Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację pana posła Kazimierza Moskala, przekazaną przy piśmie z dnia 30 kwietnia 2012 r., znak: SPS-023-4221/12, w sprawie wprowadzenia i respektowania obowiązku udzielania urlopu szkoleniowego pielęgniarkom i położnym podnoszącym kwalifikacje zawodowe, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Kwestie dotyczące urlopu szkoleniowego dla pielęgniarek i położnych podejmujących kształcenie podyplomowe zostały uregulowane w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039, z późn. zm.).
Zgodnie art. 65 ust. 1 ww. ustawy wymiar urlopu szkoleniowego dla pielęgniarki lub położnej podejmujących kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, na udział w obowiązkowych zajęciach w ciągu całego okresu trwania kształcenia podyplomowego wynosi do 28 dni roboczych i jest ustalany przez pracodawcę w zależności od czasu trwania kształcenia podyplomowego. W przypadku, gdy pielęgniarka lub położna podejmuje kształcenie na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę i przystępuje do egzaminu państwowego, wymiar urlopu szkoleniowego wynosi do sześciu dni roboczych i jest ustalany przez pracodawcę w zależności od czasu trwania kształcenia podyplomowego i egzaminów. Dokonując wykładni celowościowej przepisu art. 65 ust. 1 i 2 ww. ustawy, należy stwierdzić, że wymiar urlopu do sześciu dni roboczych powinien być traktowany jako termin dodatkowy do wymiaru urlopu 28 dni roboczych, z uwagi na szczególny rodzaj kształcenia podyplomowego w formie specjalizacji, kończący się egzaminem państwowym.
Jeżeli pielęgniarka/położna podejmuje kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, wzajemne prawa i obowiązki stron określane są w umowie zawartej z pracodawcą, w tym także warunki urlopu szkoleniowego (art. 64 ust. 1 ww. ustawy).
Pracodawca kieruje pielęgniarkę lub położną na szkolenie, dostrzegając konieczność wyposażenia personelu medycznego w niezbędną wiedzę i umiejętności, wynikającą z określonego szkolenia, zobowiązując się tym samym do udzielenia przedmiotowego urlopu.
Przytoczona powyżej ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej obowiązuje od dnia 1 stycznia 2012 r., natomiast przed tą datą kwestie dotyczące urlopu szkoleniowego dla pielęgniarek i położnych regulowały przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), zgodnie z którymi w przypadku podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą przysługiwał urlop szkoleniowy oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
Kodeks pracy również wskazywał (art. 103), iż pracodawca zawierał z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe umowę sporządzoną na piśmie określającą wzajemne prawa i obowiązki stron. Jednocześnie należy podkreślić, iż w przypadku, gdy pielęgniarka lub położna odbywa szkolenie bez skierowania, wówczas pracodawca nie ma obowiązku udzielenia urlopu szkoleniowego. Zgodnie z art. 63 ww. ustawy o zawodach, pielęgniarce lub położnej podejmującym kształcenie podyplomowe bez skierowania wydanego przez pracodawcę, o którym mowa w art. 61 ust. 3 i 5, może być udzielony bezpłatny urlop i zwolnienie z części dnia pracy, bez zachowania prawa do wynagrodzenia, w wymiarze ustalonym na zasadzie porozumienia między pracodawcą a pracownikiem. Informacje o nieudzielaniu urlopu szkoleniowego pielęgniarce/położnej odbywającej kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę nie były do tej pory zgłaszane do Ministerstwa Zdrowia.
Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, w opinii Ministerstwa Zdrowia kwestia dotycząca urlopu szkoleniowego jest uregulowana, a pracodawca kierując pracownika na szkolenie zobowiązany jest stosować obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa.
Niemniej jednak, gdyby przypadki takich praktyk zostały zgłoszone, Ministerstwo Zdrowia wystąpi do kierownika konkretnego podmiotu leczniczego z prośbą o udzielenie stosownych wyjaśnień.
Z poważaniem
Aleksander Sopliński – podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia
Powyższą odpowiedź opublikowano na stronie sejmu w dniu 14 czerwca 2012 roku