Projekt UE – studia pomostowe dla pielęgniarek i położnych

Na stronie internetowej ministerstwa zdrowia widnieje informacja, że celem projektu było umożliwienie polskim pielęgniarkom, pielęgniarzom i położnym podniesienia kwalifikacji zawodowych do poziomu licencjata. Z szansy nieodpłatnego kształcenia skorzystali absolwenci pięcioletnich liceów medycznych, policealnych szkół zawodowych oraz trzyletnich medycznych szkół zawodowych, posiadający świadectwo dojrzałości.

W Projekt zaangażowało się 71 uczelni posiadających akredytację Ministra Zdrowia na realizację kształcenia na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo, wybranych w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego.

40 tysięcy pielęgniarek i położnych ukończyło studia pomostowe

Pierwszy nabór na studia pomostowe w ramach Projektu odbył się w 2008 roku, a ostatni nabór został przeprowadzony jesienią 2014 roku.

Pierwotnie zakładano, że w ramach Projektu będą mogły ukończyć studia 24 tysiące osób. Dzięki staraniom Ministerstwa Zdrowia udało się uzyskać decyzję Komisji Europejskiej o skróceniu absolwentom liceów medycznych kształcenia pomostowego do dwóch semestrów oraz pozyskać dodatkowe środki finansowe. Dzięki temu zwiększono wskaźnik osób objętych Projektem do ponad 40 tysięcy uczestników.

W efekcie studia pomostowe ukończyło 40 819 osób w tym: 36 949 pielęgniarek, 563 pielęgniarzy i 3 307 położnych.

Ukończenie studiów w ramach Projektu pozwoliło pielęgniarkom, pielęgniarzom i położnym podnieść poziom wykształcenia do wyższego zawodowego, zwiększając ich uprawnienia zawodowe i powodując uzyskanie kwalifikacji na poziomie umożliwiającym ich automatyczne uznanie w innych krajach Unii Europejskiej.

źródło: mz.gov.pl

Dlaczego wprowadzono instytucję studiów pomostowych

Poniżej cytujemy odpowiedź Komisji Europejskiej w sprawie uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek w krajach UE.

Polska dostosowała system kształcenia pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną i położnych do wymogów Dyrektywy tuż przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Tak więc w przypadku pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną i położnych, które zdobyły swoje kwalifikacje na podstawie kształcenia rozpoczętego po przystąpieniu Polski do UE, ich kwalifikacje zostają uznane automatycznie we wszystkich pozostałych państwach członkowskich.

To sama Polska przyznała, że absolwenci LM oraz SM nie mają wymaganych kwalifikacji

Jeśli chodzi o kształcenie rozpoczęte przed przystąpieniem Polski do UE, w trakcie negocjacji akcesyjnych Polska przyznała, że kształcenie pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną i położnych, które rozpoczęło się przed 2004 r., nie spełnia zharmonizowanych wymogów Dyrektywy w zakresie kształcenia.

W przypadku gdy kształcenie odbyte przez migranta w kraju przystępującym nie spełnia całkowicie zharmonizowanych wymogów w zakresie kształcenia, a istniejąca rozbieżność nie jest istotna, w Dyrektywie dopuszcza się możliwość automatycznego uznania kwalifikacji, jeżeli dana osoba jest w stanie udowodnić, że posiada określony poziom doświadczenia zawodowego („prawa nabyte”). Okres tego doświadczenia zawodowego musi być proporcjonalny do rozbieżności między kształceniem odbytym w kraju przystępującym a zharmonizowanymi wymogami w zakresie kształcenia.

W pozostałych przypadkach, jednakże, różnica między kształceniem oferowanym przed przystąpieniem do UE a zharmonizowanymi wymogami w zakresie kształcenia jest tak znaczna, że doświadczenie zawodowe migranta nie jest w stanie jej zniwelować. W takim przypadku migrant ten zobowiązany jest wziąć udział w specjalnym programie podnoszenia kwalifikacji zwanym „studiami pomostowymi”.

Koniec cytatu z odpowiedzi komisarza Michela Barniera w imieniu Komisji Europejskiej z dnia 3 czerwca 2010 roku.

źródło: europarl.europa.eu

Pielęgniarki i tak mogły wykonywać zawód w krajach UE

Warto jeszcze raz zacytować fragment komunikatu ze strony ministerstwa zdrowia:

„Ukończenie studiów w ramach Projektu pozwoliło pielęgniarkom, pielęgniarzom i położnym podnieść poziom wykształcenia do wyższego zawodowego, zwiększając ich uprawnienia zawodowe i powodując uzyskanie kwalifikacji na poziomie umożliwiającym ich automatyczne uznanie w innych krajach Unii Europejskiej”.

Należy zdecydowanie podkreślić, że pielęgniarka absolwentka LM oraz SM mogła samodzielnie wystąpić o uznanie kwalifikacji zawodowych np. w Wielkiej Brytanii lub we Włoszech. Nie mogła uzyskać uznania kwalifikacji w trybie automatycznym. To jednak nie stało na przeszkodzie aby uznanie przedmiotowych kwalifikacji uzyskała na zasadach ogólnych. Temu dowodzą przykłady osób, które takie uznanie kwalifikacji uzyskały, jako absolwenci LM.

Unia Europejska zmienia zdanie w sprawie czasu trwania studiów pomostowych

Unia Europejska najpierw ustaliła czas trwania studiów pomostowych aby w następnych latach dokonać ich zdecydowanego skrócenia. To niestety rzutuje na wiarygodność decyzji UE w zakresie uznania kwalifikacji polskich pielęgniarek.

Unia uznaje kwalifikacje absolwentów LM oraz SM

Teraz mamy nieprawdopodobną historię. W roku 2014 odbył się ostatni nabór w ramach programu bezpłatnych studiów pomostowych, finansowanego przez UE.

Natomiast w dniu 9 października 2013 roku Unia Europejska zmienia Dyrektywę w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych i… uznaje kwalifikacje zawodowe pielęgniarek i położnych absolwentów LM i SM.

Zmiany w przedmiotowej Dyrektywie dotyczą możliwości uznawania kwalifikacji polskich pielęgniarek – absolwentek liceów medycznych na zasadzie praw nabytych (a nie systemu ogólnego), a także złagodzenia warunków uznawania kwalifikacji pielęgniarek – absolwentek szkół pomaturalnych, które polega skróceniu wymaganego doświadczenia zawodowego do standardowego, ustanowionego w art. 23 dyrektywy 2005/36/WE, okresu 3 kolejnych lat z ostatnich 5 lat. Skrócenie wymaganego doświadczenia zawodowego do 3 lat dotyczy również położnych – absolwentek szkół pomaturalnych.

W tym dniu skończył się czas dyskryminacji pielęgniarek absolwentów LM i SM.

Wobec powyższego po co ta cała szopka ze studiami pomostowymi? Studia te nigdy nie były warunkiem uznania kwalifikacji w krajach UE.

Unia zrównuje kwalifikacje absolwentów LM i studiów licencjackich

Wobec powyższych faktów, logicznym jest wniosek, że pielęgniarki i położne, absolwentki LM oraz SM nie powinny mieć stawianego wymogu odbycia studiów licencjackich, w celu podjęcia studiów magisterskich na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo. Te osoby mają uznane kwalifikacje zawodowe na poziomie licencjata pielęgniarstwa.

Do tematu powrócimy wkrótce na Ogólnopolskim Portalu Pielęgniarek i Położnych.