Minister zdrowia w 2011 roku powołał zarządzeniami trzy zespoły ds. poz. Pierwszy w styczniu br. – o pracach tego zespołu pisałem tutaj. Drugi zespół do „spraw opracowania propozycji modelu realizacji świadczeń pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej” minister zdrowia powołał w dniu 1 września 2011 roku. Dziś opiszę prace trzeciego zespołu.
.
Zespół spotykał się cztery razy: 5 i 14 września oraz 10 i 25 października. Zespół ten został formalnie powołany zarządzaniem ministra zdrowia z dnia 21 września br. (daty są poprawne – najpierw spotkania zespołu, później jego formalne powołanie!). Natomiast zarządzenie dotyczy: "powołania Zespołu do opracowania zmian systemu organizacji podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie weryfikacji deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki, położnej podstawowej opieki zdrowotnej, limitu pacjentów, którzy mogą zapisać się na listę prowadzoną przez lekarza, pielęgniarkę, położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz szczepień wykonywanych w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej".
.
W skład Zespołu weszli:
1) Przewodniczący Zespołu – Andrzej Włodarczyk, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia;
2) Sekretarz Zespołu –Agata Bącela, główny specjalista w Departamencie Ubezpieczenia Zdrowotnego;
3) pozostali członkowie:
a) Jacek Krajewski, Prezes Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia „Porozumienie Zielonogórskie”,
b) Marek Sobolewski, przedstawiciel Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia „Porozumienie Zielonogórskie”,
c) Bożena Janicka, przedstawiciel Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia,
d) Eugeniusz Michałek, przedstawiciel Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia,
e) Maciej Dworski, Zastępca Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ds. medycznych,
f) Krzysztof Klichowicz, przedstawiciel Narodowego Funduszu Zdrowia,
g) Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej,
h) Dyrektor Departamentu Ubezpieczenia Zdrowotnego,
i) Dyrektor Departamentu Matki i Dziecka,
j) przedstawiciel Departamentu Prawnego.
.
Należy podkreślić, że powołano zespół między innymi ds. deklaracji wyboru. Sprawa w takim samym zakresie dotyczy lekarza, pielęgniarki, położnej poz. Dlaczego w skład zespołu nie powołano pielęgniarek i położnych? Takie postępowanie mz powinno skutkować natychmiastowym zerwaniem wszelkich kontaktów samorządu pip z mz i zwołaniem konferencji prasowej. Postulat jeden – powołanie zespołu w nowym składzie. Takie postępowanie mz dobitnie świadczy o pozycji samorządu pip w obszarze ochrony zdrowia.
.
O pracach powyższego zespołu można uzyskać informację poprzez notatki z posiedzeń zespołu, zamieszczone na stronach internetowych organizacji: Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia (prezes Bożena Janicka) oraz Porozumienia Zielonogórskiego (prezes Jacek Krajewski).
.
Tak na marginesie, należy pogratulować wyżej wymienionym organizacjom polityki informacyjnej prowadzonej na stronach internetowych. Te strony żyją. Są pełne informacji. Budują interakcję pomiędzy szefostwem tych instytucji a zrzeszonymi członkami. Są idealnym odzwierciedleniem zaangażowania władz tych organizacji w poszczególne sprawy i problemy danej korporacji zawodowej. Budują wizerunek tych organizacji. Ich SIŁĘ! I jeszcze jedno. Szefostwo tych organizacji to czynnie praktykujący lekarze rodzinni. To fakt nie do przecenienia. Natomiast ile pielęgniarek i położnych z władz samorządowych pip praktykuje zawodowo? Kiedy ostatni raz widziały pacjenta na własne oczy? Ile z nich ma przerwę w wykonywaniu zawodu?
.
Wracając do stron internetowych to PZ, PPOZ należą się gratulacje, zwłaszcza w kontekście stron internetowych samorządu pip oraz związku zawodowego pielęgniarek. Mam wrażenie, że witryny tych organizacji są martwe i że nie odzwierciedlają prawdziwego poziomu zaangażowania tych organizacji. Za to zdecydowanie odzwierciedlają ich skuteczność w załatwianiu spraw naszego środowiska zawodowego. A samorząd pip dysponuje milionami złotych z obowiązkowych składek członkowskich!
.
Ale wróćmy do sedna sprawy czyli prac zespołu w kontekście obowiązku "jednoczesnego wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej poz u tego samego świadczeniodawcy", który zapisano w projekcie nowelizacji ustawy opublikowanym w dniu 20 października 2011 roku na stronie internetowej ministerstwa zdrowia.
Z notatek zamieszczonych na stronie internetowej Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia czytamy, że tematem spotkania zespołu w dniu 5 września było między innymi – "składanie przez świadczeniobiorców w POZ oświadczeń woli/deklaracji wyboru: lekarza, pielęgniarki, położnej i świadczeniodawcy".
Natomiast z notatki ze spotkania w dniu 14 września dowiadujemy się, że:
"W toku spotkania w dniu 5 września wypracowano propozycje zmian, które zostały zapisane w brzmieniu:
w art. 28:
po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Świadczeniobiorca dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej wskazuje jednocześnie lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego, udzielających świadczeń opieki zdrowotnej u tego świadczeniodawcy.
w art. 56:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Wybór świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej oraz wskazanie lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniobiorca potwierdza pisemnym oświadczeniem woli, zwanym dalej "deklaracją
dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
,,5. Deklaracje wyboru, w przypadku zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wskazanego lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej, do czasu wskazania kolejnego lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej, zachowują ważność w zakresie wyboru świadczeniodawcy.”.
Albo
„5. Zaprzestanie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wskazanego w deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej, nie wpływa na ważność tej deklaracji w zakresie wyboru świadczeniodawcy”.
Przepis przejściowy:
Art. Oświadczenia woli o wyborze lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej, złożone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy u danego świadczeniodawcy, stają się deklaracjami wyboru, o których mowa w art. 56 ust. 1 ustawy, zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą….
W przedmiotowej notatce z dnia 14 września br czytamy dalej:
"Powyższa, proponowana zmiana zapisów w ustawie miała sprawiać, że pacjent będzie wybierał także świadczeniodawcę i co ważne, nadal będzie wybierał imiennie lekarza, pielęgniarkę czy położną. Jest to udogodnienie bardzo istotne dla pacjentów, ponieważ w sytuacji, kiedy wskazany w deklaracji lekarz zachoruje czy odejdzie z placówki, pacjent będzie dalej bezpieczny – będzie spokojnie miał udzieloną pomoc przez pracujący tam personel. Jest to więc rozszerzenie uprawnień pacjentów, a jednocześnie zakończenie wieloletniego problemu ważności deklaracji u świadczeniodawców. Na spotkaniu w dniu dzisiejszym przedstawiciele Federacji PZ nie przyjęli powyższych zapisów, pomimo wcześniejszych ustaleń, zgłaszając kolejne poprawki i uwagi, co spowodowało niezatwierdzenie ustalonych w dniu 5 września propozycji, a tym samym brak wprowadzenia tak długo oczekiwanych zmian w ustawie i regulacji statusu deklaracji u świadczeniodawcy".
Warto także zacytować fragment komunikatu prasowego z dnia 14 września br zamieszczonego na stronie Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia:
„Proponowane zapisy miały spowodować, że pacjent będzie wybierał także świadczeniodawcę i co ważne, miał nadal mieć możliwość wyboru imiennie lekarza, pielęgniarki czy położnej. Jest to udogodnienie bardzo istotne dla pacjentów, ponieważ w sytuacji, kiedy wskazany w deklaracji lekarz zachoruje czy odejdzie z placówki, pacjent będzie dalej bezpieczny. Jest to więc rozszerzenie uprawnień pacjentów, a jednocześnie zakończenie wieloletniego problemu ważności deklaracji u świadczeniodawców. Na spotkaniu w dniu dzisiejszym przedstawiciele Federacji PZ nie przyjęli powyższych zapisów, pomimo wcześniejszych ustaleń, zgłaszając kolejne poprawki, co spowodowało niezatwierdzenie ustalonych w dniu 5 września propozycji, a tym samym brak wprowadzenia tak długo oczekiwanych zmian w ustawie. Propozycje Federacji PZ, aby deklaracja była składana jedynie na świadczeniodawcę, pozbawia pacjenta prawa wyboru lekarza, czyli praktycznie burzy całą koncepcję funkcjonowania lekarza rodzinnego i podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce. Jednocześnie cofa nas o ponad 15 lat wstecz, przed czym przestrzegał obecny na spotkaniu Jacek Łuczak [jeden z pierwszych lekarzy rodzinnych w Polsce]. Pacjent w takiej sytuacji nie ma prawa wyboru, a świadczeniodawca może przypisać go do lekarza, którego sam mu wskaże. Zespół ma pracować nad tymi zgłoszonymi propozycjami, ale już po wyborach – a termin spotkania ustalono na dzień 10.10.2011 – komentuje doktor Bożena Janicka."
I jeszcze jedno zdanie z komunikatu: „W kwestii limitu pacjentów, którzy mogą zapisać się na listę prowadzoną przez lekarza, pielęgniarkę i położną, zespół ds. POZ doszedł do wniosku, że rozwiązanie tego problemu przekaże w ręce naukowców z prośbą o dokonanie ekspertyzy i wskazanie realnej liczby osób, jaka powinna przypadać na jednego lekarza POZ – skomentowała uzgodnienia doktor Bożena Janicka prezes PPOZ."
Natomiast w notatce ze spotkania w MZ w dniu 10 października czytamy:
"Informujemy, że sprawa deklaracji wyboru lekarza i pielęgniarki POZ została przekazana do dalszych prac legislacyjnych jeszcze we wrześniu, jako projekt nowelizacji ustawy, wypracowanej przez członków zespołu na poprzednich spotkaniach. W trakcie poniedziałkowego spotkania nie było już mowy o zmianach w deklaracjach pomimo ponownej próby podjęcia tematu przez przedstawicieli PZ dlatego, że Pani Minister jeszcze we wrześniu nadała bieg sprawie deklaracji wyboru lekarza i pielęgniarki POZ i projekt ustawy trafił na ręce Premiera. Stało się to zgodnie z oczekiwaniem członków obradującego zespołu ds. POZ i z wolą środowiska medycznego – mimo iż okoliczności wskazywały na to, że będziemy nad tym tematem zmuszeni nadal pracować. Przypominam, że podczas ostatniego spotkania zespołu w dniu 14 września, przedstawiciele Federacji PZ wycofali się z dotychczasowych wzajemnych uzgodnień. Jednak – ponieważ byli jedynym głosem sprzeciwu – projekt ustawy nie utknął w miejscu. Po rozmowach z Panią Minister i Prezesem NFZ, jako stronami obrad zespołu, i moim pisemnym wystąpieniu z prośbą o podjęcie prac legislacyjnych w związku z pilnością i koniecznością powyższej regulacji, Pani Minister uznała za słuszne podjęcie tych prac , co też się stało. Pragnę podkreślić, że prace legislacyjne są w toku, bo sprawę deklaracji trzeba pilnie uregulować ustawowo dla bezpieczeństwa pacjentów i naszych praktyk."
Należy także przytoczyć informacje zawarte na stronie internetowej Porozumienia Zielonogórskiego. W notatce informującej o przebiegu spotkania w dniu 14 września br. Czytamy:
"Urzędnicy Ministerstwa Zdrowia przedstawili projekt zmian w zapisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które, ich zdaniem, były odzwierciedleniem wniosków z dyskusji na poprzednim posiedzeniu Zespołu w dniu 5 września 2011 r. Propozycje te bezkrytycznie i z dużym emocjonalnym zaangażowaniem przyjęte przez prezes PPOZ Bożenę Janicką były, w dużej mierze, przygotowane pobieżnie i wadliwe prawnie. Pomimo trudności w prowadzeniu merytorycznej dyskusji nad tymi propozycjami, gdzie racje koalicji PPOZ i MZ miały dominować nad argumentami FPZ, udało nam się, jednak, przekonać obecnych do konieczności uszczegółowienia i poprawienia kilku sformułowań. Zebrani nie podzielili jednak obaw przedstawicieli FPZ o niebezpieczeństwie dawania w nowelizowanej ustawie prawa wyboru przez świadczeniobiorcę, świadczeniodawcy i jednocześnie lekarza, pielęgniarki, położnej POZ. Uznali, że wprowadzony do niej zapis o zachowaniu ważności deklaracji u świadczeniodawcy w przypadku odejścia lekarza, pielęgniarki, położnej jest wystarczającym zabezpieczeniem dla rozliczeń z Narodowym Funduszem Zdrowia. Niestety takiej pewności nie mieli także przedstawiciele NFZ obecni na posiedzeniu. Mieli ją jednak przedstawiciele PPOZ i MZ. Nie uzyskała również akceptacji propozycja Federacji PZ aby zdefiniować precyzyjnie świadczeniodawcę POZ, co np. mogłoby uchronić pacjentów przed tworzeniem przychodni POZ przy szpitalach. W tym miejscu swój sprzeciw zgłosiła także pani Prezes PPOZ."
Natomiast na stronie internetowej tej samej organizacji czytamy w informacji ze spotkania w dniu 10 października, że "Urzędnicy Ministerstwa Zdrowia przedstawili projekt zmian w zapisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które, ich zdaniem, były odzwierciedleniem wniosków z dyskusji na poprzednim posiedzeniu Zespołu w dniu 14 września 2011r. Propozycje te pomimo, zdaniem przedstawicieli PZ, ich niejednoznaczności prawnej, zostały uznane za ostateczny kompromis.. Pozostawiono zatem propozycje zapisu w nowelizowanej ustawie o prawie wyboru przez świadczeniobiorcę świadczeniodawcy oraz lekarza, pielęgniarki, położnej poz. Zgodzono się, że wprowadzony do projektu zapis o zachowaniu ważności deklaracji u świadczeniodawcy w przypadku odejścia lekarza, pielęgniarki, położnej jest wystarczającym zabezpieczeniem dla rozliczeń z Narodowym Funduszem Zdrowia. Pomimo tych niejednoznaczności przedstawiciele PZ uznali, że wartość uzyskanych ustaleń w zakresie zbierania deklaracji wyboru na świadczeniodawcę realizuje postanowienia uchwały Zarządu Federacji PZ w tym zakresie. Przedstawiciele PZ otrzymali także do wiadomości opinie towarzystw naukowych w sprawie limitu pacjentów przypadających na lekarza, pielęgniarkę i położną. Dokumenty te sugerują potrzebę dalszych prac nad powyższym problemem."
.
Wnioski: W treściach zamieszczonych na witrynach internetowych, Porozumienia Zielonogórskiego, Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia oraz MZ nie znalazłem informacji upoważniających do formułowania wniosku, że inicjatorom nowelizacji regulacji prawnych w zakresie deklaracji wyboru przyświecał zamiar wyeliminowania z rynku usług medycznych samodzielnych podmiotów gospodarczych prowadzonych przez pielęgniarki i położne, które jako świadczeniodawcy mają podpisane kontrakty z NFZ, poprzez zapisanie w projekcie nowelizacji słów: „jednocześnie” oraz „u tego samego świadczeniodawcy”.
Mariusz Mielcarek
