Niepłodność to współcześnie coraz częstszy problem – dotyczy nawet co piątej pary w wieku rozrodczym. Przyczyn jest wiele i mogą one dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W przypadku kobiet najczęstszymi przyczynami niepłodności są zaburzenia hormonalne oraz choroby lub wady anatomiczne narządów rodnych. Co warto wiedzieć o kobiecej niepłodności w tym kontekście i jakimi metodami można ją leczyć?
Czym jest i skąd wynika kobieca niepłodność?
Zgodnie z definicją WHO, niepłodność to stan, w którym po 12 miesiącach regularnego współżycia bez zabezpieczenia para nie uzyskuje w ciąży. Dlatego też po roku nieudanych starań warto rozważyć konsultację lekarską. Jeśli kobieta ma więcej niż 35 lat lub w przeszłości pojawiły się choroby wpływające na płodność (u obojga partnerów), zaleca się to zrobić już po upływie 6 miesięcy. Niepłodność – w przeciwieństwie do bezpłodności – jest stanem odwracalnym i można ją skutecznie leczyć.
Jak wspomnieliśmy, przyczyn niepłodności może być wiele i mogą dotyczyć one obojga partnerów. W przypadku kobiet często są to:
- zaburzenia hormonalne – które zaburzają cykl menstruacyjny i jego istotny etap, jakim jest owulacja,
- choroby narządów rodnych (m.in. endometrioza, PCOS, wrogi śluz szyjkowy),
- wady anatomiczne (macicy, jajowodów, pochwy),
- współwystępowanie innych problemów zdrowotnych (m.in. otyłość, cukrzyca i zaburzenia metaboliczne),
stres i czynniki psychiczne.
Mięśniaki, polipy, torbiele i zrosty
Niepłodność mogą powodować różnego rodzaju zmiany w obrębie narządów rodnych, to między innymi:
- Torbiele – w zależności od umiejscowienia i charakteru mogą powodować obniżenie płodności, na przykład przez zaburzenia hormonalne.
Polipy – mogą występować w obrębie jamy i szyjki macicy. Niekiedy utrudniają zagnieżdżenia się zarodka.
Zrosty – mogą pojawić się w jajowodach po przebytej infekcji lub po interwencji chirurgicznej i powodować niedrożność tych narządów.
Łagodne zmiany to także mięśniaki – mimo że w większości przypadków nie mają wpływu na płodność, zdarza się, że mogą powodować poronienia. Więcej o mięśniakach macicy i ich wpływie na płodność przeczytasz na stronie kliniki leczenia niepłodności Gameta: https://gameta.pl/blog/miesniaki-macicy-co-to-jest-przyczyny-objawy-leczenie/.
Zespół policystycznych jajników
PCOS to zaburzenie o podłożu endokrynnym, które wpływa negatywnie na proces owulacji. U zdrowych pacjentek w ramach każdego cyklu w jajniku powstaje jeden pęcherzyk, w którym dojrzewa komórka jajowa. W przebiegu PCOS proces ten zostaje zaburzony, czego skutkiem są bardzo rzadkie miesiączki lub ich brak. W obrazie USG widoczne są również policystyczne (wielotorbielowate) jajniki – z wieloma pęcherzykami zapasowymi (antralnymi).
Kobiety z zespołem policystycznych jajników często cierpią także na kłopoty metaboliczne (m.in. insulinooporność), trądzik i hirsutyzm (owłosienie typu męskiego).
Endometrioza
Przyczyną niepłodności może być także endometrioza – choroba, w której przebiegu komórki endometrium (błony śluzowej macicy) występują poza samą jamą tego narządu. Komórki te w trakcie cyklu podlegają procesowi rozpulchniania i złuszczania. Powstająca w ten sposób krew nie może wydostać się poza organizm, czego efektem są stany zapalne, zrosty i torbiele endometrialne (czekoladowe). Endometriozie często towarzyszą dolegliwości bólowe, nasilające się podczas menstruacji.
Inne choroby i problemy endokrynologiczne
Wśród możliwych przyczyn niepłodności możemy wymienić także:
- wady anatomiczne narządów, np. występowanie przegrody w macicy, dwurożność,
- niedrożność jajowodów (mogą być to wady wrodzone lub nabyte, np. w wyniku infekcji i powstających później zrostów),
- wrogi śluz szyjkowy – który uniemożliwia transport nasienia w głąb dróg rodnych kobiety.
Opisane wyżej choroby w wielu przypadkach nie przekreślają szansy na ciążę. Aby je zdiagnozować, a następnie leczyć, warto udać się do kliniki leczenia niepłodności Gameta i skorzystać z profesjonalnej pomocy.
