Sejmowa Komisja Zdrowia dyskutuje o Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych

Posiedzenie sejmowej komisji zdrowia w dniu 3 listopada 2022 roku było poświęcone informacji na temat funkcjonowania szpitalnych oddziałów ratunkowych – sieć, finansowanie procedur, czas oczekiwania, obsada, współpraca z zespołami ratownictwa medycznego.

Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Ministerstwa Zdrowia Agnieszka Tuderek–Kaleta:

(…) Jeżeli chodzi o zasoby kadrowe, wymagania w zakresie minimalnych zasobów kadrowych szpitalnego oddziału ratunkowego zostały określone w §12 ust. 1. rozporządzenia w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego. W myśl tych zapisów zasoby kadrowe oddziału stanowią:

– ordynator oddziału,

• lekarz kierujący oddziałem będący lekarzem posiadającym tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny ratunkowej – ten przepis, tak jak wspomniałam, wejdzie w życie dopiero 1 lipca 2023 r., termin dostosowania w tym zakresie został przedłużony; – pielęgniarka oddziałowa będąca pielęgniarką systemu albo ratownik medyczny lub pielęgniarka systemu, posiadający wykształcenie wyższe i co najmniej 5-letni staż pracy w oddziale;
• lekarze w liczbie niezbędnej do zabezpieczenia prawidłowego funkcjonowania oddziału, w tym do spełnienia warunków dotyczących czasu oczekiwania na pierwszy kontakt z lekarzem w poszczególnych kategoriach pilności, przy czym co najmniej jeden lekarz przebywający na stale w oddziale, będący lekarzem systemu;
• pielęgniarki lub ratownicy medyczni w liczbie niezbędnej do zabezpieczenia prawidłowego funkcjonowania oddziału; rejestratorki medyczne oraz personel pomocniczy oddziału w liczbie niezbędnej do zabezpieczenia prawidłowego funkcjonowania oddziału, w tym do spełnienia warunków dotyczących czasu oczekiwania na pierwszy kontakt z lekarzem w poszczególnych kategoriach pilności.

Liczba pielęgniarek dostosowana do spełnienia warunków dotyczących czasu oczekiwania na pierwszy kontakt z lekarzem

Powyższe wskazuje, że liczbę personelu należy dostosować tak, aby zabezpieczyć prawidłowe funkcjonowanie oddziału. Rozporządzenie nie określa ściśle wymagań liczbowych w tym zakresie. Liczba personelu medycznego powinna być uzależniona w szczególności od liczby pacjentów przyjmowanych przez dany SOR.

Uszczegółowieniem tych przepisów jest wskazanie w „Dobrych praktykach postępowania w szpitalnych oddziałach ratunkowych i w izbach przyjęć”, że liczbę personelu szpitalnego oddziału ratunkowego należy uzależnić od liczby danej populacji i obciążenia pacjentami.

3-4 lekarzy oraz 10 pielęgniarek

Zgodnie z tymi rekomendacjami, SOR obejmujący populację 150–200 tys. mieszkańców powinien zapewnić minimum 3–4 lekarzy na zmianie oraz 10 pielęgniarek systemu lub ratowników medycznych na stałe przebywających w oddziale, jak również personel pomocniczy i minimum dwa stanowiska do triageˊu.

Oczywiście, mając na względzie powyższe wytyczne, ostateczna liczba personelu medycznego, która ma przebywać na SOR-ze, powinna zostać określona przez kierownika danego podmiotu leczniczego w uzgodnieniu z ordynatorem oddziału, tak aby zapewnić czas obsługi pacjentów w SOR wynikający z §6 ust. 9 rozporządzenia. Czyli mówimy tu o maksymalnych czasach oczekiwania pacjenta na pierwszy kontakt z lekarzem, w zależności od przydzielonej kategorii pilności, a więc od natychmiastowego przyjęcia w najwyższym priorytecie do maksymalnie 4 godzin w priorytecie najniższym.

70% pielęgniarek w SOR posiada tytuł specjalisty

Jeżeli chodzi o zasoby kadrowe w szpitalnych oddziałach ratunkowych, według danych z wojewódzkich planów działania systemu, na koniec grudnia 2021 r. liczba wszystkich lekarzy wynosiła 4882, w tym liczba lekarzy systemu to 3517. Jeżeli chodzi o pielęgniarki – 4803, w tym pielęgniarki systemu 3447. Liczba pracujących ratowników medycznych według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. to 5938. (…)

Dane ministerstwa zdrowia dotyczące liczby pielęgniarek i lekarzy systemu zaskakują

Poseł Marek Rutka (Lewica):

(…) Mam pytanie odnośnie do materiałów, które zostały nam udostępnione. To jest tabela druga „Personel zatrudniony w szpitalnych oddziałach ratunkowych stan na dzień 31 grudnia 2021 r.”. Jako posła Ziemi Pomorskiej bardzo interesuje mnie pozycja 11. To znaczy, województwo pomorskie jest jedyne, w którym jest tak wiele braków, jeśli chodzi o informacje. Liczba wszystkich lekarzy 0, liczba wszystkich pielęgniarek 0 albo brak, liczba pielęgniarek systemu 42, co w ogóle nie przystaje do wielkości województwa, liczby mieszkańców. Coś bardzo dziwnego. Jeśli województwo lubuskie ma 86 pielęgniarek systemu… Tak… Ja pytam, nie mam tego. W związku z tym chciałbym uzyskać informacje.

Posłanka – dyrektor szpitala – o lekarzach i obsłudze pielęgniarskiej

Poseł Elżbieta Gelert (KO):

(…) Myślę, że odnośnie do wymogów, które są, bo tutaj też państwo piszecie, że powinno być co najmniej 3–4 lekarzy i obsługa pielęgniarska 10 osób, na pewno jakieś założenia powinny być. Natomiast moje spostrzeżenie i prośba, żeby może nie uszczegóławiać tego aż tak mocno, ponieważ to uszczegóławianie coraz bardziej, coraz głębiej idące powoduje potem zawrót głowy, bo każdy broni potem swoich racji.

Oczywiście, że w systemie powinni być przede wszystkim lekarze medycyny ratunkowej, bo takie było założenie od samego początku, ale może takie uszczegóławiania, że na każde stanowisko to dwóch, trzech, a tu pięciu… To dobrze. Bardzo bym prosiła. To było to, to, to, no i myślę, że to chyba wszystko..

Więcej lekarzy niż pielęgniarek?

Poseł Andrzej Sośnierz (PS):

(…) Jestem trochę zaskoczony, że w SOR-ach pracuje więcej lekarzy niż pielęgniarek. Czy tak jest przewidziane w rozporządzeniu? Jest 4800 pielęgniarek i 4880 lekarzy. No, dane są, więc albo to wada tej statystyki…

No więc właśnie. Jeśli to jest nieprawda, to co warte są te materiały. W innych dziedzinach też, bo to mi się rzuciło w oczy, jest więcej lekarzy niż pielęgniarek. Ratownicy trochę ratują sytuację, bo jest ich drugie tyle, więc jakby ratownik plus pielęgniarka na jednego lekarza. Czy to jest przewidziana struktura zatrudnienia w SOR-ach, tak jak to państwo widzicie, bo albo to jest prawda, albo to jest fikcja? Dziękuję.

Przewodniczący poseł Tomasz Latos (PiS):

(…) Szanowni państwo, ja też odniosę się do tych materiałów, do tej dyskusji. Ostatnia rzecz, o której powiedział pan poseł Sośnierz, to… No właśnie, w SOR-ach w dużym stopniu powinni pracować ratownicy medyczni, więc to, co pan poseł na końcu zauważył, to wydaje mi się jest odpowiedzią na pytanie, dlaczego jest mniej pielęgniarek niż lekarzy, choć tych lekarzy rzeczywiście jest relatywnie bardzo dużo w stosunku do pielęgniarek i ratowników łącznie.

Zapewne dowiemy się za chwilę od pana ministra czy pana konsultanta więcej na ten temat. Natomiast było dużo mowy na temat organizacji ochrony zdrowia.

Sekretarz stanu w MZ Waldemar Kraska:

(…) Po pierwsze, odpowiem na wątpliwości pana posła Rutki, który rzeczywiście jest zaniepokojony tym, że nie ma lekarzy w województwie pomorskim. To niestety chochlik drukarski, ale już to naprawiam.

Jeżeli chodzi o wszystkich lekarzy w województwie pomorskim, to w szpitalnych oddziałach ratunkowych pracuje 369, z tego 233 to są lekarze systemu, 258 pielęgniarek, w tym 167 pielęgniarek systemu i 345 ratowników medycznych. Tak się czasem zdarza. (…)

źródło: sejm.gov.pl