Interpelacja w sprawie: utworzenia w Polsce nowej profesji asystenta lekarza w ramach organizacji zawodów medycznych
(data wpływu do sejmu w dniu 8 lutego 2017 roku)
Z powszechnie dostępnych źródeł wiadomo, że obecnie w Polsce jest pogłębiający się deficyt wykwalifikowanych przedstawicieli zawodów medycznych co powoduje że konieczne jest podjęcie szeregu skutecznych działań dla dobra obecnych i przyszłych pacjentów.
Z problemem zbyt małej ilości lekarzy zmierzono się już wcześniej w innych państwach.
Jednym z wprowadzanych, skutecznych rozwiązań jest powstanie zawodu asystenta lekarza (physician assistant (PA)) w USA w 1965 r. a następnie ze względu na skuteczność tego nowego rozwiązania, zostało zaadaptowane m.in. w: Holandii (2001), Niemczech (2005), Argentynie (2007), Brazylii (2007), Wielkiej Brytanii (2010; physician associate), Kanadzie, Szwajcarii, Izraelu, Australii, Holandii, Arabii Saudyjskiej.
Przykładowo na stronie internetowej Departamentu Zdrowia Rządu Australii przedstawiono publikację dotyczącą fenomenu rozwoju zawodu asystenta lekarza na świecie z konkluzjami zalecającymi dalszy rozwój tego zawodu (http://www.health.gov.au/internet/nhhrc/publishing.nsf/Content/037-ahwi/$FILE/037%20Australian%20Health%20Workforce%20Institute%20Appendix%201.pdf).
Powszechne korzyści dla państw i społeczeństw w których wprowadzono ten zawód wynikają z raportu przygotowanego dla OECD przez T. Ono, G. Lafortune, M. Schoenstein (2013), “Health Workforce Planning in OECD Countries: A Review of 26 Projection Models from 18 Countries”, OECD Health Working Papers, No. 62, OECD Publishing. (http://dx.doi.org/10.1787/5k44t787zcwb-en; http://www.oecd-ilibrary.org/social-issues-migration-health/health-workforce-planning-in-oecd-countries_5k44t787zcwb-en).
Twórcą pierwszego programu szkoleniowego dla nowego zawodu był jeden z liderów światowej kardiochirurgii: dr John W. Kirklin (University of Alabama at Birmingham).
W roku 2011 w USA było już 79 000 asystentów lekarzy, którzy w ramach swoich ściśle określonych uprawnień (pod nadzorem i odpowiedzialnością lekarza) mogą m.in. badać pacjenta, prowadzić diagnostykę i terapię, dbać o dokumentację medyczną, brać udział w zabiegach chirurgicznych w zakresie pierwszej lub drugiej asysty.
W USA szkolenie na asystenta lekarza trwa 26,5 miesięcy obejmując szkolenie w części przedklinicznej tj. m.in. w zakresie fizjologii, biochemii, mikrobiologii, patologii, anatomii człowieka, farmakologii klinicznej, diagnostyki laboratoryjnej, wstępu do specjalności lekarskich – nauki wywiadu lekarskiego etyki (podczas pierwszego roku szkolenia) a następnie szkolenia w części klinicznej ze staże szkoleniowymi odbywanymi w specjalnościach klinicznych i zabiegowych, zgodnie z wytycznymi ARC-PA zawierającymi m.in. elementy medycyny rodzinnej, internę, chirurgię, pediatrię. Po przepracowaniu około 2 000 godzin w warunkach szpitalnych i poradniach lekarskich szkolenie zakończone jest państwowym egzaminem kwalifikacyjnym „PA-CVT”. Od asystenta lekarza wymaga się ustawicznego szkolenia.
Z wyrazami szacunku
Prof. Marian Zembala
Jutro w sobotę o godz. 18.00 druga część interpelacji (wykaz oddziałów na któych mogliby znaleźć zatrudnienie asystenci lekarza, proponowane obowiązki asytstenta lekarza), w niedzielę o godz. 18.00 kolejna (pytania do obecnego ministra zdrowia)…
Wybrał Mariusz Mielcarek