NIPIP/XVI/10/07

Warszawa, dnia 4 czerwca 2007r.

Pani

Anna Kalata

Minister Pracy i Polityki Społecznej

Szanowna Pani Minister,

Działając w imieniu samorządu zawodowego pielęgniarek i położnych, w oparciu o art. 4
ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991r. o samorządzie pielęgniarek i położnych
(Dz. U. Nr 41, poz. 178 ze zm.) zwracam się z wnioskiem o uwzględnienie w projekcie ustawy o emeryturach pomostowych, w grupie ubezpieczonych uprawnionych do emerytury pomostowej, osób wykonujących zawód pielęgniarki lub położnej.

W dniu 27 grudnia 2005r. wpłynął do Sejmu RP obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej (druk sejmowy nr 197), który niestety nie uzyskał ostatecznej aprobaty Sejmu RP. Przedmiotowy projekt zawierał między innymi propozycję umożliwienia pielęgniarkom i położnym przejścia na wcześniejszą emeryturę, bez względu na wiek pod warunkiem posiadania co najmniej trzydziestoletniego okresu zatrudnienia.

Stanowisko Rządu RP wobec powyższego projektu było negatywne. Wśród argumentów przytoczonych na tę okoliczność, wskazano, że „w zreformowanym, nowym systemie emerytalnym uprawnienia emerytalne będą uwarunkowane osiągnięciem co najmniej 60 lat w przypadku kobiet i 65 w przypadku mężczyzn. Elementem uzupełniającym będzie system emerytur pomostowych dla osób wykonujących  prace ujęte w wykazie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Praca wykonywana w szczególnych warunkach to praca w ekstremalnych warunkach środowiska, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi. Praca ta może powodować trwałe, negatywne skutki zdrowotne, którym nie można zapobiec stosując środki profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej. Problematyka rodzaju prac i warunków uprawniających do emerytury pomostowej, przysługującej do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego będzie uregulowana odrębną ustawą. Jedynie w tej ustawie mogą być zawarte rozwiązania dotyczące preferencyjnego przechodzenia na emeryturę.”

Uwzględnienie w wykazie zawodów osób mogących skorzystać z prawa do emerytury pomostowej grupy zawodowej pielęgniarek i położnych jest koniecznością wynikającą z charakteru i warunków pracy. Powyższy postulat uzasadnia przede wszystkim szczególny charakter realizowanych czynności zawodowych pielęgniarki i położnej w systemie pracy zmianowej, wymagających dużego obciążenia psychofizycznego i narażenia na czynniki szkodliwe; częstym schorzeniem u pielęgniarek są alergie. Od wielu lat obserwuje się rosnącą tendencję do nieprzestrzegania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych w zakładach opieki zdrowotnej oraz źle wyposażone stanowiska pracy, między innymi brak urządzeń do podnoszenia i przemieszczania chorych. Powyższe wskazuje jednoznacznie, iż są to warunki ekstremalne, powodujące trwałe, negatywne skutki zdrowotne.

W pracy pielęgniarek szczególne miejsce zajmują wymagania emocjonalne tzn. konieczność radzenia sobie z sytuacjami stresowymi, jakie powoduje codzienny kontakt z chorobą, cierpieniem, trudnymi problemami życiowymi a także ze śmiercią pacjenta.

Wykonywanie zawodu pielęgniarki i położnej wiąże się koniecznością pracy w porze nocnej. Z kart historii wiemy, że ze względów humanitarnych w pewnych okresach zakazywano pracy kobiet w nocy, jednakże wyjątek stanowiły właśnie pielęgniarki, które
z tego obowiązku nigdy nie były zwolnione.

Praca w porze nocnej zaburza rytm „zegara biologicznego” z harmonogramem pracy, gdzie organizm nastawiony jest na wypoczynek/sen. Praca ta, jest mniej efektywna i powoduje większe zmęczenie.

Z raportu badań europejskiego projektu NEXT wynika, iż pracę w porze nocnej
u pielęgniarek należy traktować jako „czynnik sprzyjający, przyśpieszający lub nasilający występowanie wielu schorzeń i stanów patologicznych”, gdzie 70% pracowników zmianowych nie jest w stanie dotrwać do ustawowej emerytury z powodów różnych dolegliwości będących następstwem pracy zmianowej. Ostatnio stwierdzono również, że praca zmianowa i nocna przyczynia się w dużym procencie (20-60%) do powstawania chorób nowotworowych.

Byłabym zobowiązana Pani Minister za możliwość zorganizowania spotkania
z przedstawicielami Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, w dogodnym dla Pani Minister terminie, w celu omówienia powyższego problemu.

Z wyrazami szacunku

Prezes

Elżbieta Buczkowska

Zobacz także:

Komentarz redakcji Portalu Pielęgniarek i Położnych Uprawnienia do niższego wieku emerytalnego – stan prawny obecny i zakres proponowanych zmian od 2008 roku.