Sąd: pracodawca z pielęgniarkami postępował nagannie…
Poniżej publikujemy fragmenty orzeczenia Sądu Okręgowego z lutego 2024 roku, który rozpatrywał odwołanie od wyroku Sądu Rejonowego. Pozwany szpital zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego, który był korzystny dla skarżącej pielęgniarki. Pod wyrokiem zapraszamy do udziału w sondzie pt. Czy zgadzasz się z oceną sądu, że postawa pracodawcy wobec pielęgniarek była naganna?
W uzasadnieniu do wyroku Sądu Okręgowego zapisano…
Zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności skarżącej pielęgniarki oraz innych osób zatrudnionych na stanowisku specjalisty położnej posiadających wykształcenie średnie i tytuł położnej specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa położniczego, przedstawiony pracownikom przez pracodawcę jest tożsamy. Od 2018 roku zakresy obowiązków pielęgniarek/ położnych z wyższym wykształceniem i specjalizacją oraz pielęgniarek/ położnych ze średnim wykształceniem lub licencjatem i specjalizacją były tożsame.
Poza obowiązkami wskazanymi w dokumencie „Zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności” dyrektor do spraw pielęgniarstwa powierzyła zadania związane z akredytacją i audytami. Skarżąca pisała procedury do akredytacji. Po pierwszej rozprawie pozywająca szpital otrzymała od przełożonej polecenie zaprzestania zajmowania się zadaniami związanymi z akredytacją.
Sąd: pracodawca z pielęgniarkami postępował nagannie…
Poniżej publikujemy fragmenty orzeczenia Sądu Okręgowego z lutego 2024 roku, który rozpatrywał odwołanie od wyroku Sądu Rejonowego. Pozwany szpital zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego, który był korzystny dla skarżącej pielęgniarki. Pod wyrokiem zapraszamy do udziału w sondzie pt. Czy zgadzasz się z oceną sądu, że postawa pracodawcy wobec pielęgniarek była naganna?
W uzasadnieniu do wyroku Sądu Okręgowego zapisano…
Zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności skarżącej pielęgniarki oraz innych osób zatrudnionych na stanowisku specjalisty położnej posiadających wykształcenie średnie i tytuł położnej specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa położniczego, przedstawiony pracownikom przez pracodawcę jest tożsamy. Od 2018 roku zakresy obowiązków pielęgniarek/ położnych z wyższym wykształceniem i specjalizacją oraz pielęgniarek/ położnych ze średnim wykształceniem lub licencjatem i specjalizacją były tożsame.
Poza obowiązkami wskazanymi w dokumencie „Zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności” dyrektor do spraw pielęgniarstwa powierzyła zadania związane z akredytacją i audytami. Skarżąca pisała procedury do akredytacji. Po pierwszej rozprawie pozywająca szpital otrzymała od przełożonej polecenie zaprzestania zajmowania się zadaniami związanymi z akredytacją.
W związku z niezawarciem porozumienia w sprawie ustalenia wysokości wynagrodzenia pracowników wykonujących zawody medyczne, pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawody medyczne oraz pracowników niewykonujących zawodów medycznych, zatrudnionych w (…). w P. z organizacjami reprezentującymi pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, zarządzeniem z dnia 14 lipca 2022 roku pozwany zarządził, że od 1 lipca 2022 roku w pozwanej spółce wysokości wynagrodzenia zasadniczego przysługującego pracownikom wykonującym zawody medyczne oraz pracownikom działalności podstawowej, innym niż pracownicy wykonujący zawody medyczne ustala się zgodnie ze wskaźnikami określonymi w załączniku do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 maja 2022 roku o zmianie ww. ustawy.
Nadto zarządzono, że w umowie o pracę powyższych pracowników wskazuje się, do której grupy zawodowej jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy, zgodnie z załącznikiem do przywołanej ustawy. W lipcu 2022 roku pielęgniarka oddziałowa poprosiła zespół pielęgniarski o przyjście do sekretariatu oddziału celem podpisania aneksu do umowy o pracę. W spotkaniu brała udział pracownica kadr, pielęgniarka oddziałowa, skarżąca oraz inne pielęgniarki i położne, którym przedstawiano aneks do podpisu i które tego dnia były obecne w pracy.
Pracownik kadr prosił po kolei pielęgniarki i położne, w tym powódkę, następnie prosił o przeczytanie aneksów do umów o pracę oraz poinformował, że od 1 lipca 2022 roku weszły w życie nowe przepisy i że pracodawca zakwalifikował min. powódkę do 2 grupy zawodowej.
Aneksy były już podpisane przez pracodawcę. Po podpisaniu aneksów spotkanie się zakończyło. Cztery pielęgniarki podpisały aneksy przyporządkowujące je do 2 grupy zawodowej. Pismem z dnia 18 lipca 2022 roku pozwany poinformował powódkę, że w związku z nowelizacją art. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2022 r., poz. 1352) oraz zmianą załącznika do tejże ustawy zawierającego współczynniki pracy, w oparciu o które określana jest kwota wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, od dnia 1 lipca 2022 roku wysokość miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego powódki wzrasta do kwoty 7304,66 zł, zaś powódka należy do 2 grupy zawodowej zgodnie z załącznikiem do ustawy. Pozostałe warunki umowy o pracę pozostają bez zmian.
Kolejnego dnia po zakończeniu dyżuru okazało się, że dalsze aneksy nie będą podpisywane. W lipcu po wręczeniu 4 aneksów kwalifikujących pielęgniarki do 2 grupy zawodowej, wiceprezes pozwanej spółki poinformował dyrektor do spraw pielęgniarstwa, że błędnie wręczono powyższe 4 aneksy i taka sytuacja nie powinna mieć miejsca. Od 1 lipca 2022 roku pielęgniarki i położne były ostatecznie u pozwanego zakwalifikowane do 5 lub 6 grupy zawodowej według załącznika do ustawy.
W dniu 29 lipca 2022 roku odbyło się spotkanie Dyrekcji szpitala oraz pielęgniarek posiadających wykształcenie magisterskie medyczne oraz specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa. Na spotkaniu przekazano informację, że wydawanie aneksów zostało wstrzymane z uwagi na trwające negocjacje prowadzone w sprawie finansowania szpitali w drugim półroczu 2022 roku pomiędzy Narodowym Funduszem Zdrowia.
Oceniając materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom prezesa pozwanej spółki oraz świadków w zakresie w jakim twierdzili, że wręczenie powódce aneksu do umowy o pracę w dniu 18 lipca 2022 roku wynikało w błędu pracodawcy polegającego na błędnym zakwalifikowaniu powódki do niewłaściwej grupy zawodowej.
Wobec zgłoszonego zastrzeżenia do protokołu przez pełnomocnika pozwanego dotyczącego braku pominięcia wniosku dowodowego powódki w postaci dowodu z dokumentów, tj. regulaminu wynagradzania i protokołu z dnia 29 lipca 2022 roku jako dowodów spóźnionych należy wyjaśnić, że wprawdzie Sąd w istocie na rozprawie w dniu 9 lutego 2023 roku zakreślił pełnomocnikom stron termin 14 dni na złożenie pism procesowych, w których zgłoszą ewentualne wnioski dowodowe pod rygorem pominięcia spóźnionych, tym niemniej brak było podstaw do uznania, że wymienione dowody z dokumentów zasługiwały na miano spóźnionych. W toku rozprawy w dniu 13 kwietnia 2022 roku pełnomocnik powódki wyjaśnił bowiem, że wszedł w posiadanie tych dokumentów w poprzednim tygodniu czego strona pozwana nie kwestionowała. Biorąc powyższe pod uwagę oraz okoliczność, że złożenie powyższych dowodów nie spowodowałoby zwłoki w postępowaniu, brak było podstaw do ich pominięcia tym bardziej, że strona pozwana w toku dalszego postępowania także składała do akt sprawy nowe dowody z dokumentów.
(…) W niniejszej sprawie bezspornym jest, że do 30 czerwca 2022 roku powódka otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do 7 grupy zawodowej. Do tej grupy zgodnie z obowiązującym wtedy brzmieniem załącznika do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1801) zaliczane były pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położne z tytułem zawodowym magister położnictwa, które uzyskały tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.
(…) Rację ma pozwany szpital, że od 1 lipca 2022 roku w treści poszczególnych wierszy tabeli załącznika ustawodawca dodał słowo „wymagane”, które odnosi się do poziomu wykształcenia lub posiadanej specjalizacji, jednak Sąd nie podziela stanowiska pozwanego, że powyższa zmiana dopiero od 1 lipca 2022 roku powiązała współczynniki pracy poszczególnych grup zawodowym z wymaganym wykształceniem. Należy bowiem zwrócić uwagę, że od chwili wejścia w życie powołanej ustawy, tj. od 16 sierpnia 2017 roku załącznik do ustawy obejmował tabelę, której tytuł niezmiennie brzmiał „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku”.
Ustawodawca zatem od samego początku zakładał, że z danym współczynnikiem pracy są związane kwalifikacje wymagane a nie posiadane na danym stanowisku. Fakt, że powyższa ustawa i załącznik do niej przewidywały zawsze odniesienie do kwalifikacji wymaganych (a nie posiadanych) na danym stanowisku wynikało bezpośrednio z uzasadnienia rządowego projektu ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych, w którym podkreślono, że zgodnie z projektem ustawy wysokość najniższego wynagrodzenia zasadniczego przysługującego pracownikom wykonującym zawód medyczny zatrudnionym na poszczególnych kategoriach stanowisk pracy będzie uzależniona od poziomu wykształcenia wymaganego na stanowisku pracy, na którym zatrudniony jest dany pracownik (wykształcenie na poziomie wyższym, średnim, posiadanie specjalizacji) i powyższa zasadę wprost odniesiono do treści art. 78 § 1 k.p., w myśl którego wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Odmienna interpretacja nie wynika również z uzasadnienia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, który w toku procesu legislacyjnego przybrał postać ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw.
(…) W rezultacie wskazana przez pracodawcę przyczyna wypowiedzenia zmieniającego warunki płacy w postaci błędnej klasyfikacji powódki w zakresie konkretnej grupy zawodowej nie stanowi przyczyny uzasadnionej i rzeczywistej.
Faktyczną przyczyną wręczenia powódce wypowiedzenia zmieniającego była bowiem obawa pracodawcy przez niezadowoleniem oraz potencjalną możliwością wytoczenia przez pielęgniarki nieposiadające wyższego wykształcenia i specjalizacji powództw o naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu, co strona pozwana wielokrotnie i spontanicznie podnosiła w toku postępowania, a co w konsekwencji spowodowałoby całkowitą niewydolność finansową pozwanego szpitala.
Powyższe potwierdziła świadek wskazując, że po tym jak w lipcu 2022 roku wiceprezes spółki poinformował ją, że 4 pielęgniarki nieprawidłowo otrzymały aneksy kwalifikujące je do 2 grupy zawodowej, dyrektor do spraw pielęgniarstwa musiała znaleźć złoty środek, aby uniknąć konfliktów pomiędzy pielęgniarkami z wyższym wykształceniem i specjalizacją a pielęgniarkami z wykształceniem średnim lub licencjatem. W ocenie Sądu to te okoliczności, jak również trudna sytuacja finansowa pozwanej spółki (także akcentowana przez stronę pozwaną) legły u podstaw złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu powódce warunków umowy o pracę, nie zaś podnoszona przez pracodawcę jako przyczyna błędna kwalifikacja dotycząca grupy zawodowej.
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje.
(…) Nie należy pomijać też okoliczności, że sam pozwany do 30 czerwca 2022 roku wykazywał powódkę jako osobę zajmującą stanowisko przypisane do 7 grupy zawodowej na podstawie ustawy z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych według stanu prawnego na 1 lipca 2021 roku, która zasadniczo po nowelizacji odpowiadała późniejszej 2 grupie zawodowej (tożsame treści odnoście pielęgniarek i położnych).
(…) Sąd nie przeczy, iż w świetle powołanych norm możliwym jest zatrudnienie na stanowisku pielęgniarka/specjalista także osób niemających wykształcenia wyższego. Podkreślić jednak należy, że niewątpliwie pożądanym jest zatrudnienie na konkretnym stanowisku osób o jak najszerszych kwalifikacjach. Traktując o zatrudnieniu na stanowisku położna/specjalista pozwany sam widział tą potrzebę i wskazał w regulaminie na zatrudnienie osób zarówno z wykształceniem średnim jak i wyższym w obu przypadkach posiadających specjalizację.
Nie można dojść zatem do przekonania, że pracodawca nie wymagał od powódki kwalifikacji wykazanej w tej grupie zawodowej czyli – tytułu zawodowego magister pielęgniarstwa lub położnictwa i tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, które powódka niewątpliwie spełniała.
Określenie wymaganych kwalifikacji wariantowo, a potem odwoływanie się wyłącznie do niższego przedziału kompetencji z argumentacją, iż wystarczającym jest spełnienie warunków minimalnych, intencjonalnie po to by ukształtować należne wynagrodzenie za pracę na niższym poziomie, należy traktować jak nadużycie – art. 8 kp. Z jednej strony bowiem pozwany sam chciał zatrudnienia na stanowisku położnej/specjalisty osób z wyższym wykształcaniem stanowiąc w regulaminie obowiązkowe kryteria także dla tych osób, po czym po ich zatrudnieniu – gdy dochodzi do określenia wynagrodzenia, odmawia uznania ich kompetencji, a wręcz deprecjonując pracownika lepiej wykształconego.
(…) Co do zarzutów dotyczących braku zastosowania art. 18 3c k.p i pominięcia, że pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę jednej wartości, pominięcia że zakwalifikowanie powódki do grupy drugiej kompetencji nie mogło być powiązane z wymaganiem od niej na stanowisku położnej specjalisty wykształcenia wyższego bo w czasie do dnia 1 lipca 2023 r. powódka wykonywała takie same obowiązki, co pielęgniarki i położne zatrudnione u pozwanego i nieposiadające wykształcenia wyższego magisterskiego, podkreślenia wymaga, że przedmiotem niniejszego postępowania jest kwestia zasadności dokonanego wypowiedzenia zmieniającego.
(…) W ocenie Sądu powyższa postawa pracodawcy, jako naganna, nie może korzystać z ochrony prawnej.
źródło: orzeczenia.ms.gov.pl
