Wyroki NSA są korzystne dla pielęgniarek, które przechorowały zakażenie wirusem SARS-CoV-2
Liczne podmioty lecznicze składają skargi na decyzje Państwowych Wojewódzkich Inspektorów Sanitarnych w przedmiocie choroby zawodowej pielęgniarek, które przechorowały SARS-CoV-2. Skargi wpływają do Naczelnych Sądów Administracyjnych. NSA skargi odrzucają…
Poniżej publikujemy fragmenty wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który zaważył, co następuje:
Organy inspekcji sanitarnej słusznie przyjęły, że z wysokim prawdopodobieństwem można było przyjąć, że wystąpiła u pielęgniarki choroba zawodowa, która została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.
Rozpatrywana skarga jest jedną z kilkunastu identycznych w treści, w którym Szpital zakwestionował stwierdzenie choroby zawodowej u swojego personelu medycznego. Z tych to powodów poniższe uzasadnienie powtarza argumentację Sądu przedstawiona w wyrokach oddalających skargi. (…)
Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydaje na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika. (…)
W niniejszej sprawie w orzeczeniu lekarskim […] Ośrodka Medycyny Pracy w K. rozpoznano istnienie choroby zawodowej – choroby zakaźnej – zakażenie wirusem SARS-CoV-2, wymienionej w pozycji 26 wykazu chorób zawodowych będącego załącznikiem do rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych. (…)
Zobacz także:
Trafnie w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyrok WSA w Krakowie z 18 sierpnia 2022 r., III SA/Kr 414/22) wskazuje się, że choroba COVID-19 wywoływana wirusem SARS-CoV-2 jest określana w literaturze naukowej jako choroba zakaźna. Niemniej jednak nie jest ona wprost ujęta w załączniku do wskazanego rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych. W wykazie chorób zawodowych została wskazana ogólna kategoria chorób zakaźnych lub pasożytniczych albo ich następstwa (w pozycji 26). Zgodnie z rozporządzeniem okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym w przypadku chorób zakaźnych, nie jest możliwy do określenia. (por. Jarosław Piotr Chmielewski, Melanie Raczek, Marta Puścion, Bartłomiej Chmielowiec, Natalia Pawlas, Jarogniew Jacek Luszczki, „COVID-19, wywołany przez wirus SARS-CoV-2, jako choroba zawodowa osób wykonujących zawody medyczne”. Med. Og. Nauk Zdr. 2021). (…)
Wobec powyższego, by uznać COVID-19 za chorobę zawodową organy inspekcji sanitarnej zobowiązane były ustalić, czy w wyniku oceny warunków pracy pielęgniarki postępowania można stwierdzić z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy albo pozostawała w związku ze sposobem wykonywania przez uczestniczkę pracy.
Zakażona pielęgniarka pracowała w warunkach narażenia na czynnik biologiczny – wirus SARS-CoV-2. Jest zatrudniona w Szpitalu Powiatowym na stanowisku pielęgniarki. Do jej obowiązków należało zapewnienie opieki pielęgniarskiej powierzonym pacjentom, tj. wykonywanie czynności związanych z utrzymaniem higieny chorego, wykonywanie czynności diagnostycznych, prowadzenie dokumentacji, podawanie leków i pomaganie lekarzom przy przeprowadzeniu czynności diagnostycznych, pobieranie materiału biologicznego do badań. Dodatkowo zatrudniona była na podstawie umowy zlecenia w punkcie pobrań, gdzie pobierała materiał biologiczny od pacjentów w kierunku wykonywania badań wirusa SARS-CoV-2. Miała zatem w miejscu pracy niewątpliwie miała więc kontakt z pacjentami zakażonymi wirusem SARS-CoV-2. (…)
Zasadniczy spór w sprawie dotyczy kwestii, czy powyższe ustalenia dają podstawę do przyjęcia, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy w Szpitalu Powiatowym w C. Nie budzi bowiem wątpliwości, że uczestniczka potencjalnie mogła się zarazić wirusem SARS-CoV-2 poza miejscem pracy, z uwagi na bezsporny fakt epidemii panującej wówczas w Polsce.
Zdaniem Sądu orzekającego nie można w sposób niewątpliwy stwierdzić, kiedy dokładnie nastąpiło zarażenie uczestniczki wirusem SARS-CoV-2 i w jakim konkretnie miejscu, a więc czy w miejscu pracy, czy też w innym. Jednak ustawodawca chcąc zapobiec konieczności precyzyjnego udowadniania (co zresztą nie jest możliwe), że zarażenie chorobą zakaźną nastąpiło precyzyjnie w miejscu pracy, wymaga jedynie wystąpienia wysokiego prawdopodobieństwa, że dana choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy. Niewątpliwie zaś w Szpitalu Powiatowym takie szkodliwe dla zdrowia czynniki występowały, którym nie dało się zapobiec nawet stosując wszystkie wymagane zabezpieczenia. (…)
Mając powyższe na uwadze zdaniem Sądu zarzut skarżącego Szpitala, że pielęgniarka wirusem SARS-CoV-2 mogła zarazić się wszędzie – również poza miejscem pracy, nie jest wobec powyższego uzasadniony. Istotne jest bowiem wysokie prawdopodobieństwo, że określone warunki występujące w środowisku pracy doprowadziły do powstania choroby zawodowej – choroby zakaźnej spowodowanej wirusem SARS-CoV-2 – u uczestniczki postępowania. Fakt, że mogła się ona zarazić tymże wirusem poza miejscem pracy nie obala domniemania, że do powstania choroby zakaźnej doszło właśnie na skutek przebywania w środowisku pracy, gdzie tenże wirus występował. Niewątpliwie jest bowiem w niniejszej sprawie, że uczestniczka postepowania pracowała w warunkach narażenia na powstanie choroby zawodowej – choroby zakaźnej, która została wywołana przez wirus SARS-CoV-2.
Zobacz także:
Należy także podkreślić, że wystąpienie szkodliwych czynników w miejscu pracy nie musi być zawinione przez pracodawcę i nie musi wynikać z przekroczenia dopuszczalnych norm, wystarczy wystąpienie w środowisku pracy czynnika, który jest szkodliwy choćby dla jednego pracownika ze względu na jego osobniczą wrażliwość (wyrok NSA z 21 stycznia 2021 r., II OSK 1408/18).
źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl
Do sprawy na Ogólnopolskim Portalu Portalu Pielęgniarek i Położnych wrócimy wkrótce.
