałach przygotowują pacjenta, pobierają badania. Często pacjent, który jest w oddziale, jest schorowany i są trudności z wkłuciem się. Jeśli więc do pacjenta będą przychodziły osoby bez doświadczenia tylko do pobrania, to najpierw ktoś mu pobierze te badania, następnie przyjdzie pielęgniarka czy też położna, która będzie zakładała wenflon, i jest następne wkłucie itd., itd. Chcieliśmy zapobiec takim działaniom. Niemniej jednak zobaczymy, w jaki sposób będą ci pierwsi absolwenci, którzy będą wychodzić…

Samorząd pielęgniarek i położnych: jest zapotrzebowanie na opiekę opiekunów medycznych w zakresie czynności higienicznych

Jednak wskazujemy, że jest zapotrzebowanie na taką opiekę, więc oni powinni być w oddziałach, ale do typowo i stricte higienicznych czynności pielęgnacyjnych.

Natomiast, proszę państwa, nie ma zastępowalności opiekuna. Opiekun nie zastąpi pielęgniarki czy też położnej, bo każdy w tym systemie ochrony zdrowia kształcony jest do odpowiednich zadań, odpowiada za te wykonane zadania i to jest odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki i położnej. W związku z tym Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych opracowała taki projekt i od 2013 r. był on przesyłany do Ministerstwa Zdrowia wielokrotnie, że opiekun pracuje pod nadzorem pielęgniarki przy pewnych czynnościach, gdzie idą razem.

Jeśli chodzi o samą pielęgnację, przecież jeżeli ci opiekunowie w odpowiedniej liczbie będą zatrudniani, to będą szli z pielęgniarką, bo profilaktyka przeciwodleżynowa nie leży w gestii opiekuna medycznego, tylko leży w gestii pielęgniarki. Zatem wiele czynności, jeśli chodzi o tę opiekę pielęgnacyjną, higieniczną, jest powiązanych, we współpracy – i chcielibyśmy, żeby to w ten sposób wyglądało.

Śródtytuły oraz linki pochodzą od redakcji pielegniarki.info.pl

źródło: sejm.gov.pl