Interpelacja nr 1340
do ministra pracy i polityki społecznej
w sprawie pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej
Szanowna Pani Minister! Ustawy wprowadzające standaryzację domów pomocy społecznej wymagają zatrudnienia wykwalifikowanej kadry. Okazuje się bowiem, że w polskim prawie istnieją duże luki dotyczące opieki medycznej nad ludźmi zamieszkującymi w domach pomocy społecznej. Pensjonariusze tych domów to w większości ludzie chorzy i starzy, wymagający kwalifikowanego nadzoru pielęgniarskiego. DPS-y jednak pielęgniarek zatrudniać nie mogą, ponieważ nie są zakładem opieki zdrowotnej – a tylko taki posiada owe uprawnienia. Skutek jest taki, że pielęgniarki zatrudnia się jako opiekunki, które jednak po pięciu latach pracy tracą prawo wykonywania zawodu pielęgniarskiego.
Prawdopodobnie w poprzedniej kadencji Sejm RP podjął prace nad nowelizacją ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i miało się tam znaleźć rozwiązanie tej sprawy.
W związku z tym proszę Panią Minister o odpowiedź na pytanie:
Czy ministerstwo podjęło działania zmierzające do prawnego usankcjonowania pracy pielęgniarek w domach pomocy społecznej, tak aby nie traciły one uprawnień zawodowych?
Z poważaniem
Poseł Anna Bańkowska
Bydgoszcz, dnia 11 lutego 2008 r.
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej – z upoważnienia ministra –
na interpelację nr 1340
w sprawie pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na otrzymaną za pośrednictwem Pana Marszałka, przy piśmie z dnia 27 lutego br., znak SPS-023-1340/08, interpelację pani poseł Anny Bańkowskiej w sprawie pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej, uprzejmie informuję, że:
Wejście w życie reformy ochrony zdrowia w zdecydowany sposób zmieniło warunki funkcjonowania domów pomocy społecznej w zakresie opieki zdrowotnej. Domy w wyniku zapisów ustawowych nie posiadają tytułu do świadczenia usług zdrowotnych w placówce, a jedynie umożliwiają mieszkańcom korzystanie z tych usług. Wejście reformy ochrony zdrowia zbiegło się w czasie z reformą samorządową, która usytuowała te jednostki organizacyjne w katalogu zadań własnych samorządu powiatowego, co jest również nie bez wpływu na sposób funkcjonowania tych jednostek. Samorządy w ramach obowiązującego prawa realizują własną koncepcję organizacji tych placówek. Nie oznacza to, iż władze samorządowe zrezygnowały z zatrudniania pielęgniarek w domach pomocy społecznej. Poziom zatrudnienia personelu medyczno-rehabilitacyjnego od kilku lat utrzymuje się na wyrównanym poziomie, stanowiąc 18,2% ogólnej liczby zatrudnionego personelu.
Dom pomocy społecznej zgodnie z art. 55 ust. 1 jest jednostką świadczącą, na poziomie obowiązującego standardu, osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu wieku lub choroby usługi: bytowe, opiekuńcze, wspomagające, edukacyjne w formach i zakresie wynikających z indywidualnych potrzeb oraz umożliwia korzystanie ze świadczeń przysługujących z tytułu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Określony w rozporządzeniu ministra polityki społecznej w sprawie domów pomocy społecznej standard świadczonych usług po stronie usług opiekuńczych wymienia między innymi pielęgnację, do której ma prawo mieszkaniec, z uwzględnieniem jego indywidualnych potrzeb. Zatrudniony w domach pomocy społecznej personel to zespół ludzi reprezentujący szeroki przekrój różnych zawodów. Najważniejsze jest jednak, aby personel umiejętnie wchodził w różne role, wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców, spełniając w ten sposób warunek standardu szybkiej reakcji na występującą potrzebę. W związku z tym przypisuje się również personelowi różne role, aby stworzyć warunki optymalnego zaspakajania potrzeb mieszkańców.
Resort zawsze stał na stanowisku, że w ramach standardu świadczonych usług mieszkańcy domów pomocy społecznej powinni mieć zapewnione właściwe warunki bytu i poczucie bezpieczeństwa, na które składa się między innymi zapewnienie świadczeń zdrowotnych. Zdaniem resortu świadczenia zdrowotne powinny być świadczone przez ochronę zdrowia na terenie domów ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia.
W związku z powyższym podejmowane były wielokrotnie próby ujednolicenia regulacji prawnych w części świadczeń medycznych na analogicznych zasadach jak w placówkach pielęgnacyjno-opiekuńczych czy zakładach opiekuńczo-leczniczych, które dysponują środkami finansowymi na jednego mieszkańca z Funduszu Ochrony Zdrowia oraz ich mieszkańcy mają dostęp do bezpłatnych leków tak jak pacjenci szpitali, próbując równocześnie uporządkować status pielęgniarek zatrudnionych w domach.
Pielęgniarki wykonujące czynności pielęgniarskie w domach pomocy społecznej niczym się nie różnią od pielęgniarek wykonujących analogiczne czynności w zakładach opieki zdrowotnej i nie powinny z tego tytułu być narażone na utratę prawa wykonywania zawodu. Od dłuższego czasu toczy się na ten temat dyskusja, w efekcie której w pakiecie ustaw reformujących system ochrony zdrowia znalazła się propozycja zmiany do ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej w art. 20, która gwarantuje prawo do wykonywania zawodu pielęgniarkom zatrudnionym na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną o udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Czesława Ostrowska
Warszawa, dnia 21 marca 2008 r.
Zobacz także:
Raport Portalu i Gazety Pielęgniarek i Położnych – Pielęgniarka DPS
Aktualności według działów – pielęgniarka DPS