O pielęgniarstwie i pielęgniarkach w radiowej audycji

Witam słuchaczy tej audycji, audycji „Jest sprawa” i dziś mamy dwa tematy w programie.

Pierwszy z nich powinien chyba zainteresować każdego ze słuchaczy, no bo niemal każdy prędzej czy później trafia pod opiekę lekarzy i pielęgniarek. I jacy oni są ci lekarze i te pielęgniarki, jak są traktowani, jak są wynagradzani?

To jest problem chyba bardzo istotny i o nim teraz porozmawiamy z gośćmi audycji. A temat wywołała manifestacja, która miała miejsce w ubiegłym tygodniu przed sejmem.

Z nami w studio pani doktor Grażyna Wójcik, Warszawski Uniwersytet Medyczny, tam gdzie m.in. pielęgniarki zdobywają swoje kwalifikacje zawodowe. Jest z nami także pan prof. Jacek Męcina, to jest Katedra Ustroju Pracy i Rynku Pracy na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski. I mamy jeszcze jednego gościa, znanego państwu – naszym słuchaczom, ponieważ często gościliśmy go w tej audycji, to jest pan Gilbert Kolbe, z którym jesteśmy połączeni telefonicznie, zawód – pielęgniarz.

My w tej audycji towarzyszymy medykom od wielu lat, kiedy oni się upominają o lepsze warunki ich trudnej pracy. No i właśnie, jak już mówiłam, pod sejmem w zeszłym tygodniu pojawiły się pielęgniarki w bardzo charakterystycznych czepkach na głowie, w których już nie chodzą na co dzień w pracy na ogół, zakładają je na publiczne protesty. W jakiej sprawie protestują pielęgniarki dziś?

Chodzi o podwyżki, o wysokość tych podwyżek?

Grażyna Wójcik: Pielęgniarki protestują, wraca ten temat niezgody czy braku porozumienia z rządem co kilka miesięcy z uwagi na brak konsensusu pomiędzy oczekiwaniami, pewnymi założeniami co do funkcjonowania zawodu, w tym również wynagrodzeniami. Oczywiście wynagrodzenia nie są jedynym elementem sporu, są jednym z nich. I tutaj ten ostatni przywołał kwestię struktury wzrostu, czyli które grupy, w jakim zakresie, jakie są relacje pielęgniarek z wykształceniem w poprzednim modelu kształcenia z obecnym, więc to są drobne elementy, ale tak najbardziej podstawą tego konfliktu jest brak jednomyślności co do rozwoju zawodu, jego miejsca w systemie, bo myślę, że to miejsce w systemie musi być zdefiniowane zupełnie inaczej.

Co to znaczy miejsce w systemie, bo myślę że może to być tajemnicze sformułowanie dla słuchaczy?

Grażyna Wójcik: W ostatnich 20-30 latach w Polsce zmieniło się wszystko, zmienił się ustrój, ekonomia, modele kształcenia, rynek pracy, w tym również taka sama rewolucja zaszła w pielęgniarstwie. Powstały nowe ustawy, nowe regulacje, kształcimy zupełnie inaczej pielęgniarki, w tym momencie kształcimy na ponad 110 uczelniach w Polsce, wiele z nich nie kończy na poziomie licencjatu, tylko kontynuuje do poziomu magisterskiego lub specjalizacji w jednej z dziedzin. I to wszystko nie spotyka się albo nie jest połączone ze zmianą zakresu roli, samodzielności zawodowej, czyli tego jaka jest jej relacja w kontekście do innych członków zespołu terapeutycznego itd. Pieniądze są pochodną tych zmian miejsca w systemie.

Szczególnie, że te pensje jednak się poprawiły ale nie są jeszcze doskonałe.

Grażyna Wójcik: Dzisiaj gdybym miała wymienić jedną rzecz, którą złożyłabym jako pobożne życzenie do Rządu, nie powiedziałabym „pieniądze”. Uważam, że pieniądze powinny być następstwem do nowej jakości pracy, a pielęgniarki niejednokrotnie nie mogą tego wkładu zrobić. Ja funkcjonuje na co dzień w opiece domowej dla pacjentów przewlekłych czy w podstawowych przychodniach rodzinnych i tutaj 30% pacjentów w przychodni rodzinnej może być samodzielnie obsłużonych, zabezpieczonych przez pielęgniarkę dobrze przygotowaną, ale to musi być powiązane ze zmianą reguły przekazywania pieniędzy. I nie chodzi o to, żeby ta pielęgniarka zarabiała 8-10 tys., tylko żeby mogła wykonywać zadania, które są ważne dla pacjenta i tutaj np. dotykamy tzw. konsultacji pielęgniarskiej, porady – Rząd nad tym pracuje od czterech lat. Budzi to nasze zdziwienie, po prostu taki brak zrozumienia.

Kompetencje pielęgniarek nie są wykorzystywane

Gilbert Kolbe: Jak najbardziej zgodzę się z panią doktor, że tutaj głównie zależy nam na tym aby nie tylko wynagrodzenia były ważne ale także przede wszystkim o to, by nasza praca wpływała pozytywnie na to jak pacjent będzie odbierał nasze świadczenia. Należy zwiększyć przede wszystkim dostępność POZ-ów, które są taką podstawą leczenia pacjentów, bo jest to wielokrotnie tańsze niż diagnostyka szpitalna przy chociażby chorobach przewlekłych. Pielęgniarki obecnie kształcone na poziomie magisterskim mają możliwość przedłużania recept i to są kompetencje, które de facto w systemie nie są wykorzystywane.

Natomiast wracając do samego protestu, myślę, że taką największą kością niezgody nawet nie są same wynagrodzenia, tylko gwarancje ministerialne tego jak mają być wydatkowane środki na wynagrodzenie. W obecnym wyglądzie ustawy wygląda to tak, że niestety nie ma żadnych gwarancji na to, że dyrektor, który otrzyma środki, które i tak nie ma napisane w jaki sposób otrzyma od NFZ-u, czy będzie mógł je przeznaczyć na wynagrodzenia, czy może będzie wolał przeznaczyć je na chociażby pokrycie strat wynikających z inflacji. Ponadto także Ministerstwo zabezpieczyło sobie taką furtkę dla dyrektorów, która pozwala na to aby nie zakwalifikować pielęgniarki i położnej, czy także dotyczy to innych zawodów medycznych, które kształcą się na poziomie magisterskim, aby kwalifikować ich poniżej ich kompetencji, ponieważ nie ma żadnych rozporządzeń mówiących o tym jakie wykształcenie jest wymagane na danym stanowisku, a w tym momencie tak jest opisana ustawa.

źródło: rdc.pl – 27 czerwca 2022 roku