Ministerstwo zdrowia zasadach przypisywania pielęgniarek do grup w siatce płac

Szanowna Pani Marszałek,

W odpowiedzi na interpelację Pani Poseł Hanny Gill-Piątek „w sprawie wynagrodzeń pielęgniarek po nowelizacji siatki płac z ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych” uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień.

Przede wszystkim należy podkreślić, że zawarty w załączniku do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych(Dz. U. z 2022 r. poz. 2139) podział na grupy zawodowe, niezmiennie i od samego początku obowiązywania ustawy, oparty jest o kwalifikacje wymagane od pracownika na zajmowanym stanowisku.

Wskazuje na to już tytuł tabeli ze współczynnikami pracy zawartej w załączniku do ww. ustawy: „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku”.

Istotne znaczenie przy kwalifikowaniu pracowników do właściwej grupy zawodowej ma wykształcenie wymagane na stanowisku, na którym zatrudniony jest pracownik. Zaszeregowanie pracownika wykonującego zawód medyczny (w tym pielęgniarki i położnej) oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny do jednej z grup zawodowych, odbywać się więc powinno w oparciu o określony przez pracodawcę, na gruncie regulacji zakładowej lub w umowie o pracę, wymóg posiadania określonego wykształcenia na danym stanowisku pracy (nie zaś wyłącznie w oparciu o sam fakt posiadania przez pracownika określonych kwalifikacji).

Pracodawca ma możliwość decydowania, w granicach określonych przepisami prawa (w tym m.in. przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami– Dz. U. Nr 151, poz. 896, z późn. zm., ale także przepisami rozporządzeń określających warunki realizacji świadczeń gwarantowanych w określonych zakresach, wydanych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. oświadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. zm.) o tym, jakie wymogi mają spełniać osoby zatrudnione w podmiocie leczniczym przez niego zarządzanym, pod warunkiem, że zapewni udzielanie świadczeń zdrowotnych wyłącznie przez osoby wykonujące zawód medyczny oraz spełniające wymagania zdrowotne określone w odrębnych przepisach (art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej – Dz. U. z 2022 r. poz. 633, z późn.zm.), a także że podejmowane przez niego jako pracodawcę czynności mieścić się będą w granicach norm określonych przepisami prawa pracy.

Przypisanie pielęgniarek do grup siatki płac powinno być determinowane organizacją pracy w danym podmiocie leczniczym

Proces określania kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku pracy powinien znajdować uzasadnienie w faktycznej organizacji pracy w danym podmiocie leczniczym, odpowiadać wymogom wynikającym z powszechnie obowiązujących przepisów prawa oraz musi przebiegać zgodnie z ogólnymi normami prawa pracy regulującymi zasady kształtowania treści stosunku pracy poszczególnych pracowników.

Jednocześnie należy zauważyć, że w celu uniknięcia w przyszłości sytuacji, w której powstaje wątpliwość co do faktycznej treści stosunku pracy w zakresie kwalifikacji wymaganych na stanowisku pracy zajmowanym przez pracownika (a od których zależy tak istotny element stosunku pracy jak wynagrodzenie zasadnicze),ustawodawca wprowadził do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. przepis art. 5a, zgodnie z którym: „Od dnia 1 lipca 2022 r. w umowie o pracę pracowników wykonujących zawód medyczny lub pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawód medyczny, wskazuje się, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy.”

Natomiast na mocy art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1352), podmiot leczniczy, który jest pracodawcą, został zobowiązany do wskazania w umowie o pracę każdego pracownika objętego ustawą z dnia 8 czerwca 2017 r., informacji o grupie zawodowej, do której pracownik powinien zostać przypisany w związku z kwalifikacjami wymaganymi na zajmowanym stanowisku pracy. Jeżeli wskazanie w umowie o pracę pracownika wykonującego zawód medyczny lub pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy zaliczone jest zajmowane przez pracownika stanowisko pracy, będzie powodowało istotną zmianę wynikających z umowy warunków pracy i płacy, pracodawca będzie zobowiązany do dokonania wypowiedzenia zmieniającego w trybie art. 42 Kodeksu pracy.

Wypowiedzenie zmieniające polega na jednoczesnym wypowiedzeniu pracownikowi dotychczasowych warunków pracy i płacy oraz zaproponowaniu nowych warunków, a dodatkowo w przypadku gdy umowa o pracę zawarta jest na czas nieokreślony, powinno zawierać uzasadnienie. Konieczność dokonania wypowiedzenia zmieniającego zachodzi w przypadku istotnej zmiany wynikających z umowy warunków pracy i płacy (np. zmiana zajmowanego stanowiska, wysokości wynagrodzenia, wymiaru etatu, miejsca wykonywania pracy). Należy przy tym podkreślić, że ocena, czy w konkretnym przypadku zachodzi konieczność wykonania przez pracodawcę określonych czynności z zakresu prawa pracy, wymaga każdorazowej oceny stanu faktycznego.

Szeregowanie pielęgniarek w siatce płac – uprawnienia kontrolne PiP

W odniesieniu do kwestii ewentualnych nieprawidłowości w zakresie wykonywania przez podmioty lecznicze przepisów ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. informuję, że w polskim porządku prawnym to Państwowa Inspekcja Pracy zgodnie z art. 184 Kodeksu pracy oraz ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r.o Państwowej Inspekcji Pracy jest organem uprawnionym do nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednocześnie zgodnie z art. 262 Kodeksu pracy do rozstrzygania sporów o roszczenia ze stosunku pracy uprawnione są sądy pracy. Biorąc pod uwagę powyższe należy podkreślić właściwość Państwowej Inspekcji Pracy i sądów pracy dla spraw z zakresu stosunku pracy regulowanych przepisami wspomnianej wyżej ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r.

W związku z przedstawionymi regulacjami Ministerstwo Zdrowia pozostaje w stałym kontakcie z Głównym Inspektoratem Pracy i wszelkie zgłoszenia wskazujące na możliwość wystąpienia nieprawidłowości w zakresie realizacji przepisów ustawy przekazuje do Inspekcji.

Inspekcja Pracy od czasu uchwalenia tegorocznej nowelizacji ustawy o najniższych wynagrodzeniach uczestniczy również we wszystkich posiedzeniach Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia, w trakcie których dyskutowane są kwestie związane z wdrażaniem ustawy. Stronę społeczną Trójstronnego Zespołu tworzą przedstawiciele wszystkich reprezentatywnych central związkowych oraz organizacji pracodawców. Członkiem Zespołu z ramienia Forum Związków Zawodowych jest Przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych. (…)

Z wyrazami szacunku
z upoważnienia Ministra Zdrowia
Piotr Bromber
Podsekretarz Stanu

24 kwietnia 2023 roku

źródło: sejm.gov.pl