Podział pielęgniarek i położnych w siatce płac

W dzisiejszym artykule przedstawiamy opinię izby pielęgniarskiej do projektu ustawy, którą poparł związek zawodowy pielęgniarek i położnych. Warto zauważyć, że pani Krystyna Małas, prezes izby, w podpisanej przez siebie opinii, wyraża między innymi, krytyczne uwagi w zakresie sposobu podziału zawodów medycznych w siatce płac. Dla przypomnienia podajemy, że związek pielęgniarek w przedmiotowym projekcie ustawy, zaakceptował następujący podział pielęgniarek i położnych:

1. pielęgniarka i położna bez specjalizacji,

2. pielęgniarka i położna ze specjalizacją,

3. pielęgniarka i położna z tytułem magistra ze specjalizacją. 

Poniżej cytujemy opinię izby pielęgniarek przesłaną do sejmu w dniu 11 lipca 2017 roku. 

W  odpowiedzi  na  pismo  nr GMS-WP-173-147/17  z  dnia  13  czerwca 2017  roku  dotyczące zaopiniowania obywatelskiego projektu ustawy w sprawie warunków zatrudnienia w ochronie zdrowia  (druk  nr 1648) Naczelna  Rada  Pielęgniarek  i Położnych uprzejmie informuje, co następuje. 

Projektowana ustawa ma określać sposób  ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników  wykonujących zawody  medyczne  zatrudnionych  w  podmiotach  leczniczych,  uwzględniający rodzaj wykonywanej pracy oraz kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu oraz tryb przyznawania wynagrodzenia. 

Izba pielęgniarek – krytyczne uwagi do projektu siatki płac, którą poparł związek pielęgniarek

Zgodnie  zaś z uzasadnieniem  do  projektu  „celem  ustawy jest określenie najmniejszej  kwoty wynagrodzenia zasadniczego, jaka będzie przysługiwać pracownikom wykonującym zawody medyczne zatrudnionym w podmiotach leczniczych. Potrzeba stworzenia takiej ustawy wynika z faktu,  – że  istniejące  dotychczas uwarunkowania prawne i faktyczne uniemożliwiają pracownikom  wykonującym zawody  medyczne,  zatrudnionym  w  podmiotach  leczniczych uzyskiwanie sprawiedliwych wynagrodzeń, adekwatnych do  rangi wykonywanych zawodów, ich znaczenia społecznego,  szczególnej odpowiedzialności  pracowników medycznych, ich  wykształcenia i  kwalifikacji.  Stanowi  to  – de  facto  – dyskryminację tych  pracowników w stosunku do pracowników innych branż i zawodów”.

Podkreślić zatem  w  pierwszej  kolejności należy, że w  ocenie  Naczelnej  Rady  Pielęgniarek i  Położnych przedłożony do  zaopiniowania  projekt  ustawy  nie  spełnia określonych wyżej celów. Przede wszystkim nie gwarantuje uzyskanie przez pracowników wykonujących zawody medyczne  sprawiedliwych  wynagrodzeń, adekwatnych  do  rangi  wykonywanych  zawodów, ich znaczenia społecznego,  szczególnej odpowiedzialności  pracowników medycznych, ich  wykształcenia i  kwalifikacji.  Przykładowo, wskazać można, że zgodnie  z  załącznikiem do  projektu: 

1. dla pielęgniarki i położnej, ze  specjalizacją, współczynnik pracy określono w  wysokości 1,75,  podczas  gdy dla  specjalisty  w  dziedzinie fizjoterapii  – 2,0  czy  dla  diagnosty laboratoryjnego ze specjalizacją- 2,0;

2. dla pielęgniarki i położnej, bez specjalizacji, współczynnik pracy określono w wysokości 1,50 – taki sam, jak  dla technika analityki medycznej (5 lat stażu)  – podczas gdy dla diagnosty laboratoryjnego bez specjalizacji- 1,75; 

3. dla  pielęgniarki i  położnej, z  tytułem magistra  i  ze  specjalizacją, współczynnik pracy określono w  wysokości 2,0,  podczas  gdy  dla lekarza i lekarza  dentysty  ze  specjalizacją -3,0.

Projekt  przy  tym  w  taki  sam sposób  traktuje  pielęgniarkę i  położną z  tytułem magistra pielęgniarstwa albo  magistra  położnictwa, ale  bez  specjalizacji,  co pielęgniarkę i  położną posiadającymi  średnie  wykształcenie  albo licencjat (współczynnik  pracy 1,5).

Prezes NIPiP – ta siatka płac krzywdzi pielęgniarki wobec innych zawodów medycznych

Takie ukształtowanie wysokości współczynnika pracy  w  żaden sposób  nie  promuje  podnoszenia kwalifikacji  zawodowych  i  zdobywania kolejnych uprawnień. Jednocześnie jest krzywdzące dla  pielęgniarek  i położnych  z tego powodu, że  dla przedstawicieli innych zawodów medycznych, posiadających  tytuł  zawodowy magistra i nieposiadających  specjalizacji, projektodawca przewidział  wyższy  współczynnik  – 1,75 (np. magister farmacji bez specjalizacji, magister fizjoterapii,  diagnosta laboratoryjny bez specjalizacji). 

Ponadto, w opinii  Naczelnej Rady Pielęgniarek  i Położnych  w sposób nieuzasadniony w odniesieniu do przedstawicieli określonych  (wybranych) zawodów medycznych  przy ustalaniu  wysokości współczynnika pracy  projektodawcy  biorą pod  uwagę tytuł  „starszy [ratownik medyczny I technik elektroradiologii]” oraz staż  pracy (technicy analityki medycznej,  ratownicy  medyczni,  dietetycy).  Wybiórcze  zastosowanie  wskazanych  kryteriów w odniesieniu do przedstawicieli określonych  zawodów medycznych i pominięcie  ich w odniesieniu do przedstawicieli innych zawodów medycznych stawia  tych ostatnich, w tym pielęgniarki i położne, w gorszej  sytuacji już na wstępie. 

Powyższe jest  nieuzasadnione i me odpowiada zarówno zakresowi odpowiedzialności, jak i  zakresowi  oraz poziomowi  wykształcenia i kwalifikacji wymaganych  do  wykonywania samodzielnych  zawodów  medycznych pielęgniarki  i położnej.  Propozycje te w sposób jednoznaczny  wskazują,  że  znaczenie  tych  zawodów  jest  niedoceniane i pomniejszane. 

W świetle przedmiotowych propozycji zawody te, pod względem proponowanych stawek płac, postawione zostały  w dalszej kolejności  podczas, gdy  pielęgniarki  i położne  de facto, zaraz  po  lekarzach,  wykonują w  systemie  ochrony  zdrowia  najistotniejsze,  specjalistyczne i  wszechstronne  czynności  i  zadania  związane z  zapewnieniem  prawidłowej  opieki  nad pacjentem, rozumianym  zarówno  jako  pacjent  chory, wymagający udzielania  świadczeń zdrowotnych ratujących lub usprawniających życie, jak i osoba zdrowa, wymagająca wyłącznie udzielania świadczeń o charakterze profilaktycznym. 

Izba pielęgniarska podaje swoją propozycję podziału pielęgniarek na grupy

Powyższe, w opinii Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, w przypadku wdrożenia w życie, spowoduje  dalsze  obniżenie etosu  zawodów  pielęgniarki i  położnej, a  tym  samym  – dalsze zmniejszanie  się  liczby  osób  wykonujących te  zawody  w  Rzeczypospolitej  Polskiej.  Etos zawodu buduje się bowiem nie tylko poprzez nakładanie kolejnych obowiązków świadczących o samodzielności zawodowej  osoby wykonującej tej  zawód, ale również poprzez zapewnianie takich  warunków  (w  tym  warunków  płacowych) wykonywania  tego  zawodu,  aby  był on atrakcyjny dla osób go wykonujących,  a przede wszystkim pozwalał  skupić  się na jego wykonywaniu, a nie na walce o przeżycie. 

Biorąc  pod uwagę powyższe 1 mając  na uwadze stanowisko samorządu  zawodowego pielęgniarek i  położnych prezentowane  w  trakcie  prac  parlamentarnych  nad  ustawą z  dnia 8 czerwca 2017 r.  o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących  zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych w ocenie Naczelnej  Rady  Pielęgniarek i Położnych współczynniki pracy w odniesieniu do  pielęgniarek i położnych powinny zostać określone w sposób następujący:

1. Pielęgniarka i położna, bez specjalizacji  – 1,5

2. Pielęgniarka i położna, ze specjalizacją albo pielęgniarka i położna, z tytułem magistra pielęgniarstwa albo magistra położnictwa – 1,75 

3. Pielęgniarka i położna, z tytułem magistra pielęgniarstwa albo magistra położnictwa, ze specjalizacją – 2,0. 

Naczelna  Rada  Pielęgniarek i  Położnych zauważa jednocześnie, że proponowane  powyżej wysokości współczynnika pracy dla poszczególnych  grup  pielęgniarek i  położnych powinny być traktowane jako konieczne minimum, a nie jak wysokości docelowe. Projektowana ustawa powinna  tym  samym  przewidywać mechanizm  wzrostu  tych  współczynników. W  innym bowiem  razie,  po  upływie kilku  lat,  będą one  jeszcze  mniej odpowiadały rzeczywistości (kosztom utrzymania), niż obecnie.

Śródtytuły i linki pochodzą od redakcji portalu.