Proces uzyskiwania uprawnień i certyfikacji przez pielęgniarki ma mieć dwie ścieżki ich uzyskiwania.
Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie zaprasza wszystkich zainteresowanych, czyli przedstawicieli całego środowiska pielęgniarskiego, w tym organizacji pielęgniarskich oraz pielęgniarskich towarzystw naukowych, przedstawicieli ośrodków akademickich, ale także przedstawicieli organizacji i towarzystw lekarskich do wspólnej pracy na rzecz poprawy dostępności i jakości usług zdrowotnych. Możemy oddolnie zmieniać polski system opieki zdrowotnej poprzez nowe podejście do podziału ról zawodowych i organizacji procesu realizacji świadczeń zdrowotnych. W każdej z dziedzin naszego życia należy szanować tradycje, ale budowanie nowej rzeczywistości w opiece zdrowotnej, powinno opierać się nie na tym co było, lecz na patrzeniu w przyszłość, analizie dowodów naukowych oraz wykorzystywaniu doświadczeń z praktyki.
Pierwszy fragment dokumentu autorstwa Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w przedmiotowym zagadnieniu opublikowaliśmy w artykule pt. Pielęgniarki mają zostać przydzielone do jednego z trzech „poziomów wykonywania praktyki”.
Poniżej publikujemy drugi fragment przedmiotowego dokumentu, dotyczący nadawania i rejestracji uprawnień APN.
System nadawania uprawnień i rejestracji Pielęgniarki Zaawansowanej Praktyki (APN)
Proces uzyskiwania uprawnień i certyfikacji APN można zaprogramować jako dwie opcjonalne ścieżki uzyskiwania uprawnień APN w poszczególnych dziedzinach/specjalnościach:
• jedna dedykowana pielęgniarkom, które posiadają de facto wszystkie wymogi niezbędne do uzyskania nowego tytułu zawodowego (tzw. krótka ścieżka)
• druga ścieżka dedykowana dla młodych pielęgniarek, które będą od początku planować swój rozwój zawodowy z ukierunkowaniem na zdobycie tytułu APN
Proponowanym rozwiązaniem organizacyjnym, które pozwalałoby na potwierdzenie kwalifikacji APN mógłby być system oceny kompetencji przez komisję złożoną z ekspertów pielęgniarstwa i wybranych dziedzin medycyny na poziomie centralnym, działających jako Państwowa Komisja Egzaminacyjna ds. APN powoływana przez Dyrektora Centrum Egzaminów Medycznych.
1. Klucze kryteria uzyskiwania uprawnień APN (według Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN), oraz Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Pielęgniarskich (EFN):
1) Wykształcenie magisterskie
2) Specjalizacja pielęgniarska
3) Dodatkowe kwalifikacje formalne – dla poszczególnych dziedzin APN będą to inne dodatkowe kwalifikacje
4) Doświadczenie zawodowe, w tym doświadczenie w samodzielnym udzielaniu świadczeń zdrowotnych (rekomendacja Zespołu 7 lat)
5) Okres przejściowy pracy pod nadzorem jako APN (szczegółowe rozwiązania zróżnicowane w poszczególnych krajach)
2. System uzyskiwania uprawnień:
1) Zgodnie z rekomendacjami i praktyką w krajach o rozwiniętym modelu APN, uzyskiwanie uprawnień powinno być regulowane krajowymi przepisami prawnymi oraz powierzone odpowiednim instytucją/organizacją. W większości krajów uprawniania są czasowe np. Kilku letnie i wymagają odnawiania.
2) W celu oceny kwalifikacji i spełniania wymogów przez kandydatów do uzyskania certyfikaty/uprawnień APN powoływane są dedykowane Komisje, najczęściej o charakterze międzyinstytucjonalnym (organizacje pielęgniarskie, uczelnie, przedstawiciele administracji rządowej, przedstawiciele organizacji lekarskich).
3) Organizacje zaangażowane w proces nadawania uprawnień wypracowują szczegółowe standardy dotyczące wymogów kwalifikacyjnych wraz z odpowiednimi programami oraz wymogami postępowań egzaminacyjnych.
4)Zależnie od przyjętych rozwiązań systemowych finansowanie procesu uzyskiwania kwalifikacji pielęgniarki APN oraz samych postępowań egzaminacyjnych może być odpłatne lub realizowane w ramach budżetów publicznych np. moduły szkoleniowe na uniwersytetach w ramach dedykowanych projektów rządowych.
VI. Dziedziny proponowane do wdrożenia APN w pierwszym etapie rozwoju modelu w Polsce:
• Podstawowa Opieka Zdrowotna
• Pielęgniarka APN Opieki Długoterminowej
• Pielęgniarka APN Chirurgiczna
• Pielęgniarka APN Diabetologiczna
• Pielęgniarka APN Anestezjologiczna
• Pielęgniarka APN Kardiologiczna
• Pielęgniarka APN Neurologiczna
• Pielęgniarka APN Opieki Paliatywnej
• Pielęgniarka APN Leczenia Ran
• Pielęgniarka APN Geriatryczna
Przyjęcie docelowego nazewnictwa dla poszczególnych dziedzin/specjalności pozostaje do dalszych prac i rozstrzygnięć środowiskowych.
Uwaga – tekst zacytowany w oryginalnej treści – wersja na dzień 23 stycznia 2024 roku.
Powyższy tekst stanowi fragment dokumentu zamieszczonego na stronie Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w dniu 21 grudnia 2023 roku – opis założeń Projektu Rozwoju APN.
