Wirus mononukleozy atakuje głównie dzieci i młodzież, jednak równie dobrze mogą zachorować na nią osoby dorosłe. Objawy mononukleozy mogą przypominać grypę, jednak obie choroby są wywoływane przez zupełnie inne wirusy. Ich leczenie nie powinno być jednakowe, choć mononukleoza wymaga stosowania przede wszystkim leków przeciwwirusowych i wpływających na objawy choroby. Co powinno się wiedzieć o leczeniu mononukleozy?

1. Co to jest mononukleoza zakaźna?
2. Objawy mononukleozy u dzieci i dorosłych
3. Jak przebiega leczenie mononukleozy zakaźnej?
4. Wirus mononukleozy — profilaktyka zakażeń

Po zauważeniu pierwszych objawów mononukleozy nie zawsze można postawić trafną diagnozę. Lekarze podejrzewają ją głównie w przypadku nastolatków, gdyż jest to tak zwana choroba pocałunków. Wirus EBV przenosi się w ślinie, a nastolatkowie często dzielą się piciem lub jedzeniem bez zachowania należytej higieny. Nie ma jednak reguły, która mówiłaby, że w innym wieku nie można zachorować na mononukleozę. Jak przebiega choroba? W jaki sposób należy ją leczyć? Dowiedz się więcej na ten temat.

Co to jest mononukleoza zakaźna?

Na mononukleozę zakaźną chorują pacjenci zakażeni wirusem Epsteina-Barr, w skrócie EBV. Jest to wirus należący do grupy wirusów opryszczki. Pierwsze objawy mononukleozy pojawiają się na skutek kontaktu ze śliną chorego, dlatego mononukleoza jest nazywana chorobą pocałunków, podczas których dochodzi do wymiany śliny pomiędzy dwiema osobami. Zakażenie bezobjawowe również wiąże się z transmisją choroby, dlatego dzieci i nastolatkowie zawsze powinny pamiętać o unikaniu dzielenia się piciem, jedzeniem i przedmiotami wkładanymi do ust (np. gwizdek).

Infekcja wirusowa rozwija się powoli. Okres inkubacji wynosi od 30 do 50 dni. Przejście choroby daje pełną odporność, jednak wiąże się z obecnością wirusa w organizmie do końca życia. EBV pozostaje w organizmie w postaci utajonej i nie daje żadnych objawów. Po przebyciu mononukleozy mogą wystąpić powikłania, dlatego choroby nie wolno bagatelizować.

Objawy mononukleozy u dzieci i dorosłych

Przebieg mononukleozy jest specyficzny i może wprowadzać w błąd ze względu na długi okres inkubacji. Wirus namnaża się powoli w śliniankach. Początkowo pojawia się powiększenie węzłów chłonnych, katar, kaszel, ból mięśni i pleców. Niekiedy występuje również lekkie zapalenie migdałków, które ze względu na możliwą gorączkę bywa mylone z anginą. U dzieci często dochodzi do powiększenia śledziony i wątroby, które wskazują na przebieg choroby i ułatwiają postawienie diagnozy.

Jeśli u dzieci mononukleoza zakaźna powoduje zapalenie gardła i zajmuje migdałki, zauważalne są na nich plamy białego lub żółtego nalotu. Dodatkowo chory ma trudności z mówieniem i połykaniem. Gorączka może sięgać 40 stopni i nie reagować na leki przeciwgorączkowe. Węzły chłonne pod żuchwą i pachami oraz na szyi są bolesne i przesuwalne. U niewielkiej liczby chorych występuje wysypka. Pojawia się na tułowiu, dlatego lekarze mogą błędnie zdiagnozować ją jako różyczkę lub odrę. Ryzyko wystąpienia wysypki podnosi przyjmowanie antybiotyków na bazie penicyliny z powodu błędnej diagnozy.

Jak przebiega leczenie mononukleozy zakaźnej?

Jak leczyć mononukleozę? Wirus Epsteina Barr jest niepodatny na działanie antybiotyków, dlatego leczenie opiera się na preparatach przeciwwirusowych i objawowych. Większość infekcji wirusem EBV ma łagodny przebieg i choroba przechodzi samoistnie. Leki przyjmuje się głównie w celu obniżania gorączki i łagodzenia bólu mięśni. Jeśli choroba przyczyni się do nadkażenia bakteryjnego, u pacjenta może wystąpić: poważne upośledzenie drożności dróg oddechowych, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie mózgu. W przypadku takich powikłań konieczne jest podawanie antybiotyków. Dodatkowo lekarz może zalecić hospitalizację. Czas trwania cięższych postaci mononukleozy wynosi od 4 do 6 tygodni. Podczas choroby pacjent powinien dbać o odpowiednie nawodnienia organizmu, przyjmować witaminy i stosować lekkostrawną dietę.

Leczenie mononukleozy dotyczy głównie łagodzenia objawów, dlatego po zachorowaniu warto zadbać o zapas leków na gorączkę, bóle mięśni i stawów, kaszel i katar. Można je stosować aż do ustąpienia objawów, by maksymalnie złagodzić ich uciążliwość i odciążyć organizm. Silny ból gardła pomagają leczyć płukanki z szałwii oraz pastylki do ssania o działaniu przeciwzapalnym. Zamiast pastylek można sięgnąć również po spray, który działa znieczulająco i ułatwia przełykanie jedzenia i napojów.

Wirus mononukleozy — profilaktyka zakażeń

W celu obniżenia ryzyka wniknięcia wirusa EBV do organizmu powinno się unikać jedzenia z jednej łyżeczki i picia z tej samej szklanki lub butelki. Niewskazane jest również używanie jednego gwizdka, słomki do napojów, czy też szczoteczki do zębów. Zachowanie zasad higieny obniża ryzyko zakażenia, jednak go nie eliminuje. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby z obniżoną odpornością i narażone na występowanie ciężkich postaci wielu chorób. Mononukleoza może być niebezpieczna również dla najmłodszych dzieci poniżej 1. roku życia.