Odpowiedź na interpelację w sprawie
niewystarczających obsad pielęgniarskich na oddziałach
Szanowny Panie Marszałku,
w odpowiedzi na interpelację nr 20925 Pani Krystyny Wróblewskiej, Poseł na Sejm RP, w sprawie niewystarczających obsad pielęgniarskich na oddziałach, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych informacji.
Odnosząc się do kwestii dotyczącej obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz. U. z 2012r. poz. 1545), należy zaznaczyć, iż powyższe rozporządzenie nie zawiera przepisów regulujących zatrudnienie czy też organizację pracy, a jedynie wskazuje sposób ustalenia minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami.
Powyższe rozporządzenie jest aktem prawnym o charakterze praktycznego narzędzia do wykorzystania przez danego świadczeniodawcę przy ustalaniu liczby pielęgniarek/położnych, które zabezpieczą opiekę nad pacjentami w danym podmiocie. Rozporządzenie nie określa liczby pielęgniarek/położnych, nie ma charakteru „aktu prawnego gwarantującego odpowiednie obsady pielęgniarskie”, wskazuje natomiast sposób obliczenia koniecznej minimalnej liczby etatów dla pielęgniarek i położnych. Omawiany akt prawny określa jakie dane, właściwe tylko i wyłącznie dla danego podmiotu powinny być wykorzystane w celu dokonania obliczeń.
Odpowiadając na pytanie pierwsze, uprzejmie informuję, iż do Ministerstwa Zdrowia nie docierają bezpośrednio sygnały o niewystarczających obsadach pielęgniarskich, natomiast samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych postuluje o wprowadzenie nowych regulacji prawnych obejmujących wprowadzenie do rozporządzeń tzw. „koszykowych” wskaźników zatrudnienia pielęgniarek i położnych we wszystkich rodzajach i zakresach świadczeń gwarantowanych.
Odnosząc się do pytania drugiego i trzeciego, uprzejmie informuję, że Minister Zdrowia mając na uwadze problemy występujące w polskim pielęgniarstwie i położnictwie, w tym m.in. zmniejszającą się liczbę pielęgniarek i położnych w systemie opieki zdrowotnej 21 kwietnia 2017 r. powołał Zespół, który w grudniu 2017 r. opracował dokument pn. Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce.
Dokument pn. Strategia na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce określa ustalone wspólnie ze środowiskiem pielęgniarek i położnych kierunki działań jakie należy podjąć, aby zapewnić wysoką jakość, bezpieczeństwo i dostęp do opieki pielęgniarskiej dla pacjentów. Minister Zdrowia podejmując decyzje dotyczące organizacji i funkcjonowania sytemu ochrony zdrowia, w szczególności w obszarze pielęgniarstwa i położnictwa będzie uwzględniał propozycje działań określone w ww. Strategii, mając na uwadze możliwości i zasoby (m.in. finansowe) budżetu państwa oraz systemu ochrony zdrowia.
Zgodnie z ww. Strategią priorytetem Ministra Zdrowia będzie wdrożenie do porządku prawnego rozwiązań dotyczących norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych oraz mają cena celu wprowadzenie i upowszechnienie w systemie opieki zdrowotnej zawodu pomocniczego będącym istotnym wsparciem zarówno dla pielęgniarek, jak i dla pacjentów.
Aktualnie w resorcie trwają prace dotyczące zmiany rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 2295 z. późn. zm.). W dniu 13 kwietnia br., projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego został przekazany do konsultacji publicznych. Przedmiotowy projekt wprowadza zmiany polegające na modyfikacji warunków realizacji świadczeń gwarantowanych.
Zmiany wprowadzane w przedmiotowym projekcie są m.in. efektem ww. Strategii opracowanej we współpracy ze środowiskiem zawodowym pielęgniarek i położnych. Przedmiotowy projekt określa wprowadzenie wskaźników zatrudnienia pielęgniarek i położnych w wymiarze 0,6 na łóżko (dla oddziałów o profilu zachowawczym) i 0,7 (dla oddziałów o profilu zabiegowym) wraz z wymaganymi kwalifikacjami zawodowymi.
Przewiduje się, że wprowadzenie w poszczególnych profilach oddziałów szpitalnych wymiaru etatu w przeliczeniu na łóżka na oddziale oraz kwalifikacji personelu pielęgniarskiego i położniczego będzie skutkować poprawą jakości i dostępności do świadczeń udzielanych przez pielęgniarki, a tym samym wpłynie na zapewnienie bezpieczeństwa pacjentom oraz właściwego zatrudnienia pielęgniarek.
Ponadto ww. Strategia przewiduje m.in. takie działanie jak wypracowanie zapisów dotyczących zapewnienia odpowiedniej obsady pielęgniarskiej na dyżurze/zmianie gwarantującej optymalną opiekę pielęgniarską i bezpieczeństwo pacjenta. W tym celu Minister Zdrowia zwrócił się z prośbą do samorządu zawodowego oraz związków zawodowych pielęgniarek i położnych o przekazanie propozycji zapisu dotyczącego optymalnej obsady pielęgniarskiej. Powyższa propozycja posłuży do wypracowania wspólnie ze środowiskiem pielęgniarskim treści zapisu oraz będzie podlegała uzgodnieniom co do ustalenia sposobu uregulowania wymogu prawnego w tym zakresie.
Z wyrazami szacunku,
Z upoważnienia
MINISTRA ZDROWIA
SEKRETARZ STANU
Józefa Szczurek-Żelazko
Warszawa 24 kwietnia 2018 roku
