Choroby skóry to nie tylko problem natury medycznej, ale także społecznej. Pacjenci zmagający się z różnego rodzaju schorzeniami dermatologicznymi często spotykają się z niezrozumieniem, a nawet odrzuceniem ze strony otoczenia. Nie inaczej bywa w placówkach ochrony zdrowia, gdzie personel pielęgniarski nie zawsze jest wolny od uprzedzeń i lęków związanych z opieką nad tą grupą chorych.
Stygmatyzacja pacjentów dermatologicznych – wciąż aktualny problem
Mimo postępu medycyny i coraz większej świadomości społecznej, osoby cierpiące na choroby skóry wciąż padają ofiarą stygmatyzacji, co z ubolewaniem podkreślają wykwalifikowani eksperci z https://projektskora.pl/dermatolog/. Widoczne zmiany skórne, takie jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry czy trądzik, budzą nieuzasadnione obawy przed zakażeniem i skłaniają otoczenie do unikania kontaktu z chorymi. Niestety, problem ten dotyczy także części środowiska pielęgniarskiego. Badania pokazują, że blisko 75% pielęgniarek odczuwa lęk w kontakcie z pacjentami dermatologicznymi, a ponad 12% deklaruje wręcz odrazę. Takie postawy znacząco utrudniają budowanie relacji terapeutycznej i zapewnienie chorym optymalnej opieki.
Strach przed zakażeniem – główna przyczyna dystansu wobec chorych
Głównym powodem dystansu pielęgniarek wobec pacjentów ze schorzeniami skóry jest obawa przed zakażeniem. Choć zdecydowana większość ankietowanych (94%) ma świadomość, że nie wszystkie choroby dermatologiczne są zakaźne, to jednak lęk przed infekcją pozostaje silny. Pielęgniarki wymieniają tu takie jednostki chorobowe, jak łuszczyca, bielactwo czy egzema, które w rzeczywistości nie stanowią zagrożenia epidemiologicznego. Ten irracjonalny strach przekłada się na konkretne problemy w codziennej opiece – aż 37,7% pielęgniarek przyznaje, że ma trudności z wykonywaniem zabiegów u pacjentów ze zmianami skórnymi.
Postrzeganie schorzeń skóry przez samych pacjentów
Negatywne postawy personelu pielęgniarskiego wobec chorób skóry nie pozostają bez wpływu na samopoczucie pacjentów. Jak wynika z badań, tylko 30,8% chorych w pełni akceptuje swój stan zdrowia. Ponad połowa (58,5%) ma problem z zaakceptowaniem swojej choroby, a blisko 50% odczuwa z jej powodu lęk. Co piąty pacjent dermatologiczny jest rozdrażniony swoim schorzeniem. Brak zrozumienia i wsparcia ze strony pielęgniarek może tylko pogłębiać te negatywne odczucia i utrudniać proces leczenia.
Różnice w podejściu pielęgniarek dermatologicznych i pozostałego personelu
Ciekawe wnioski płyną z porównania postaw pielęgniarek pracujących na oddziałach dermatologicznych z pozostałym personelem. O ile wśród „dermatologicznych” pielęgniarek aż 58,4% dostrzega negatywne postrzeganie chorób skóry przez pacjentów, to wśród położnych odsetek ten wynosi 25,8%, a w grupie pielęgniarek z innych oddziałów – zaledwie 19,5%. Dane te sugerują, że codzienny kontakt z pacjentami dermatologicznymi uwrażliwia na ich problemy i pozwala lepiej zrozumieć ich perspektywę.
Wyzwania w opiece nad pacjentami ze zmianami skórnymi
Opieka nad pacjentami dermatologicznymi stawia przed pielęgniarkami szereg wyzwań. Aż 2/3 ankietowanych uważa, że chorzy ci wymagają szczególnej troski i zaangażowania. Jednocześnie ponad 1/4 pielęgniarek jest zdania, że osoby ze schorzeniami skóry są gorzej traktowane przez społeczeństwo niż inni pacjenci. Ponadto 40,3% badanych przyznaje, że nie obawia się wykonywania zabiegów u chorych ze zmianami skórnymi, co sugeruje, że dla części pielęgniarek opieka nad tą grupą pacjentów wiąże się jednak z pokonywaniem własnych lęków i uprzedzeń.
Edukacja i empatia kluczem do przełamania stereotypów
Kluczem do przełamania negatywnych stereotypów na temat chorób skóry jest edukacja i rozwój empatii wśród personelu pielęgniarskiego. Jak pokazują badania, pielęgniarki dermatologiczne, które na co dzień mają do czynienia z tą grupą pacjentów, prezentują bardziej zrozumienie i pozbawione uprzedzeń podejście. Warto więc zadbać o odpowiednie szkolenia i warsztaty dla pielęgniarek z innych oddziałów, które pomogą im oswoić lęki i zbudować prawidłowe relacje z pacjentami dermatologicznymi.
Zatem choć wiele pielęgniarek deklaruje, że traktuje chorych z problemami skórnymi tak samo jak pozostałych pacjentów, to jednak badania ujawniają szereg negatywnych postaw i obaw związanych z opieką nad tą grupą. Strach przed zakażeniem, brak pełnej akceptacji dla schorzeń skóry wśród samych pacjentów oraz stereotypowe postrzeganie chorób dermatologicznych przez społeczeństwo to główne czynniki utrudniające pracę pielęgniarek. Aby zapewnić pacjentom dermatologicznym najlepszą możliwą opiekę, niezbędna jest dalsza edukacja środowiska pielęgniarskiego i uwrażliwianie na specyficzne potrzeby tej grupy chorych.
Bibliografia:Bogaczewicz, A., Sobów, T., Bogaczewicz, J., Sysa–Jędrzejowska, A., & Woźniacka, A. (2010). Psychologiczne uwarunkowania jakości życia chorych na łuszczycę: doniesienie wstępne. Clinical Dermatology / Dermatologia Kliniczna, 12(4), 205–210.
