Na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć typowo kiedy interpretuje się polskie przepisy prawne: tak, ale . . .
Ale do rzeczy …. Ustawa podwyżkowa z 2006 roku w obowiązującym brzmieniu obliguje zarzadzających zakładami opieki zdrowotnej do przekazywania na podwyżki płac co najmniej 40% wzostu zobowiązania NFZ wobec SP ZOZ. Należy podkreślić, że związek zawodowy pielęgniarek postulował, aby 85% środków finansowych wynikających z tego 40% wzrostu było przeznaczana na wzrost wynagrodzeń "pracowników medycznych". Ten zapis w sejmie nie uzyskał większości.
Z cytowanego poniżej art.59a zapisu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie wynika czy pracodawca ma obowiązek podwyższyć wynagrodzenie danemu pracownikowi, czy jakieś grupie zawodowej, czy ma to być wzrost uposażenia zasadniczego. Warto zwrócić uwagę, że nie pada pojęcie "pracownik" lecz "osób zatrudnionych".
Art. 59a. 1. W przypadku wzrostu kwoty zobowiązania Narodowego Funduszu Zdrowia, o której mowa w art. 136 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, wobec samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, w stosunku do kwoty wynikającej z poprzedniej umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej dotyczącej tego samego rodzaju lub zakresu świadczeń opieki zdrowotnej, kierownik samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej jest obowiązany do przeznaczenia nie mniej niż 40% kwoty, o którą wzrosło zobowiązanie, na wzrost wynagrodzeń osób zatrudnionych w tym zakładzie.
2. Wykonywanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1, następuje w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. W przypadku gdy w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej działa więcej niż jedna organizacja związkowa, organizacje wspólnie uzgadniają wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1.
3. Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, wykonuje obowiązek, o którym mowa w ust. 1, w uzgodnieniu z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
Kto kontroluje prawidłowość realizacji ustawy podwyżkowej w 2009 roku? Kwestia kontroli realizacji ustawy podwyżkowej w konkretnych zakładach pracy stała się przedmiotem wystąpienia redakcji Gazety i Portalu do MZ, NFZ oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Szczegóły zobacz tutaj.
UWAGA!
Do sejmu w dniu 25 czerwca 2009 roku wpłynął rządowy projekt nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Likwiduje on obowiązek przekazywania przez pracodawców na podwżki wynagrodzeń co najmniej 40% wzostu zobowiązania NFZ wobec SP ZOZ.
Zapis w projekcie ustawy jest krótki:
6) uchyla się art. 59a i 59b
W uzasadnieniu do rządowej ustawy czytamy:
"Projekt zakłada też uchylenie przepisów dotyczących zobowiązań kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej do przeznaczenia nie mniej niż 40 % kwoty, o którą wzrosło zobowiązanie Narodowego Funduszu Zdrowia, na wzrost wynagrodzeń osób zatrudnionych w zakładzie jako ograniczających swobodę zarządzania zakładem. Na potrzeby ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń (Dz. U. Nr 149, poz. 1076, z późn. zm.) wśród samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej zostało przeprowadzone badanie ankietowe, w którym podmioty te wskazały dochody uzyskane w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia zrealizowanych w 2005 r. oraz wysokość kosztów poniesionych przez te zakłady na wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę wraz ze składnikami na ubezpieczenie społeczne i innymi obowiązkowymi kosztami ponoszonymi w związku z wypłatą wynagrodzeń na podstawie odrębnych przepisów oraz na wynagrodzenia osób wykonujących zawody medyczne na ich rzecz na podstawie umów cywilnoprawnych. Dane dotyczące wysokości wynagrodzeń były ujęte w podziale na poszczególne rodzaje świadczeń kontraktowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Na podstawie analizy zebranych danych, które zostały zweryfikowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, obliczono udział kosztów pracy w poszczególnych rodzajach świadczeń opieki zdrowotnej i przyjęto założenie, że wskaźniki te są reprezentatywne dla innych świadczeniodawców mających zawarte z Funduszem umowy w poszczególnych rodzajach świadczeń. Wskaźniki udziału kosztów pracy w poszczególnych rodzajach świadczeń opieki zdrowotnej w umowach wykonanych w 2005 r., stanowiące załącznik do ustawy o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń, zostały ukształtowane na poziomie od 0,4 do 0,72, a dla lecznictwa szpitalnego 0,65.
W związku z powyższym udział kosztów pracy w poszczególnych rodzajach świadczeń opieki zdrowotnej został określony na poziomie co najmniej odpowiadającym temu, który został wskazany w art. 59a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej (np. lecznictwo uzdrowiskowe – 0,40, podstawowa opieka zdrowotna – 0,41), ale zwykle kształtuje się na poziomie zdecydowanie wyższym (np. opieka długoterminowa – 0,72, opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień – 0,69). Ponadto z informacji przekazywanych przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej wynika, że na skutek decyzji płacowych podejmowanych w związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2008 r. nowych przepisów regulujących czas pracy pracowników ochrony zdrowia – poziom wzrostu wynagrodzeń w chwili obecnej znacznie przekracza wzrost, o którym mowa w art. 59a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, ale również wskaźniki stanowiące załącznik do ustawy o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń. W związku z powyższym wydaje się, że proponowane uchylenie art. 59a i 59b ustawy o zakładach opieki zdrowotnej nie będzie miało istotnego wpływu na dynamikę wynagrodzeń w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, gdyż faktyczny odsetek kwot kontraktów przekazywany na wynagrodzenia jest wyższy niż ustalony w tym przepisie i sięga ok. 70 %. W związku z uchyleniem art. 59a i 59b konieczne było także uchylenie art. 67b i działu Va, które regulowały kwestie kontroli wykonywania obowiązku określonego w art. 59a i odpowiedzialności karnej za nieprzestrzeganie tego obowiązku".
Informacje w przedmiotym zagadnieniu będziemy na bieżąco przekazywać na Portalu.
Mariusz Mielcarek
