Reforma Ochrony Zdrowia z 1999 r. wyodrębniała na rynku usług medycznych, jako świadczeniodawców, m.in. lekarza rodzinnego, który był zobowiązany do prowadzenia gabinetu zabiegowego i zatrudniania pielęgniarki praktyki oraz pielęgniarkę środowiskowo – rodzinną. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20.10.2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej zniosło dotychczasowy czytelny podział zadań pielęgniarki, zastępując ogólnym sformułowaniem „pielęgniarka poz” Do tego czasu obowiązywał czytelny podział obowiązków pielęgniarki środowiskowej, prowadzącej indywidualną praktykę i pielęgniarki praktyki, zatrudnionej przez lekarza poz. Również umowy zawierane przez NFZ z lekarzami poz i pielęgniarkami środowiskowymi nie budziły wątpliwości dotyczących kompetencji i obowiązków różnych świadczeniodawców.
Na dzień dzisiejszy w pracy pielęgniarek rodzinnych pojawia się wiele sytuacji problematycznych, wynikających z niejednoznacznej interpretacji przepisów. Sytuacje konfliktowe, związane ze zmianą przepisów, mają na przykład miejsce w Koninie. Zarządzenie Nr 69/2007/DSOZ Prezesa NFZ z dnia 25 września 2007 r. nie zawiera, według opinii Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Koninie, czytelnych zapisów w kwestii:
▪ posiadania przez pielęgniarki rodzinne gabinetów zabiegowych
▪ pobierania materiałów do badań laboratoryjnych oraz
▪ kto powinien realizować zlecenia lekarzy specjalistów i lekarzy rodzinnych dla pacjentów,
którzy są w stanie samodzielnie przybyć do gabinetu.
Zgodnie z Zarządzeniem w sprawie zasad pobierania przez pielęgniarkę poz materiałów do badań diagnostycznych, pielęgniarka poz realizuje świadczenie na zlecenie i przy współpracy z lekarzem poz, przy czym to na tym lekarzu – zleceniodawcy, zgodnie z warunkami zawartej umowy, spoczywa obowiązek zapewnienia warunków transportu pobranych przez pielęgniarkę poz materiałów do badań. Przy realizacji powyższych czynności świadczeniodawcy zobowiązani są do przestrzegania zasady wykonywania badań laboratoryjnych, w tym pobierania i transportu materiałów do badań.
Według Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Koninie, lekarze wydając pacjentom skierowanie na w/w badania kierują do gabinetu pielęgniarki lub zlecają pobranie w domu, bez zapewnienia warunków i środków transportu, wynikających z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2006 r. w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych. Jedyną rzeczą, którą zapewniają lekarze, to pojemniki na badania.
Funkcjonowanie gabinetu zabiegowego, w tym punktu szczepień, ma obowiązek zapewnić świadczeniodawca będący realizatorem umowy o udzielanie świadczeń w zakresie świadczenia lekarza poz. Gabinetu pielęgniarki poz nie należy utożsamiać z gabinetem zabiegowym lekarza poz. Wykorzystywanie pomieszczeń gabinetu zabiegowego lekarza poz dla celów udzielania świadczeń przez pielęgniarkę poz możliwe jest wyłącznie u świadczeniodawcy zawierającego umowę na realizację świadczeń w obydwu zakresach.
Tymczasem w Koninie, gdy lekarze specjaliści wydają pacjentom zlecenia na zabiegi w gabinetach zabiegowych, lekarze rodzinni posiadający w/w gabinety odsyłają pacjentów do pielęgniarek rodzinnych, które takich gabinetów nie mają. To przecież lekarze rodzinni kierują pacjentów do lekarzy specjalistów i są jednocześnie kontynuatorami w leczeniu tychże pacjentów. Według pielęgniarek rodzinnych lekarze poz i specjaliści próbują wymóc na pielęgniarkach rodzinnych posiadanie gabinetu zabiegowego.
Współpraca lekarzy i pielęgniarek, prowadzących własne praktyki, wzbudza wiele emocji, których świadkami są niejednokrotnie pacjenci.
W związku z niejednoznaczną interpretacją przepisów, po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20.10.2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej, które zniosło dotychczasowy czytelny podział zadań pielęgniarki środowiskowej, zastępując je ogólnym sformułowaniem „pielęgniarka poz” oraz Zarządzenia Nr 69/2007/DSOZ Prezesa NFZ z dnia 25 września 2007 r. zwracam się do Pani Minister z pytaniami w następujących kwestiach:
-
Czy pielęgniarka poz, realizująca świadczenia w zakresie pielęgniarstwa rodzinnego, jest zobowiązana do wykonywania zabiegów zlecanych przez lekarzy specjalistów?
-
Czy pielęgniarka rodzinna, wykonująca usługi w domu pacjenta, ma obowiązek posiadania gabinetu zabiegowego?
-
Gdy materiał biologiczny pobrany jest przez pielęgniarkę/położną w domu pacjenta, na kim spoczywa obowiązek zapewnienia warunków i kosztów transportu pobranych materiałów?
Z wyrazami szacunku
Poseł Arkady Fidler