Kręgarz to specjalista, który w ostatnich latach cieszy się coraz większą popularnością wśród pacjentów. Powodem jest rosnąca liczba osób borykających się ze schorzeniami kręgosłupa. Aby uniknąć terapii farmakologicznej niosącej często poważne skutki uboczne lub zabiegów operacyjnych, pacjenci sięgają po mniej inwazyjne i bezpieczniejsze rozwiązania, przynoszące w większości przypadków oczekiwane rezultaty. Przed udaniem się do kręgarza warto jednak zapoznać się z kilkoma podstawowymi informacjami. O czym szczególnie warto wiedzieć?

Kręgarz – specjalista od nieinwazyjnego leczenia narządu ruchu

Wiele osób zastanawia się, czym trudni się kręgarz. Odpowiedź na to pytanie jest prosta: to specjalista zajmujący się leczeniem narządu ruchu, dokładniej struktur kostno-mięśniowo-nerwowych. W swojej pracy wykorzystuje przede wszystkim techniki manualne oraz balans własnego ciała ^[1]. Zwykle zakres działania kręgarza bazuje na terapii manualnej kręgosłupa, chociaż może też nieść pomoc w innych dolegliwościach układu szkieletowego. W kręgarstwie dąży się przede wszystkim do rozluźnienia torebek stawowych i zwiększenia szpary stawowej, co pozwala przywrócić odpowiednią ruchomość stawów. Zabiegi przeprowadzane przez specjalistów pomagają odciążyć struktury nerwowe poddawane uciskowi w wyniku przeciążeń lub zmian zwyrodnieniowych ^[2]. Dzięki temu w wielu przypadkach pacjenci odczuwają ulgę zaraz po wyjściu z gabinetu.

Kręgarz – na czym polega terapia?

Kręgarz w swojej pracy bazuje na dwóch podstawowych metodach. Pierwszą z nich jest mobilizacja polegająca na wykonywaniu biernych ćwiczeń stawem w zakresie jego fizjologicznej ruchomości. Jest to początkowy etap terapii mający na celu rozgrzanie i rozciągnięcie stawu, dzięki czemu zostaje on przygotowany do właściwej terapii, czyli manipulacji. W tym przypadku kręgarz stosuje przede wszystkim pchnięcia oraz szybkie i precyzyjne ruchy pozwalające na odbarczenie uciskanych struktur nerwowych ^[1]. Specjalista, poprzez manipulację układem kostno-mięśniowym, dąży do przywrócenia mu naturalnego, fizjologicznego ułożenia. Często podczas zabiegu pacjent słyszy charakterystyczne trzaski.

Przy jakich dolegliwościach może pomóc kręgarz?

Kręgarz niesie pomoc w wielu dolegliwościach bólowych kręgosłupa mających zróżnicowaną przyczynę. Po pomoc do specjalisty udają się zwykle osoby cierpiące z powodu rwy kulszowej. W tym przypadku terapia ma na celu odbarczenie korzeni nerwowych uciskanych przez przesunięty krążek międzykręgowy ^[3]. Zabiegi wykonywane przez kręgarza niosą ponadto ulgę w przypadku bólu kręgosłupa powodowanego zwyrodnieniami. Sprawdzają się w przypadku dyskopatii. Pozwalają nie tylko wyeliminować dyskomfort bólowy, ale także pozbyć się uciążliwych dolegliwości w postaci drętwienia kończyn górnych czy dolnych. Kręgarz niesie też pomoc w przypadku silnych bólów i zawrotów głowy powodowanych uciskiem krążków międzykręgowych na nerwy czy tętnice doprowadzające krew do mózgu.

Kręgarz – jak przygotować się do wizyty?

Wizyta u kręgarza nie wymaga specjalnego przygotowania. Warto jedynie zabrać ze sobą wyniki wszystkich badań wykonanych w związku z dolegliwościami układu kostno-mięśniowego. Dla specjalisty szczególnie przydatne okażą się z pewnością płyty z zapisem rezonansu magnetycznego lub tomografu komputerowego. Kręgarz na początku przeprowadza wywiad z pacjentem dotyczący problemu zdrowotnego. Istotne są przede wszystkim okoliczności wystąpienia dolegliwości, ich objawy oraz towarzyszące im ograniczenia w codziennej aktywności. Specjalista przeprowadza też własne badanie palpacyjne w celu postawienia trafnej diagnozy. Może zdarzyć się, że zaleci wykonanie dodatkowych badań. Sama terapia odbywa się z kolei poprzez ułożenie pacjenta na kozetce i wykonywanie rozmaitych ruchów manipulacyjnych prowadzących do właściwego ułożenia struktur układu kostnego. Z tego względu na wizytę do kręgarza warto udać się w wygodnym stroju niekrępującym ruchów.

Kręgarz – zalecenia po zabiegu

Kręgarz zwykle zaleca także określone postępowanie po zabiegu. Z reguły są to serie ćwiczeń, które pacjent wykonuje w domu do czasu kolejnej wizyty. Może zdarzyć się również, że specjalista poprosi o ograniczenie wysiłku fizycznego czy przeciążeń związanych z pracą fizyczną. Podpowie także, w jaki sposób utrzymywać prawidłową postawę ciała, aby ograniczyć napięcie mięśniowe powodujące ból. Wszystko to ma na celu utrwalenie efektów terapeutycznych i zapobieganie nawrotom dolegliwości. Warto jednak pamiętać o tym, że wiele schorzeń, szczególnie przewlekłych, wymaga kilku sesji terapeutycznych odbywających się w regularnych odstępach czasu. W ten sposób można osiągnąć długotrwałe rezultaty prowadzące do poprawy komfortu życia pacjenta.

Kręgarz – czy bezpieczne jest korzystanie z zabiegów specjalisty?

Kręgarz od wielu lat budzi dużo kontrowersji. Wiele osób zastanawia się, czy skorzystanie z zabiegu jest bezpieczne. Odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna: tak, o ile wybierzemy odpowiedniego specjalistę. Kręgarstwo znane jest od wieków. Pierwszym medykiem, który zastosował terapię manualną był Hipokrates – ojciec medycyny, uważający, że przyczyną wielu dolegliwości jest przemieszczenie kręgów ^[4]. Aby mieć pewność, że terapia przyniesie efekt, należy udać się na wizytę do specjalisty posiadającego odpowiednie kwalifikacje. Dobry kręgarz to osoba mająca wykształcenie medyczne – zwykle jest to lekarz ortopeda lub fizjoterapeuta. Szeroka wiedza na temat struktur układu kostnego pozwala mu dopasować właściwą i, co najważniejsze, bezpieczną terapię. Bezwzględnie należy jednak unikać osób, których kompetencje nie są potwierdzone odpowiednim wykształceniem.

Statystyki pokazują, że aż 86% Polaków cierpi z powodu bólu pleców ^[5]. Powodem jest przede wszystkim siedzący tryb życia oraz zbyt mała ilość ruchu. Zdarza się, że przyczyna dolegliwości leży w zmianach zwyrodnieniowych powodowanych przeciążeniami struktur kostno-mięśniowych lub w nieprawidłowościach żywieniowych. W każdym z tych przypadków prowadzi do dyskomfortu i bólu znacząco obniżającego jakość życia. Wizyta u kręgarza może okazać się skuteczną i nieinwazyjną alternatywą dla terapii farmakologicznych lub zabiegu operacyjnego.

Bibliografia

1. Bergmann T., Peterson D. Chiropractic Technique, Amsterdam 2011.
2. Michael J., Gyer G., Davis R. Osteopathic and chiropractic techniques for manual therapists. Londyn, 2017.
3. Leach R. The chiropractic theories. Baltimore, 2004
4. Olson K. Terapia manualna kręgosłupa. Wrocław, 2016
5. Puls Medycyny, nr 14/2001

Autor artykułu

Artykuł został opracowany we współpracy z Paluch s.c. – prywatnym gabinetem lekarskim specjalizującym się w terapii schorzeń kręgosłupa.