Poseł pisze do ministra w sprawie opiekunów medycznych

Interpelacja do ministra edukacji i nauki, ministra zdrowia w sprawie propozycji zmian w systemie kształcenia opiekunów medycznych.

Szanowny Panie Ministrze,

zawód opiekuna medycznego został stworzony w 2007 roku z inicjatywy ówczesnego ministra zdrowia. Powstał jako odpowiedź na niewystarczającą infrastrukturę opiekuńczą – w szpitalach brakowało pielęgniarzy i pielęgniarek, a ludzi chorych i niesamodzielnych było i jest coraz więcej. Zapotrzebowanie na opiekunów medycznych stale rośnie, i to zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich. Opiekunowie medyczni mogą podjąć pracę w wielu miejscach, na przykład w szpitalach, zakładach opiekuńczo-leczniczych, niepublicznych zespołach opieki zdrowotnej, prywatnych klinikach, ośrodkach i domach pomocy społecznej, hospicjach, sanatoriach, fundacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz osób chorych, starszych czy niesamodzielnych z innych powodów, a także w domach prywatnych, świadcząc opiekę indywidualną.

Niestety, mimo ogromnego zapotrzebowania na tego typu usługi, niezwykłego, pełnego poświęcenia i empatii charakteru pracy opiekunów medycznych, zawód ten nie należy do zbyt dobrze opłacanych w Polsce. Właśnie dlatego bardzo wiele osób, po zdobyciu zawodu opiekuna medycznego, decyduje się na wyjazd za granicę i pracę w tamtejszych ośrodkach medycznych lub prywatnych domach potrzebujących. Reasumując, od 2007 roku nie nastąpiły zadowalające zmiany w kwestii braków pielęgniarzy, pielęgniarek oraz innego personelu pomocniczego na oddziałach szpitalnych oraz w ww. placówkach w Polsce.

Za nowymi kompetencjami opiekuna nie ma zmiany statusu tego zawodu

Podmioty prowadzące niepubliczne szkoły policealne sygnalizują mi, że wprowadzone niedawno z inicjatywy Ministerstwa Edukacji i Nauki zmiany w systemie kształcenia opiekunów nie są w pełni korzystne dla efektów kształcenia i nie zostały powiązane ze zmianą statusu tej grupy zawodowej, uwzględniającego nowe kompetencje nabyte przez absolwentów.

Do 31 sierpnia 2021 roku kształcenie w zawodzie opiekuna medycznego było realizowane w formie szkoleń dwusemestralnych, zaocznych, realizowanych w szkołach policealnych. Dla osób z kategorii 50+, które miały określone predyspozycje, kształcenie to było dobrą opcją na przykład na przekwalifikowanie. Kształcenie zaoczne umożliwiało jednoczesne wykonywanie pracy zarobkowej.

Od 1 września 2021 zawód opiekuna medycznego może być kształcony wyłącznie w formie stacjonarnej i w dłuższym okresie – 1,5 roku. Nowy system kształcenia znacznie poszerza kompetencje absolwenta i zwiększa jego atrakcyjność na rynku pracy, ale pozostawia, niestety, dotychczasową nazwę – opiekun medyczny. Nie jest to nazwa atrakcyjna do młodych osób, w konsekwencji czego – jak informują zainteresowani – niewiele szkół dokonało pełnego naboru we wrześniu 2021 roku. Studenci pielęgniarstwa, którym proponowano zdobycie zawodu opiekuna medycznego przed ukończeniem studiów w celu szybszego wejścia w docelowe środowisko pracy, nie są zainteresowani taką ofertą, ponieważ zawód opiekuna medycznego kojarzy się wszystkim z zawodem o charakterze „prostym”, niespecjalistycznym, o niskim prestiżu, porównywalnym z zawodem salowej.

Trzeba zmienić nazwę opiekuna medycznego

Organizatorzy kształcenia oceniają, że błędem ze strony zarówno Ministerstwa Edukacji i Nauki, jak też Ministerstwa Zdrowia, było pozostawienie identycznej nazwy zawodu „opiekun” medyczny dla nowej formuły kształcenia, bowiem „nowy” opiekun medyczny, kształcony po 1 września 2021 roku, będzie miał znacząco poszerzone kompetencje zawodowe. Proponuje się rozważenie, czy dla podniesienia atrakcyjności tego zawodu nie dokonać zmiany jego nazwy np. na „asystent pielęgniarski” – przez swoistą analogię z zawodem asystentki stomatologicznej, co mogłoby zwiększyć grono chętnych do takiego kształcenia i po upływie dwóch lat złagodzić część problemów w służbie zdrowia.

Dla opiekunów medycznych zmiany systemu kształcenia są istotne, bowiem, nie zmieniając nazwy, zmieniono klasyfikację zawodu. Wcześniej było to MED.03. „Świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”, a od 1.09.2021 r. jest to MED.14. „Świadczenie usług medyczno-pielęgniarskich i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”. Ważną różnicą są „usługi medyczne” dodane w nazwie kwalifikacji.

W celu zachowania na rynku pracy osób, które zdobyły zawód wcześniej i umożliwienia im podniesienia kompetencji, proponuje się także rozważenie możliwości umownego podzielenia zawodu opiekuna medycznego na dwie kategorie kwalifikacji: świadczenie usług medyczno-pielęgniarskich oraz świadczenie usług pielęgnacyjno-opiekuńczych. W takim przypadku możliwe było wprowadzenie nowej formy kształcenia – kursów uzupełniających z zakresu usług medyczno-pielęgniarskich dla opiekunów, którzy zdobywali ten zawód przed 1.09.2021 r., kończących się także egzaminem przeprowadzanym przez CKE. Proponuje się również przywrócenie możliwości zdobywania zawodu w trybie niestacjonarnym.

W związku z powyższym uprzejmie proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania. W przypadku odpowiedzi negatywnych uprzejmie proszę o podanie uzasadnienia oraz stanowiska MEiN w danej kwestii:

1. Jak Ministerstwo Edukacji i Nauki odnosi się do propozycji zmiany nazwy zawodu opiekuna medycznego w związku ze znacznym poszerzeniem kompetencji zawodowych opiekunów w nowym systemie kształcenia, w celu podniesienia atrakcyjności tego zawodu i podkreślenia jego specjalistycznego, unikatowego charakteru?

2. Czy Ministerstwo Edukacji i Nauki rozważy wprowadzenie, jako dodatkowej, zaocznej formy kształcenia w zawodzie opiekun medyczny?

3. Czy dla opiekunów medycznych, którzy zdobyli ten zawód przed 1 września 2021 r., Ministerstwo Edukacji i Nauki rozważy wprowadzenie dodatkowej formy edukacyjnej – kursów uzupełniających kwalifikacje w celu uproszczonego spełnienia przez te osoby wymagań klasyfikacji zawodowej MED.14. „Świadczenie usług medyczno-pielęgniarskich i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej”, dzięki którym te osoby uzyskają takie same kwalifikacje, jak kształcący się po 1 września 2021 roku?

Z wyrazami poważania
Jan Szopiński
Poseł na Sejm RP

źródło: sejm.gov.pl

Linki i śródtytuły pochodzą od redakcji Portalu.