Sąd Najwyższy ocenił postępowanie izby pielęgniarek wobec pielęgniarki…

Pielęgniarka wniosła o zasądzenie od Izby Pielęgniarek i Położnych kwoty 20 000 zł tytułem odszkodowania za utratę dochodów spowodowaną niemożnością wykonywania, wyuczonego zawodu pielęgniarki z przyczyn obciążających izbę pielęgniarek. Wyrokiem Sąd Okręgowy powództwo pielęgniarki. Na skutek apelacji pielęgniarki, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od izby pielęgniarek na rzecz skarżącej pielęgniarki kwotę 11 200 zł z ustawowymi odsetkami, natomiast w pozostałej części apelację oddalił i orzekł o kosztach procesu. Za podstawę orzeczenia Sąd Apelacyjny przyjął następujące okoliczności faktyczne.

Pielęgniarka, przez 19 lat wykonywała zawód pielęgniarki, po czym została uznana za inwalidę trzeciej grupy. Od 13 lat pobiera rentę inwalidzką i od tego czasu nie pracuje zawodowo. Postanowiła powrócić do pracy. Ponieważ warunkiem podjęcia wykonywania zawodu po przerwie w wykonywania zawodu było odbycie przeszkolenia, pielęgniarka zwróciła się do pozwanej Izby, której była członkiem, o umożliwienie jej odbycia takiego szkolenia. Pozwana izba prezentowała pogląd, że obowiązkiem izby jest jedynie opracowanie programu szkolenia. Program taki pozwana izba sporządziła, lecz nie zawierał on informacji o podmiotach organizujących szkolenia ani o zasadach, na jakich mogą uczestniczyć w nich pielęgniarki. pielęgniarka, wobec odmowy skierowania jej przez pozwaną na przeszkolenie, czyniła starania o uzyskanie takiego skierowania od przyszłych pracodawców oraz od rejonowego urzędu pracy, ale starania te kończyły się niepowodzeniem.

Sytuacja pielęgniarki była znana pozwanej izbie, gdyż powódka informowała ją o niemożności zdobycia skierowania. Pozwana odmawiała jednak udzielenia pomocy, stojąc na stanowisku, że wykracza to poza zakres jej ustawowych obowiązków. Powódka miała realną szansę otrzymania pracy w zawodzie pielęgniarki, ale nie mogła z niej skorzystać z braku wymaganego przeszkolenia. Dokonując oceny prawnej stanu faktycznego sprawy, Sąd Apelacyjny podkreślił, że Polska, ratyfikując Konwencję nr 149 dotyczącą zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego przyjętą w Genewie dnia 21 czerwca 1977 r. (Dz.U. z 1981 r. Nr 2, poz. 4), zobowiązała się do podjęcia niezbędnych kroków w celu zapewnienia personelowi pielęgniarskiemu wyszkolenia odpowiadającego wykonywanym funkcjom oraz do określenia zasad szkolenia przez ustawodawstwo krajowe. Z obowiązku tego Polska wywiązała się, uchwalając dwie ustawy – z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz.U. Nr 41, poz. 178ze zm. – dalej „ustawa o samorządzie”) oraz z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. Nr 91, poz. 410 ze zm.).

Z przepisów tych ustaw wynika, że obowiązek dbałości o właściwe szkolenie pielęgniarek ustawodawca powierzył organom samorządu, które są uprawnione do wydawania zaświadczeń o prawie wykonywania zawodu. Zgodnie z art. 15 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, podjęcie wykonywania zawodu pielęgniarki po przerwie w wykonywaniu zawodu wymaga odbycia przeszkolenia, którego program i sposób ustala samorząd pielęgniarski. Przepisy ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej nie nakładają na organy samorządu obowiązku skierowania na przeszkolenie pielęgniarki, która zamierza podjąć wykonywanie zawodu po przerwie. Obowiązek udzielenia pomocy w odbyciu takiego przeszkolenia wynika jednak, zdaniem Sądu Apelacyjnego, z przepisów art. 4 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 10 ustawy o samorządzie, dlatego obowiązkiem pozwanej było wskazanie pielęgniarce podmiotów, które w określonym czasie i miejscu przeprowadziłyby celowe przeszkolenie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, zaniechanie udzielenia członkowi samorządu takiej pomocy jest zaniechaniem bezprawnym, stanowiącym czyn niedozwolony w rozumieniu art. 415 k.c. Ponieważ z winy pozwanej powódka nie mogła wykonywać zawodu pielęgniarki ani na podstawie umowy o pracę, ani w formie indywidualnej praktyki, Sąd Apelacyjny przyznał jej odszkodowanie za okres 28 miesięcy (32 miesiące – 4 miesiące szkolenia) w kwocie 11 200 zł, uznając, że kwota ta rekompensuje poniesiona stratę.

Pozwana izba pielęgniarek zaskarżyła wyrok Sądu Apelacyjnego kasacją, w której – powołując się na obydwie podstawy z art. 3931 k.p.c. – zgłosiła wniosek o jego zmianę przez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W ramach pierwszej podstawy kasacyjnej wskazała na naruszenie przepisów art. 2 ust. 2 lit. „a” i art. 3 ust. 1 Konwencji Nr 149 dotyczącej zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego z dnia 21 czerwca 1977 r. (Dz.U. z 1981 r. Nr 2, poz. 4) przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przepisy te stanowią prawne podstawy odpowiedzialności pozwanej izby, art. 415 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie, pomimo ustalenia, że ustawa nie nakłada na pozwaną obowiązku, z którego pielęgniarka mogłaby wywodzić swoje roszczenie, art. 4 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 10 ustawy o samorządzie przez błędną wykładnię polegającą na utożsamieniu kształcenia przed- i podyplomowego oraz specjalizacji zawodowej z przeszkoleniem po przerwie, art. 15 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej przez przypisanie pozwanej nieistniejącego obowiązku prawnego, a także art. 5 k.c. przez zasądzenie odszkodowania ze składek członków korporacji zawodowej na rzecz członka tej samej korporacji niepłacącego składek.

W ramach drugiej podstawy skarżąca izba postawiła zarzut naruszenia przepisów art. 368 § 1 pkt 3 i § 2 k.p.c. Przez rozpoznanie apelacji nie zawierającej ani uzasadnienia zarzutów, ani określenia wartości przedmiotu zaskarżenia, co miało istotny wpływ na wynik sprawy.

źrodło: sn.pl

Cdn…

Kolejne informacje w sprawie w artykule w dniu 2 czerwca 2024 roku o godz. 8.00