.
.
W dniu 24 października 2011 roku opublikowano na stronie internetowej ministerstwa zdrowia projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dotychczas zgodnie z przedmiotową ustawą pacjent miał prawo wyboru lekarza, pielęgniarki, położnej wykonujących świadczenia zdrowotne w ramach różnych świadczeniodawców. Takie rozwiązanie sprzyjało konkurencyjności pomiędzy różnymi podmiotami – lekarzami rodzinnymi zatrudniającymi pielęgniarki i położne a pielęgniarkami, położnymi prowadzącymi własne podmioty lecznicze. Natomiast w nowelizacji zaproponowano nową zasadę w zakresie wyboru – pacjent będzie musiał dokonać wyboru jednocześnie lekarza, pielęgniarki, położnej u tego samego świadczeniodawcy. Takie rozwiązanie spowoduje eliminację podmiotów leczniczych prowadzonych przez pielęgniarki i położne rodzinne. Eliminację, nie poprzez „niewidzialną rękę rynku” ale bezprecedensowe działanie ministra zdrowia na rzecz podmiotów prowadzonych przez lekarzy rodzinnych.
Wobec powyższego zaproponowane w nowelizacji rozwiązanie należy odbierać jako zamach na samodzielność zawodową, o której mowa w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej, bezprecedensowe działanie ministerstwa zdrowia na rzecz praktyk lekarza rodzinnego oraz nieuzasadnioną ingerencję ministra zdrowia na rynku usług medycznych, skutkującą ograniczeniem prawa pacjenta do swobodnego wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej.
Wobec powyższego zaproponowane w nowelizacji rozwiązanie należy odbierać jako zamach na samodzielność zawodową, o której mowa w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej, bezprecedensowe działanie ministerstwa zdrowia na rzecz praktyk lekarza rodzinnego oraz nieuzasadnioną ingerencję ministra zdrowia na rynku usług medycznych, skutkującą ograniczeniem prawa pacjenta do swobodnego wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej.
Sprawę szeroko opisywałem na Portalu. Chodziło o próbę wpisania do ustawy poniższego zapisu:
Art. 28.
1. Świadczeniobiorca ma prawo wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym, a w przypadku każdej kolejnej zmiany wnosi opłatę w wysokości 80 złotych, z zastrzeżeniem art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416, z późn. zm.16)), art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997, z późn. zm.17)) i art. 115 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego. Nie dotyczy to przypadku zmiany miejsca zamieszkania i sytuacji zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz innych przyczyn niezależnych od woli świadczeniobiorcy.
1. Świadczeniobiorca ma prawo wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym, a w przypadku każdej kolejnej zmiany wnosi opłatę w wysokości 80 złotych, z zastrzeżeniem art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416, z późn. zm.16)), art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997, z późn. zm.17)) i art. 115 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego. Nie dotyczy to przypadku zmiany miejsca zamieszkania i sytuacji zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz innych przyczyn niezależnych od woli świadczeniobiorcy.
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wskazuje jednocześnie lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia, udzielających świadczeń opieki zdrowotnej u tego świadczeniodawcy.”;
„1a. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wskazuje jednocześnie lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia, udzielających świadczeń opieki zdrowotnej u tego świadczeniodawcy.”;
Podkreślam: dotychczas pacjent wybierał lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego natomiast proponowana zmiana skutkuje tym, że pacjent będzie wybierał ŚWIADCZENIODAWCĘ i JEDNOCZEŚNIE wskazywał lekarza, pielęgniarkę, położną udzielających świadczeń opieki zdrowotnej U TEGO SAMEGO ŚWIADCZENIODAWCY!!!
Projekt powyższych zapisów wywołał ogromny sprzeciw pielęgniarek rodzinnych. Szczegóły sprawy można znaleść w zakładce aktualności – zamach na samodzielność pielęgniarek rodzinnych. Ponad 600 KOMENTARZY!
W dniu 15 maja 2013 roku ministerstwo zdrowia opublikowało nowy projekt ustawy, zawierający nowe brzmienie art. 28, które przytaczam poniżej:
’2) w art. 28:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Świadczeniobiorca ma prawo wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, spośród tych świadczeniodawców, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, z zastrzeżeniem art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461,1101,1407 i 1445), art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 116, poz. 675, z późn. zm.2)) i art. 115 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego.”;
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a – 1d w brzmieniu:
„1a. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wskazuje lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej.
1b. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru, o którym w ust. 1a, może wskazać lekarza, pielęgniarkę lub położną udzielających świadczeń u tego samego świadczeniodawcy, u różnych świadczeniodawców albo będących świadczeniodawcami.’
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Świadczeniobiorca ma prawo wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, spośród tych świadczeniodawców, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, z zastrzeżeniem art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461,1101,1407 i 1445), art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 116, poz. 675, z późn. zm.2)) i art. 115 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego.”;
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a – 1d w brzmieniu:
„1a. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wskazuje lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej.
1b. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru, o którym w ust. 1a, może wskazać lekarza, pielęgniarkę lub położną udzielających świadczeń u tego samego świadczeniodawcy, u różnych świadczeniodawców albo będących świadczeniodawcami.’
Natomiast w uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy:
Zmiany zawarte w projekcie ustawy dotyczą również sposobu wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej i również mają na celu poprawę funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej. W tym celu w ustawie o świadczeniach wprowadza się zmianę polegającą na dodaniu do obowiązującej deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej również deklaracji wyboru świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej tak, aby deklaracja nie traciła ważności w przypadku zmiany miejsca pracy przez lekarza, pielęgniarkę czy położną. Jest to ułatwienie pacjentom dostępu do świadczeń zdrowotnych, a świadczeniodawcom – zarządzania i rozliczania usług z Narodowym Funduszem Zdrowia w przypadku występujących po stronie świadczeniodawców zmian podmiotowych (np. odejścia lekarza, pielęgniarki czy położnej). Obecnie deklaracja wyboru ma charakter deklaracji imiennej, co powoduje, że w przypadku zmian w tym zakresie zarówno pacjenci jak i świadczeniodawcy mają problemy z uzyskaniem, czy rozliczeniem świadczeń. Nowelizacja art. 28 i 56 nie wprowadza żadnych zmian, czy ograniczeń w zakresie prawa wyboru przez pacjenta różnych świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej, czyli np. praktyk zawodowych lekarskich czy pielęgniarskich. W szczególności nowelizacja nie wprowadza obowiązku jednoczesnego wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej u tego samego świadczeniodawcy. Pacjent będzie mógł wybrać dowolnego lekarza, pielęgniarkę lub położną składając, tak jak dotychczas, jednąlub kilka deklaracji wyboru – z tą formalną różnicą, że będzie to również wybór świadczeniodawcy, u którego dany lekarz, pielęgniarka lub położna udzielają świadczeń. Tak jak dotychczas, w przypadku zmiany miejsca zatrudnienia przez wybranego przez siebie lekarza, pielęgniarkę czy położną, pacjent będzie mógł wybrać nowego świadczeniodawcę, u którego osoba ta rozpoczęła udzielanie świadczeń zdrowotnych. Ponadto w proponowanej zmianie art. 28 doprecyzowuje się, iż opłata za zmianę deklaracji wyboru nie dotyczy zmiany miejsca zamieszkania świadczeniobiorcy.W przepisie tym usunięto zapis „oraz innych przyczyn niezależnych od woli świadczeniobiorcy” w odniesieniu do przyczyn zmiany przez pacjenta wyboru lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej, z uwagi na trudności interpretacyjne. Dodatkowo zwiększa się możliwość bezpłatnej zmiany
świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej z dwóch do trzech razy w ciągu roku kalendarzowego. Ma to na celu złagodzenie ograniczeń w wyborze świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej i większą swobodę w zmianie świadczeniodawców. Zmiana art. 56 ust. 1 i 2 jest konsekwencją zmian wprowadzonych w art. 28 ustawy. Natomiast zmiana ust.3 tego artykułu polega na dodaniu do ustawy o świadczeniach upoważnienia ustawowego dla Ministra Zdrowia do wydania rozporządzenia określającego wzór deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Obecnie wzór deklaracji wyboru jest określany przez Prezesa NFZ. Proponuje się, aby rozporządzenie było wydawane po uprzednim zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.
świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej z dwóch do trzech razy w ciągu roku kalendarzowego. Ma to na celu złagodzenie ograniczeń w wyborze świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej i większą swobodę w zmianie świadczeniodawców. Zmiana art. 56 ust. 1 i 2 jest konsekwencją zmian wprowadzonych w art. 28 ustawy. Natomiast zmiana ust.3 tego artykułu polega na dodaniu do ustawy o świadczeniach upoważnienia ustawowego dla Ministra Zdrowia do wydania rozporządzenia określającego wzór deklaracji wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Obecnie wzór deklaracji wyboru jest określany przez Prezesa NFZ. Proponuje się, aby rozporządzenie było wydawane po uprzednim zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.
Mariusz Mielcarek
Zobacz projekt przedmiotowej ustawy
Komentarze
