Praktyka zawodowa pielęgniarek. Głos zabiera pielęgniarka – posłanka. Jedyna pielęgniarka w parlamencie

Interpelacja do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej

w sprawie dokumentu przedłożonego pracownikom domu pomocy społecznej w okolicach Bielska-Białej oraz planowanej polityki nowego rządu w zakresie placówek dedykowanych osobom starszym i chorym. Autorką przedmiotowej interpelacji jest posłanka – pielęgniarka.

Szanowna Pani Ministro,

domy pomocy społecznej powinny stanowić miejsca rozwoju i aktywizacji dla swoich podopiecznych. W ostatnich latach zapomniano o polityce senioralnej i traktowano ją wyłącznie jako element kampanii politycznej, a nie ważny element zabezpieczenia społecznego.

Efektem tych zaniedbań są dramatycznie niskie zarobki pracowników DPS-ów (pielęgniarki w DPS-ach zarabiają dużo mniej niż np. w szpitalach) i brakuje kandydatów chętnych do podjęcia zatrudnienia w miejsce odchodzącej wykwalifikowanej kadry. W sytuacji rosnącego zapotrzebowania na miejsce dla osób starszych w tych placówkach oraz pogłębiającego się kryzysu demograficznego przed dyrektorami DPS-ów są trudne decyzje finansowo-zarządcze, w których nietrudno o przekroczenie granicy bezpieczeństwa pracowników i podopiecznych.

Dlatego w związku z niepokojącymi doniesieniami pracowników jednej z placówek – domu pomocy społecznej w okolicach Bielska-Białej – zwracam się z uprzejmą prośbą o weryfikację, czy zapisy załączonego dokumentu przedłożonego pracownikom placówki są zgodne z obowiązującymi przepisami.

Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach: opiekun osób starszych, opiekun medyczny oraz pielęgniarka – pomimo istniejących różnic w uprawnieniach – otrzymali ten sam dokument w ramach istniejącego stosunku pracy.

Dokument ten zatytułowany „Dla przypomnienia“ w treści merytorycznej odpowiada zakresowi obowiązków.

W dokumencie skierowanym do pielęgniarek, opiekunów osób starszych i opiekunów medycznych zawarto jednak nowe obowiązki, które może wykonywać jedynie pielęgniarka, tj. pełnić dyżur lekowy, badać poziom glukozy we krwi, podawać lekarstwa przygotowane przez pielęgniarkę oraz inne w razie potrzeby.

Obecnie placówka ma pod opieką około 50 osób. Na całą grupę podopiecznych zatrudnione są 2 pielęgniarki pracujące w systemie równoważnym dwunastogodzinnym. Oznacza to, że przez połowę miesiąca w obiekcie nie ma na dyżurze żadnej osoby zatrudnionej na stanowisku pielęgniarki.

Personel placówki zgłasza uzasadnione obawy, że przedłożony im dokument, choć tytularnie nie jest zakresem obowiązków, będzie pociągał za sobą wszystkie konsekwencje wynikające z takiego dokumentu. Ponadto dyrektor placówki oczekuje pisemnego potwierdzenia zapoznania się z przedłożonym dokumentem.

Pracownicy traktują to jako próbę przerzucenia na nich obowiązków, do których nie posiadają odpowiednich uprawnień, i odpowiedzialności za ewentualne błędy w przyszłości, jakie mogą popełnić, a które wynikają z niewłaściwej polityki kadrowej i braków kadrowych. Jest to dla nich sytuacja stresująca oraz dostrzegają ogromne ryzyko dla swoich podopiecznych, kiedy zobowiązani są do podawania leków przygotowanych przez osobę trzecią.

W myśl interpretacji wydawanych w ostatnich latach jedynie opiekun medyczny nabywa kwalifikacje wyłącznie do pomagania osobie chorej i niesamodzielnej w przyjmowaniu leków zleconych przez lekarza różnymi drogami (doustnie, przez skórę i na błony śluzowe), a w przypadku osób, które nie są w stanie samodzielnie przyjąć leku, również podaje go bezpośrednio do ust lub na skórę, bez naruszania powłok skórnych. Jeżeli pielęgniarka rozkłada leki, opiekun medyczny może wyłącznie pomóc w przyjęciu leków. Rozłożone przez pielęgniarkę leki może podać tylko osoba je przygotowująca. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której jedna osoba rozkłada leki, a inna je podaje – niezależnie czy leki rozkłada pielęgniarka, a podaje opiekun medyczny, czy opiekun medyczny rozkłada je dla opiekuna medycznego z innej zmiany.

Taki sposób działania może stanowić zagrożenie dla pacjenta – osoba, która rozkłada leki nie ma możliwości sprawdzenia czy rzeczywiście zostały podane, jak również czy zostały podane właściwej osobie, podobnie jak osoba podająca leki nie ma możliwości zweryfikowania czy podaje właściwe leki, w dawce zgodnej z zaleceniem lekarza i właściwej osobie. Podawanie leków w formie iniekcji (niezależnie czy domięśniowo, podskórnie czy dożylnie) może być dokonywane wyłącznie przez lekarza, pielęgniarkę lub ratownika medycznego zgodnie z ich kompetencjami.

Zwracam się z uprzejmą prośbą o:

– interpretację powyższych zapisów przedłożonego pracownikom dokumentu załączonego do interpelacji,

– doprecyzowanie jaka liczba personelu medycznego i niemedycznego powinna być zatrudniona w placówce opiekującej się 50-osobową grupą podopiecznych, aby usługi wykonywane były z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa.

Uprzejmie proszę także o udzielenie odpowiedzi w zakresie:

Czy w obecnej polityce rządu jest planowane nadanie priorytetu sprawom placówek dedykowanych osobom starszym i chorym, których rolą jest stała opieka i pomoc bytowa?

Joanna Wicha
Poseł na Sejm RP
20 grudnia 2023 roku
źródło: sejm.gov.pl