Pielęgniarka/Pielęgniarz – dodatek zembalowy

Interpelacja poselska w sprawie możliwości wypłaty dodatku do wynagrodzenia pielęgniarek i położnych w ramach środków zabezpieczonych przez NFZ na podstawie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 października 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2018 roku w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej

Szanowny Panie Ministrze,
w związku z rozbieżnościami pojawiającymi się w praktyce podmiotów leczniczych w zakresie rozliczania środków przeznaczanych na wzrost wynagrodzeń pielęgniarek i położnych, stosownie do wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 października 2015 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2018 roku w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (dalej: OWU), zwracam się z prośbą o wyjaśnienie poniższych kwestii:

Zgodnie z brzmieniem powyższych aktów prawnych, podmioty lecznicze zobowiązane są do cyklicznego sprawozdawania liczby etatów (tzw. przeliczeniowych) pielęgniarek i położnych, które są zatrudnione w tym podmiocie leczniczym. Wskutek rzeczonego sprawozdania, właściwy oddział wojewódzki NFZ przekazuje do podmiotu leczniczego aneks do umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, wskazując w jego treści wysokość środków przeznaczonych na podwyżki dla pielęgniarek i położnych. Następnie podmiot leczniczy zawiera stosowne porozumienie z pracownikami (w SP ZOZach najczęściej ich interesy reprezentują związki zawodowe) i wypłaca przedmiotowe środki wraz z wynagrodzeniem.

Z przekazanych mi informacji wynika, że środki zabezpieczone przez NFZ są w znacznej większości przypadków wyższe, niż w rzeczywistości wypłacane przez podmiot leczniczy. Tworząc aneks, NFZ zakłada bowiem, że każdy zgłoszony etat przeliczeniowy będzie wykonany w całości (tj. personel nie będzie przebywał na urlopach, zwolnieniach lekarskich czy macierzyńskich), a nadto każdej z pielęgniarek będzie przysługiwać całość tzw. pochodnych – dodatków za pracę w niedzielę i święta, dodatków stażowych do 20% miesięcznego wynagrodzenia czy składek na ubezpieczenie społeczne i FP. W praktyce nie jest oczywiście możliwe wykorzystanie 100% tych środków, wobec czego każdy z podmiotów leczniczych posiada po okresie rozliczeniowym pulę pieniędzy niewykorzystanych.

Zdaniem strony społecznej, pula ta może zostać wykorzystana w całości i podzielona pomiędzy personel pielęgniarski według odrębnego porozumienia. Z uwagi jednak na niespójne i niejasne komunikaty poszczególnych Oddziałów Wojewódzkich i Centrali z NFZ, kierownicy podmiotów leczniczych stanęli przed dylematem, czy środki te mogą zostać uzyskane i podzielone w sposób uzgodniony ze stroną społeczną.

Z doniesień medialnych wynika, że na początku 2020 roku toczyły się negocjacje pomiędzy stroną społeczną, Ministerstwem Zdrowia oraz Centralną NFZ, ale najprawdopodobniej z uwagi na stan epidemii zostały one wstrzymane.

Wobec powyższego, proszę o jasne stanowisko Pana Ministra, czy szpital może przeznaczyć zarezerwowane przez NFZ środki dla szpitala w wyniku zadeklarowanych etatów, a niewykorzystanych (w wyniku np. absencji pielęgniarek) na podział tych środków pomiędzy pielęgniarki pracujące np. w formie „dodatku okresowego", który to dodatek jako składnik wynagrodzenia wypłacany obok wynagrodzenia zasadniczego zostanie uzgodniony z organizacjami związkowymi pielęgniarek i położnych albo np. „wyrównania", skoro miały już miejsce wypłaty środków, ale w niższej wysokości? Należy przy tym założyć, że wszystkie pochodne i wynagrodzenia zostały już wypłacone proporcjonalnie do wypracowanych etatów rozliczeniowych.

Ponadto, czy w przypadku dokonania przez szpital podwyższenia wynagrodzenia pielęgniarek i położnych o kwotę wyższą niż 1200 zł brutto (co równoznaczne będzie z przekroczeniem kwoty 1600 zł tzw. brutto brutto, tj. wynagrodzenia z uwzględnieniem składek pracodawcy i pracownika), pozwoli Szpitalowi na rozliczenie ze środków wynikających z Zarządzenia Prezesa NFZ kwoty przeznaczonej na wynagrodzenie zasadnicze ponad 1200 zł oraz pochodnych wynikających z tak podwyższonego wynagrodzenia zasadniczego na podstawie Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 sierpnia 2019 w sprawie zmiany rozporządzenia?

Powyższe zagadnienia są niezmiernie istotne z punktu widzenia zarówno kierowników podmiotów leczniczych – wszak sankcją za nieprawidłowe rozliczenie środków jest ich obligatoryjny zwrot do NFZ wraz z odsetkami i nałożenie kary umownej w wysokości 5% tych środków – jak i strony pracowniczej. W znacznej części przypadków środki dotychczas niewykorzystane byłyby przeznaczone dla pielęgniarek i położnych, które musiały de facto zastępować osoby chore czy korzystające z urlopu, a także dla osób, których intensywna praca jest pochodną braków kadrowych dotykających całą służbę zdrowia, jednak nie jest możliwym wyliczenie dokładne takiej korelacji (czynności i czasu pracy poświęconej na zastępowanie innych osób).
Z poważaniem

Robert Warwas

Poseł na sejm RP

Wybrał Mariusz Mielcarek